Σημαντικά έργα όπως είναι η εφαρμογή ΕΕΕ, η εφαρμογή για την δικαιοσύνη, η μεγάλη αναβάθμιση των πόλεων με την εφαρμογή των “Smart Cities” και η ηλεκτρονική εφαρμογή των ΚΕΠ, θα τεθούν σύντομα στην υπηρεσία των πολιτών, δηλώνει στη Cyprus Times ο υφυπουργός Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, Φίλιππος Χατζηζαχαρίας. «Στόχος είναι το «συμμάζεμα» όλων των κρατικών υπηρεσιών σε ένα κεντρικό φορέα» λέει και αποκαλύπτει ότι πήρε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το πράσινο φως για τη δημιουργία πλατφόρμας για τη δημοσιοποίηση όλων των δημόσιων συμβάσεων, κατά τα πρότυπα της υπηρεσίας «διαύγεια» του ελληνικού κράτους.
Διακηρυγμένος στόχος του υφυπουργείου είναι όπως η έρευνα, η καινοτομία και οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών αποτελέσουν καταλύτη για τη δημιουργία ενός κράτους σύγχρονου, αποδοτικού και φιλικού προς τον πολίτη. Πόσο κοντά είμαστε ως κράτος στην υλοποίηση αυτού του στόχου;
Τα τελευταία χρόνια έχουν τεθεί γερές βάσεις όσον αφορά την ψηφιοποίηση του κράτους και συνάμα τον εκσυγχρονισμό της κρατικής μηχανής. Αποτελεί λοιπόν για μένα, πρόκληση να υλοποιήσω τους στόχους, το όραμα και το πρόγραμμα που έχει τεθεί επί τάπητος τα τελευταία τρία χρόνια από την δημιουργία του Υφυπουργείου. Μέσα από τη τεχνολογία μπορούμε να εξάγουμε απίστευτες δυνατότητες προς όφελος των πολιτών μιας κοινωνίας σε συνάρτηση με την αύξηση του επιπέδου ζωής τους και την άνθιση της οικονομίας. Παράλληλα, ο ψηφιακός μετασχηματισμός αποτελεί κινητήριο δύναμη στη προσέλκυση νέων επενδύσεων. Βασικός πυλώνας στη προσέλκυση επενδύσεων αποτελεί ο τομέας της έρευνας και της καινοτομίας αφού υπάρχουν μεγάλες δυνατότητες στη Κύπρο κυρίως λόγο των καλών χαρακτηριστικών που έχει η χώρα μας όπως το καλό γεωγραφικό μας σημείο, φορολογικά και άλλα κίνητρα που δίνονται καθώς και ένα ευρύ πεδίο έρευνας που εξάγει σημαντική γνώση. Υπάρχουν ακόμη πολλά και σημαντικά βήματα που πρέπει να γίνουν ούτως ώστε να πούμε πως έχουμε γυρίσει σελίδα προς μια νέα ψηφιακή εποχή.
Σε ποιο βαθμό έχει προχωρήσει η ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του κράτους προς τον πολίτη;
Μπορούμε να πούμε ότι έχει υπάρξει μια σημαντική βελτίωση και έχουν ψηφιοποιηθεί μερικές κρατικές υπηρεσίες ωστόσο τονίζω ότι υπάρχει ακόμη δρόμος για να διανύσουμε. Για παράδειγμα έχει ψηφιοποιηθεί η αίτηση για επίδομα τοκετού και ανεργίας, έχει παραδοθεί πρόσφατα το tax for all, η ηλεκτρονική εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους και κάποιες πολεοδομικές υπηρεσίες. Το μεγάλο βήμα προς την ψηφιοποίηση είναι φυσικά και η μεταφορά ολόκληρου του κράτους μπροστά σε μια οθόνη με την δημιουργία του «gov.cy» όπου εκεί πρόκειται να μεταφερθούν πέραν των 350 υπηρεσιών του κράτους. Με αυτόν ακριβώς το τρόπο, την αξιοποίηση δηλαδή των ψηφιακών μηχανισμών ενισχύουμε την αποδοτικότητα της κρατικής μηχανής, μειώνεται εξαιρετικά ο χρόνος και το κόστος διεκπεραίωσης μιας εργασίας και απελευθερώνουμε ανθρώπινο δυναμικό στο να εργαστεί πιο αποτελεσματικά και ουσιαστικά.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα σε αυτό τον τομέα; Yπάρχουν νέες υπηρεσίες στα σκαριά;
Τα επόμενα βήματα, είναι ακριβώς η υλοποίηση και η παράδοση έργων που είτε σχεδιάστηκαν και πρέπει να τροχοδρομηθούν είτε πρέπει να παραδοθούν σύντομα στους πολίτες. Το αμέσως επόμενο διάστημα και εντός του έτους θα έχουμε σημαντικά έργα που θα παραδοθούν όπως είναι η εφαρμογή ΕΕΕ, η εφαρμογή για την δικαιοσύνη, η μεγάλη αναβάθμιση των πόλεων με την εφαρμογή των “Smart Cities”, η ηλεκτρονική εφαρμογή των ΚΕΠ και σαφώς η ένταξη όλων αυτών τον εφαρμογών στην ιστοσελίδα του κράτους, gov.cy, με σκοπό το «συμμάζεμα» όλων των κρατικών υπηρεσιών σε ένα κεντρικό φορέα. Εισηγήθηκα πρόσφατα στον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας την δημιουργία μιας πλατφόρμας ισότιμης με τη “Διαύγεια” της Ελληνικής Κυβέρνησης, κάτι το οποίο ο Πρόεδρος χαιρέτησε και έδωσε αμέσως το πράσινο φως.
