Η πολύμηνη θεσμική κρίση που έχει ξεσπάσει μεταξύ του ΠτΔ και του Γενικού Ελεγκτή και κατ’ επέκταση μεταξύ του Γενικού Εισαγγελέα και του Οδυσσέα Μιχαηλίδη, είναι μάλλον απίθανο να αρθεί, χωρίς την παρέμβαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου
Της Νικολέττας Λιβέρα, eurokerdos.com
Οι σχέσεις των εν λόγω ανεξάρτητων αξιωματούχων του κράτους βρίσκονται στα άκρα και οι προοπτικές γεφύρωσης τους, εκτός Aνωτάτου, φαίνεται να είναι απόμακρες, ειδικότερα όταν η αιτία που επικαλέστηκαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης για καταψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού ήταν το γεγονός ότι το υπουργείο εσωτερικών αρνήθηκε να δώσει στον γενικό ελεγκτή τους επίμαχους φακέλους των πολιτογραφήσεων για διερεύνηση.
Οι πληροφορίες που αφήνονται να διαρρεύσουν από το προεδρικό είναι ότι με την έλευση του νέου έτους και δεδομένου ότι θα συμπληρωθούν τα στοιχεία που συγκεντρώνονται από τη νομική υπηρεσία σε σχέση με την εν γένει συμπεριφορά και ενέργειες του γενικού ελεγκτή, ο γενικός εισαγγελέας με τις «ευλογίες του ΠτΔ» ετοιμάζει προσφυγή στο Ανώτατο.
Συνεργάτες του προέδρου υποστηρίζουν ότι ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης δεν μπορεί να συνεργαστεί με τους θεσμούς επικαλούμενοι τις συγκρούσεις του με την επίτροπο διοίκησης, την επίτροπο προσωπικών δεδομένων, την τέως επίτροπο για την προστασία του παιδιού καθώς και με μέλη του υπουργικού συμβουλίου.
Ισχυρίζονται ότι προκαλεί προβλήματα με τις παρεμβάσεις του σε έρευνες που είναι σε εξέλιξη και ότι η δημοσιοποίηση της έκθεσης για τις πολιτογραφήσεις υπονόμευσε το θεσμό του γενικού εισαγγελέα.
Υποστηρίζουν ακόμη ότι ο γενικός ελεγκτής επανειλημμένα υπονομεύει αποφάσεις του υπουργικού συμβουλίου όπως είναι η μεγάλη επένδυση του καζίνο και η απόφαση του υπουργικού να παραχωρήσει υπηκοότητα στους επενδυτές μίας εκ των μεγαλυτέρων επενδύσεων που έγιναν στο νησί.
Ήταν έτοιμος ο ΠτΔ για προσφυγή
Από το προεδρικό είχε διαρρεύσει τον περασμένο Ιούλιο ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης θα προχωρούσε σε προσφυγή στο Ανώτατο για παύση του γενικού ελεγκτή για λόγους «ανάρμοστης συμπεριφοράς» και προς το σκοπό αυτό ανέμενε τη συλλογή στοιχείων από τον νέο (τότε) Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας Γιώργο Σαββίδη.
Ο ΠτΔ φρόντισε τότε να προδιαθέσει την κοινή γνώμη αφού σε διαδοχικές συνεντεύξεις σε τηλεοπτικά κανάλια, είχε επικρίνει έντονα τον Οδ. Μιχαηλίδη κατηγορώντας τον μεταξύ άλλων πως υπερβαίνει τις εξουσίες του και ότι θα πρέπει να περιορίσει την δικαιοδοσία του εκεί και όπου το Σύνταγμα προβλέπει.
Είπε ακόμη ότι «δεν μπορεί ο γενικός ελεγκτής να υποκαθιστά τον γενικό εισαγγελέα και να αποφαίνεται εάν και κατά πόσο και ποια είναι τα θέματα που πρέπει να πάνε στη βουλή. «Αυτό δεν είναι ποσώς θέμα του γενικού ελεγκτή», υπέδειξε ο πρόεδρος.
Ο κ. Αναστασιάδης κατηγόρησε επίσης τον Οδ. Μιχαηλίδη ότι πολιτεύεται παραπέμποντας σε σειρά ανακοινώσεων που είχε εκδώσει, οι οποίες κατά τον ΠτΔ, «ενέχουν, το πολιτικό στοιχείο και ταυτίζονται πλήρως με συγκεκριμένο κόμμα».
Αυτό που ο πρόεδρος απέφυγε να αναφέρει, δηλαδή να ονομάσει το συγκεκριμένο πολιτικό κόμμα, το έπραξε λίγα 24ώρα αργότερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Κυρίακος Κούσιος, ο οποίος άφησε σαφείς αιχμές κατά του ΔΗΚΟ με τις θέσεις του οποίου, όπως υποστήριξε, ταυτίζεται ο γενικός ελεγκτής.
