Γυρίζει η κλεψύδρα που οδηγεί στην πενταμερή – Από μέρα σε μέρα ο ΓΓ του ΟΗΕ θα αποστείλει γραπτώς τις προσκλήσεις – Με ανοιχτά χαρτιά και εντελώς διαφορετικές ατζέντες θα πάνε στη σύνοδο οι πρωταγωνιστές – Πώς διαμορφώνονται οι ισορροπίες
Ο χρόνος μετράει αντίστροφα για την άτυπη πενταμερή, με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να προετοιμάζονται για την σύνοδο που είτε θα καταλήξει στην ανακοίνωση της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων είτε θα εδραιώσει το χάσμα και το αδιέξοδο.
Μέσα στις επόμενες ημέρες, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ θα αποστείλει γραπτώς τις πέντε προσκλήσεις, στις οποίες θα αναφέρεται η ημερομηνία και η τοποθεσία διεξαγωγής της συνόδου. Το τοπίο παραμένει θολό μιας και η εξέλιξη της πανδημίας στις Ηνωμένες Πολιτείες έβαλε σε δεύτερες σκέψεις τον Αντόνιο Γκουτέρες, ο οποίος ιδανικά θα ήθελε η πενταμερής να γίνει την 1η Μαρτίου στην Νέα Υόρκη. Μια από τις επιλογές που επανεξετάζεται είναι αυτή της Γενεύης.
Αφού έρθει η πρόσκληση η Κυβέρνηση αναμένεται ότι θα απευθύνει επισήμως το κάλεσμα προς τους πολιτικούς αρχηγούς για να μετέχουν στην αποστολή. Με βάση τις δημόσιες τοποθετήσεις τους, οι περισσότεροι είναι έτοιμοι να απαντήσουν θετικά.
Όλα στη… φόρα
Φαινομενικά πιο ξεκάθαρα είναι τα δεδομένα που αφορούν στην ουσία των συζητήσεων και που καθιστούν πολύ δύσκολη την επίτευξη συμφωνίας. Με άλλα λόγια θα θεωρηθεί έκπληξη εάν υπάρξει θετική κατάληξη και ανακοίνωση της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων, όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση τους τελευταίους τέσσερις μήνες.
Οι δύο πλευρές έχουν φανερώσει σχεδόν όλα τα χαρτιά τους και αρκετές από τις πτυχές τις οποίες σκοπεύουν να «πατήσουν».
Μάθημα εμμονής
Η τουρκοκυπριακή πλευρά, στηριζόμενη στις τουρκικές πλάτες, θα θέσει το ζήτημα αλλαγής της μορφής λύσης. Θα ζητήσει ακόμη ασφαλιστικές δικλείδες που σχετίζονται με την αναγνώριση του ψευδοκράτους μετά την επόμενη αποτυχία των διαπραγματεύσεων. Στο τραπέζι θα βάλει και τη συνδιαχείριση του φυσικού πλούτου.
Σ’ αυτό το τρίπτυχο κινούνται όλες οι δημόσιες τοποθετήσεις του Ερσίν Τατάρ, ο οποίος εδώ και μήνες επαναλαμβάνει την ίδια φρασεολογία δίνοντας την εντύπωση ενός καλού μαθητή που διαπρέπει λόγω παπαγαλίας. Θέλοντας μάλιστα να πείσει, δεν παραλείπει προπαγανδιστικά να λέει πως συνομιλητές του… ασπάζονται τις θέσεις περί αλλαγής της μορφής λύσης. Το έκανε πρόσφατα με τον Βρετανό Υπουργό Εξωτερικών και παλαιότερα με την Ελίζαμπεθ Σπέχαρ.
Η εμμονή… αλλιώς
Η ελληνοκυπριακή πλευρά ετοιμάζεται να απορρίψει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο αλλαγής της μορφής λύσης, προβάλλοντας ως επιχείρημα ότι κάτι τέτοιο ξεφεύγει από το συμφωνημένο πλαίσιο και τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Η επιχειρηματολογία του Προέδρου Αναστασιάδη ετοιμάζεται εδώ και εβδομάδες από μια ομάδα έμπειρων συνταγματολόγων – νομικών και διπλωματών. Περαιτέρω, η ελληνοκυπριακή πλευρά θα ζητήσει εκ νέου επανέναρξη των διαπραγματεύσεων από το σημείο όπου διεκόπησαν στο Κραν Μοντάνα. Χωρίς να προσεγγίζει αρνητικά το ενδεχόμενο προκαθορισμού ενός χρονικού ορίζοντα κατάληξης, με σκεπτικό -όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές- “όσο πιο γρήγορα φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα, τόσο το καλύτερο”.
Με αυτές τις θέσεις ταυτίζεται πλήρως τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση (η οποία δεν αποκλείεται να παρίσταται στην πενταμερή υπό την ιδιότητα του παρατηρητή) όσο και η Αθήνα. Την Δευτέρα ο Νίκος Αναστασιάδης θα ενημερώσει ενδελεχώς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, κατά τη συνάντηση που θα έχουν στην Λευκωσία.
Η στάση του Λονδίνου
Μόλις τις τελευταίες ημέρες άρχισε να ξαναπαίρνει ζεστά το Κυπριακό και το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών, Ντομινίκ Ράαμπ, αφού συναντήθηκε στο γραφείο του με τον Νίκο Δένδια και συνομίλησε τηλεφωνικώς με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ήρθε στην Κύπρο για επαφές.
Από τις συναντήσεις του με Αναστασιάδη και Χριστοδουλίδη, αλλά και από τη συζήτηση που είχε με τον Έλληνα Υπουργό Εξωτερικών, προκύπτει πως το Λονδίνο δεν αποδέχεται την αλλαγή της μορφής λύσης. Κάτι που ως εκ των πραγμάτων δεν μπορεί να πράξει, εφόσον δεσμεύεται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας – του οποίου είναι μόνιμο μέλος.
Από τις συναντήσεις του Ράαμπ στην Λευκωσία προέκυψαν ακόμη δύο δεδομένα. Το πρώτο αφορά στο ζήτημα των εγγυήσεων, με την Βρετανία να εμμένει στη θέση που διατύπωσε παλαιότερα πως δεν ενδιαφέρεται για τη διατήρηση αυτού του ρόλου. Το δεύτερο αφορά στις προοπτικές θετικής κατάληξης των διαπραγματεύσεων τη δεδομένη στιγμή, καθώς το Λονδίνο θεωρεί πως οι συγκυρίες (και συγκεκριμένα η απομόνωση της Τουρκίας) μπορεί να επηρεάσει θετικά τις εξελίξεις.