Tι ακριβώς θα κάνει; Θα καταχωρούνται οι δημόσιες συμβάσεις του κράτους και του ευρύτερου δημόσιου τομέα;
Ακριβώς, η πλατφόρμα διαφάνειας θα αφορά αποφάσεις, διαγωνισμούς, προσλήψεις που έχει σκοπό η κυβέρνηση και ευρύτερα το κράτος να εκτελέσει ή να έχει οποιαδήποτε συνδιαλλαγή και για σκοπούς χρηστής διοίκησης και απόλυτης διαφάνειας θα αναρτώνται, ούτως ώστε να υπάρχει και χρόνος αξιολόγησης αυτής της πρόθεσης. Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια σχέση εμπιστοσύνης κράτους και πολιτών και θα αξιοποιήσουμε τα εργαλεία που μας προσφέρει η τεχνολογία. Υπάρχουν παρόμοιες πλατφόρμες και σε άλλα κράτη της ΕΕ οι οποίες λειτουργούν χρόνια και το επόμενο διάστημα θα μελετήσουμε για να βρούμε τη δική μας φόρμουλα ούτως ώστε να προσαρμόζεται στη Κυπριακή Δημοκρατία. Στην Κύπρο υπάρχει η το eprocurement.gov.cy που αφορά τις δημόσιες συμβάσεις αλλά θέλουμε να το διευρύνουμε.
Kατά την περίοδο της πανδημίας αναδείχθηκε σε τεράστιο βαθμό η σημασία της ετοιμότητας του κράτους αλλά και των ιδιωτικών οργανισμών να εργάζονται εξ αποστάσεως. Παρατηρήθηκαν όμως μεγάλα κενά στο χώρο της εκπαίδευσης, ιδιαίτερα στο δημόσιο. Υπήρξαν βήματα βελτίωσης σε αυτό τον τομέα;
Αποτελεί σοβαρό θέμα η εργασία εξ αποστάσεως και κάτι το οποίο ο συνάδελφος, ο νέος Υπουργός Εργασίας, έχει αγγίξει με αρκετή θέρμη και θέληση να επιλύσει σύντομα , θέτοντας τις σωστές προϋποθέσεις για την ορθή χρήση της εξ αποστάσεως εργασίας. Από πλευράς του δικού μας Υφυπουργείου τα θέματα που μας απασχολούν είναι η εκπαίδευση των υπαλλήλων σε προγράμματα που μπορούν να εφαρμοστούν για εργασία από το σπίτι καθώς και ο εξοπλισμός που πρέπει να υπάρχει στο σπίτι. Με την δημιουργία ενός υπολογιστικού κυβερνητικού νέφους είμαι βέβαιος πως βασικά ζήτημα θα επιλυθούν και θα διευκολύνουν το ζήτημα της εργασίας εξ αποστάσεως.