Ο κ.Μιχαηλίδης υπεραμύνθηκε εαυτού, υποστηρίζοντας ότι δεν είναι ενταγμένος σε κανένα κόμμα, δήλωση την οποία επανέλαβε και πρόσφατα σημειώνοντας:
«Mόνος οδηγός των ενεργειών μου είναι το Σύνταγμα και οι νόμοι που καθορίζουν τις εξουσίες και αρμοδιότητες του γενικού ελεγκτή. Αυτό θα συνεχίσω να πράττω, απερίσπαστος».
Επανήλθε επί του θέματος αυτού ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, ο οποίος υπενθύμισε στον γενικό ελεγκτή ότι σε συνέντευξη του στον Τάσο Τρύφωνος και στο ΡΙΚ, είπε ότι ενόσω ήταν φοιτητής στην Αθήνα είχε δραστηριοποιηθεί με τη φοιτητική οργάνωση Αναγέννηση, η οποία πρόσκειται στο ΔΗΚΟ.
Οι διαρροές περί της σχέσης Μιχαηλίδη – ΔΗΚΟ, άρχισαν να εντείνονται μετά που ο γενικός ελεγκτής είχε εγείρει θέμα σε σχέση με το κόστος που επωμίστηκε ο ΘΟΚ για τη δικοινοτική εκδήλωση στο αρχαίο θέατρο της κατεχόμενης Σαλαμίνας.
Το ΔΗΚΟ τότε και ο πρόεδρος του Ν. Παπαδόπουλος είχαν ταχθεί υπέρ των διαπιστώσεων του γενικού ελεγκτή.
Ο ΘΟΚ είχε ανακοινώσει ότι οι άμεσες δαπάνες που διενεργήθηκαν αποκλειστικά για την παράσταση στο αρχαίο θέατρο της Σαλαμίνας είχαν ανέλθει στις 11,723 ευρώ.
Να αναφέρουμε εδώ ότι οι εκδηλώσεις δικοινοτικού χαρακτήρα έχουν βάθος χρόνου και στηρίχθηκαν από όλες τις Κυβερνήσεις.
Μιχαηλίδης: Έτοιμος για το Ανώτατο
Ο γενικός ελεγκτής από την πλευρά του δηλώνει έτοιμος να αντιμετωπίσει τις οποιεσδήποτε καταγγελίες και ισχυρισμούς σε βάρος του ενώπιον του Ανωτάτου.
Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει προσφύγει ο ίδιος στο Ανώτατο, αφού θεωρεί ότι το δίκαιο είναι με το μέρος του, ο κ. Μιχαηλίδης είπε:
«Tο Ανώτατο είναι αρμόδιο για να επιλύσει αμφισβητήσεις εξουσιών και αρμοδιοτήτων. Αν η κυβέρνηση αμφισβητούσε την εξουσία της ελεγκτικής υπηρεσίας θα είχαμε προσφύγει στο Ανώτατο».
Σε συνέντευξη του στον Φιλελεύθερο την περασμένη Κυριακή (27/12/2020), ο Οδ. Μιχαηλίδης ανέφερε ότι «αν η κυβέρνηση προχωρήσει σε προσφυγή στο Ανώτατο ζητώντας την παύση του, λόγω ανάρμοστης συμπεριφοράς, ο ίδιος έχει ήδη καταγράψει και καταστρώσει, σε συνεννόηση με τους δικηγόρους του, τη βασική γραμμή υπεράσπισης και ποιους θα μπορούσε να κλητεύσει προς υπεράσπιση του, μη αποκλείοντας και πρόσωπα που κατέχουν θέσεις κλειδιά σε διεθνείς οργανισμούς».
Η ελεγκτική υπηρεσία με βάση δημοσκοπήσεις και έρευνες αξιολόγησης των θεσμών έρχεται δεύτερη στην προτίμηση της κοινής γνώμης μετά το Πανεπιστήμιο Κύπρου και η κυβέρνηση φαίνεται να σταθμίζει σοβαρά και αυτόν τον παράγοντα, πριν κάνει το «μεγάλο βήμα» για προσφυγή στο Ανώτατο.
Το σενάριο του ελεγκτικού συνεδρίου
Το προεδρικό, πέραν από το ενδεχόμενο να προσφύγει στο Ανώτατο, έκανε σκέψεις να προωθήσει νομοσχέδιο στη βουλή για αλλαγή της πρόνοιας του Συντάγματος που αφορά το καθεστώς της ελεγκτικής υπηρεσίας.
Η κυβέρνηση, θα ήθελε να προωθήσει την πρακτική που εφαρμόζεται στις ελεγκτικές υπηρεσίες των περισσοτέρων χωρών της Ευρώπης, δηλαδή αυτής του ελεγκτικού συνεδρίου.
Πρόκειται για ένα θεσμοθετημένο όργανο το οποίο αποτελείται, κατά βάση, από πέντε τεχνοκράτες περιλαμβανομένου του γενικού ελεγκτή και άλλων ανεξάρτητων προσωπικοτήτων με βασικούς όρους εντολής, τη διαφύλαξη της ανεξαρτησίας του θεσμού και της αξιολόγησης των αποφάσεων και των εκθέσεων που ετοιμάζονται από τον ελεγκτή.