Το υπολογιστικό νέφος, που αποτελεί και στόχο του Υφυπουργείου, επιτρέπει στους χρήστες να αποθηκεύουν, να μοιράζονται και να διαχειρίζονται δεδομένα σε μια ασφαλή, αξιόπιστη και εύκολα προσβάσιμη πλατφόρμα ενώ θα μπορούν να εργάζονται σε αυτό από όπου επιθυμούν. Σε συνεργασία λοιπόν με το Υπουργείο Εργασίας θεωρώ ότι θα βρεθεί και εδώ η χρυσή τομή.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ζητήσει την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων ανά υπουργείο. Ποιες είναι οι δικές σας προτεραιότητες;
Οι προτεραιότητες αυτή τη στιγμή παραμένουν η κυβερνοασφάλεια του κράτους, στην οποία και εργαζόμαστε εντατικά, έχουμε εφαρμόσει σταδιακά το τελευταίο διάστημα το Security Operation Center σε όλες τις κρίσιμες υποδομές ενώ γίνονται συνεχώς ασκήσεις επι χάρτου σε συνεργασία και με την Αρχή Ψηφιακής Ασφάλειας ούτως ώστε να δημιουργήσουμε γερές βάσεις και να μπορούμε να αντιμετωπίζουμε ή ακόμη καλύτερα να αποφεύγουμε περιστατικά όπως αυτό που συνέβη στο Kτηματολόγιο.
Άλλη μια προτεραιότητα αποτελεί για εμάς η δημιουργία ενός διεθνούς κέντρου δεδομένων όπου εκεί ουσιαστικά θα συναντάτε ολόκληρος ο κυβερνητικός κόμβος εξασφαλίζοντας ότι υπάρχει σχέδιο αποκατάστασης καταστροφών και δεν κινδυνεύει η λειτουργία της κρατικής μηχανής. Προτεραιότητα αποτελεί και η ολοκλήρωση, αν και πρόκειται για κάτι που συνεχώς θα ενισχύεται, της ιστοσελίδας gov.cy που αποτελεί κομβικό σημείο για την ψηφιοποίηση των κρατικών υπηρεσιών.
To περιστατικό με τη διαρροή νερού στο υπόγειο φύλαξης εξοπλισμού κρατικών υπηρεσιών, ανέδειξε κενά στον τομέα της ασφάλειας αλλά και της κουλτούρας της ασφάλειας. Έχει λυθεί αυτό το ζήτημα; Έχει γίνει η μεταφορά των server σε άλλο χώρο;
Δεν θα διαφωνήσω μαζί σας, όντως εντοπίστηκαν κενά στην κουλτούρα της ασφάλειας. Όμως αυτό που προείχε εκείνη τη στιγμή ήταν η σύντομη επαναφορά του διαδικτυακού κόμβου σε λειτουργία αλλά και η διασφάλιση της προστασίας μεταγενέστερα αυτών των υψίστης προτεραιότητας υποδομών για το κράτος. Οι πρώτες μας ενέργειες ήταν η επιδιόρθωση της ζημίας, αφενός το κλείσιμο της δεξαμενής από όπου και έγινε η διαρροή και αφετέρου σύντομες ενέργειες για μεταφορά του κυβερνητικού κόμβου σε άλλες ασφαλείς εγκαταστάσεις που προνοείται η ορθή προστασία του εξοπλισμού. Αναμένεται ότι η μεταφορά θα γίνει μέσα στο ερχόμενο φθινόπωρο.
Τα τελευταία χρόνια διευρύνεται η συζήτηση σε παγκόσμιο επίπεδο για τις δυνατότητες αλλά και για τις προκλήσεις που προκαλεί η ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης. Πόσο μας απασχολεί στην Κύπρο αυτό το τεράστιο ζήτημα;
Κρατάμε δεδομένο ότι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει και επιβάλλεται να νομοθετηθεί και να θεσμοθετηθεί από το κράτος και είναι σημαντικό να τονίσουμε πως χώρες κράτη-μέλη της ΕΕ δεν επιτρέπουν την χρήση των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης μέχρις ότου δοθούν κατευθυντήριες γραμμές. Αναμένεται το επόμενο διάστημα να δοθεί από την ΕΕ συγκεκριμένη οδηγία για την χρήση της Τ.Ν. Επιπρόσθετα θα συσταθεί μια ομάδα και θα δημιουργηθεί από πλευράς πολιτείας ένα εθνικό σχέδιο για να μπορεί ακριβώς να τεθεί ένα πλαίσιο και να εφαρμοστούν ασφαλιστικές δικλίδες στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης.
Η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης πρέπει να γίνεται με τρόπο ωφέλιμο για την κοινωνία και τα κράτη, πρέπει όμως να διασφαλίσουμε ότι δεν θα γίνει εργαλείο βίας, ψεύτικων ειδήσεων ή να χρησιμοποιείται με οποιονδήποτε κακοποιητικό τρόπο.