Το ελεγκτικό συνέδριο αποσκοπεί στο να διαφυλάττει την αντικειμενικότητα των εκάστοτε εκθέσεων της ελεγκτικής υπηρεσίας, για την οποία μέχρι σήμερα βαρύνουσες είναι οι διαπιστώσεις μόνο του γενικού ελεγκτή.
Επισημαίνεται ότι το σχετικό άρθρο του Συντάγματος που αφορά στις αρμοδιότητες και υποχρεώσεις του γενικού ελεγκτή (άρθρο 115) θεωρείται θεμελιώδες, χρειάζεται ειδική πλειοψηφία στη βουλή για να αλλάξει.
Η κυβέρνηση θεωρεί ότι αν παραπέμψει στη βουλή ένα τέτοιο νομοσχέδιο, θα στηριχθεί μόνο από τους βουλευτές του ΔΗΣΥ.
Πάντως ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ σε συνέντευξη του στον Πολίτη τον περασμένο Ιούλιο είχε εκφράσει την άποψη για αντικατάσταση του θεσμού του ελεγκτή με ελεγκτικό συνέδριο.
Ο κ. Μιχαηλίδης είχε αντιδράσει έντονα στις αναφορές του γενικού γραμματέα του ΑΚΕΛ και με παρέμβαση του στο twitter άφησε να εννοηθεί ότι η αντίδραση κομμάτων, προκύπτει λόγω του ελέγχου των οικονομικών καταστάσεων των κομμάτων και συνέδεσε τις αναφορές κατά της ελεγκτικής υπηρεσίας με δάνεια πολιτικά εκτεθειμένων προσώπων.
Την επομένη ο κ. Κυπριανού δέχθηκε στο γραφείο του τον Οδ. Μιχαηλίδη και έκτοτε η εισήγηση του ΑΚΕΛ, έμεινε μάλλον στα χαρτιά της συνέντευξης του στον Πολίτη.
Στην αντιπαράθεση των ανεξάρτητων θεσμών έκαναν κατά καιρούς παρεμβάσεις και έγκριτοι νομικοί οι οποίοι μεταξύ άλλων υπέδειξαν ότι μόνο αν ο γενικός εισαγγελέας στοιχειοθετήσει ποινικό αδίκημα σε βάρος του γενικού ελεγκτή, ή αν όλη του η συμπεριφορά μπορεί να χαρακτηριστεί ως ανάρμοστη, ενδεχομένως ο πρόεδρος της Δημοκρατίας να παραπέμψει το όλο θέμα στο ανώτατο δικαστικό συμβούλιο για να τον παύσει, με βάση το άρθρο 139 του Συντάγματος.
Ο νομικός Κώστας Βελάρης, εξέφρασε πιο ακραία άποψη, κατά κάποιο τρόπο υποστηρίζοντας ότι ο ΠτΔ θα μπορούσε να αποφύγει το Ανώτατο Δικαστήριο και να παύσει τον γενικό ελεγκτή επειδή ο κ. Μιχαηλίδης δεν είναι αδειοδοτημένος ελεγκτής και ότι ο διορισμός του ήταν υπό πλάνη περί το νόμο και μπορεί να ανακληθεί με μία απλή επιστολή.
Να σημειωθεί ότι η σύγκρουση του προεδρικού με ανεξάρτητους θεσμούς δεν είναι η πρώτη.
Προηγήθηκε η μετωπική σύγκρουση του προέδρου Αναστασιάδη με τον τέως διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκο Δημητριάδη, ο οποίος αναγκάστηκε τελικά να παραιτηθεί.
Ακολούθησε η σύγκρουση του κ. Αναστασιάδη με την Χρυστάλλα Γιωρκάτζη και με τον τέως γενικό εισαγγελέα Κώστα Κληρίδη με αφορμή την παύση του Ρίκκου Ερωτοκρίτου.
Ο γενικός ελεγκτής στην προαναφερόμενη συνέντευξη στο Φιλελεύθερο, είχε διατυπώσει παράπονο ότι είναι άδικο να παραλληλίζεται η περίπτωση του με την παύση του Ρ. Ερωτοκρίτου, ο οποίος καταδικάστηκε και έκτισε ποινής φυλάκισης για ανάρμοστη συμπεριφορά.
«Αναντίλεκτα είναι προσβλητική μία τέτοια αναφορά για το πρόσωπο μου. Επιχειρείται εξίσωση της συμπεριφοράς και δράσης μου με αυτή του παυθέντος και καταδικασθέντος Ρ. Ερωτοκρίτου» ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Μιχαηλίδης.
Οι επόμενες των ημερών εκτιμάται ότι θα είναι καθοριστικές ως προς την απόφαση που θα λάβει η κυβέρνηση, η οποία θα εξαρτηθεί και από το βάρος των τεκμηρίων που συλλέγει ο γενικός εισαγγελέας, ώστε μία ενδεχόμενη προσφυγή στο ανώτατο να στεφθεί με επιτυχία για την κυβέρνηση.
Σε αντίθετη περίπτωση η διακυβέρνηση Αναστασιάδη η οποία θα πρέπει να λογοδοτήσει και στην κοινή γνώμη.
