«Είμαι ο μόνος υποψήφιος που δεν ανέβηκε καμία κομματική σκάλα για να ζητήσω στήριξη» δηλώνει ο ανεξάρτητος υποψήφιος Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, ο οποίος υποστηρίζει ότι οι κίνδυνοι είναι τεράστιοι για το μέλλον της πατρίδας μας. Σε συνέντευξη στη Cyprus Times ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης αναπτύσσει τις θέσεις του στα μεγάλα ζητήματα που απασχολούν τη χώρα. «Εάν τα καταφέρουμε τον Φλεβάρη του 2023, θα δείτε την έναρξη μιας μεγάλης προσπάθειας που θα φέρει τους νέους στην παραγωγική διαδικασία, και κατ’ επέκταση ένα καινούργιο ξεκίνημα για την χώρα», υποστηρίζει.
Αν είχατε μπροστά σας ένα νέο, και σας ρωτούσε γιατί να πάει να ψηφίσει στις προεδρικές του 2023, πώς θα απαντούσατε;
Θα του έλεγα ότι, είτε το συνειδητοποιεί είτε όχι, είτε του αρέσει ή όχι, το ατομικό μέλλον του εξαρτάται από το συλλογικό μέλλον. Αν λ.χ. δεν μπορεί να βρει δουλειά ή τα έξοδα για τη στέγασή του είναι τόσο μεγάλα ή βλέπει τους κολλητούς των πολιτικών να διορίζονται ενώ αυτός μένει απέξω, όλα αυτά είναι τα σημεία τομής του συλλογικού με το ατομικό. Όταν η χώρα μου πάει χάλια, εκτός κι αν είμαι μέλος της ελίτ (διεφθαρμένης ή μη), επηρεάζομαι κι εγώ. Αν η χώρα μου μου δίνει ευκαιρίες καλοπληρωμένης απασχόλησης και με κάνει να νοιώθω ότι μπορώ να πραγματοποιήσω τα όνειρά μου, τότε θα ξέρω ότι με τον ιδρώτα μου και τη φαντασία μου μπορώ να προκόψω.
Θέλω να σας θυμίσω κάτι που έχει πει ο Γουρόρεν Μπάφετ, ο μεγαλύτερης επενδυτής παγκοσμίως. «Δεν θα κατάφερνα να κάνω ότι έκανα στη ζωή μου αν δεν είχα την τύχη να μεγαλώσω στην Αμερική». Ο τρόπος που λειτουργεί μια χώρα καθορίζει τις παραμέτρους των ατομικών μας επιλογών. Με την ψήφο μας, έχουμε τη δυνατότητα να δηλώσουμε τι χώρα θέλουμε να έχουμε. Οι χώρες δεν αλλάζουν τυχαία, από μόνες τους. Απαιτείται η κινητοποίηση των πολιτών. Το δικαίωμα να απαιτούμε συνοδεύεται με την υποχρέωση να συμμετέχουμε.
Θα του έλεγα ότι δεν είναι όλοι ίδιοι, ότι θα πρέπει να αναζητήσει τις διαφορές των υποψηφίων – αυτών που εκπροσωπούν τα κόμματα που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία και την κατέστησαν διεθνώς ανυπόληπτη, κι αυτών που έχουν δώσει δείγματα γραφής για το όραμά τους και τη διαχειριστική επάρκειά τους. Θα του έλεγα επίσης ότι έχει κάθε συμφέρον να χτίσουμε μια κοινωνία ίσων ευκαιριών. Μια κοινωνία που οι νέοι να προχωρούν με την αξία τους – με αυτά που ξέρουν και όχι με αυτούς που ξέρουν. Ότι οι καλοπληρωμένες θέσεις δεν πρέπει να προορίζονται μόνο για τα παιδιά των παρατάξεων και του κομματικού σωλήνα αλλά για όλους τους πολίτες της Κύπρου και βέβαια να τις καταλαμβάνουν οι πιο κατάλληλοι και οι πιο ικανοί. Θα του έλεγα να επιλέξει τον υποψήφιο που ασπάζεται τις πλέον σύγχρονες μεθόδους διακυβέρνησης. Που στηρίζει τις θέσεις του στην επιστημονική τεκμηρίωση, την κοινή λογική και σκοπεύει να εμπιστευτεί την υλοποίηση του προγράμματος του στο καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό.
Θα του έλεγα να επιλέξει τον υποψήφιο που βρίσκεται όσο πιο μακριά από την κατάρα του κομματισμού, που σκοπεύει να βάλει τέλος στο πελατειακό κράτος. Κάποιον που έχει ήδη δώσει δείγματα γραφής για την ικανότητα του να παράγει έργο, και μάλιστα κάτω από αντίξοες συνθήκες. Μόνο σε μια τέτοια Κύπρο, με μια τέτοια ηγεσία θα έχουν προοπτικές οι νέοι άνθρωποι. Λέω συχνά στους νέους ανθρώπους, ότι ο διαχρονικός χρυσός μιας χώρας είναι η δημιουργικότητα των ανθρώπων της. Το μέγεθος μιας χώρας δεν εξαρτάται πια από το γεωγραφικό της μέγεθος, ούτε από το μέγεθος του πληθυσμού της. Το μέγεθος μια χώρας εξαρτάται από τα μυαλά των νέων ανθρώπων της. Εάν τα καταφέρουμε τον Φλεβάρη του 2023, θα δείτε την έναρξη μιας μεγάλης προσπάθειας που θα φέρει τους νέους στην παραγωγική διαδικασία, και κατ’ επέκταση ένα καινούργιο ξεκίνημα για την χώρα. Έχω και όραμα και σχέδιο.
Kαι γιατί να ψηφίσει εσάς;
Για πολλούς λόγους. Πρώτον διότι η υποψηφιότητά μου και ο πολιτικός μου λόγος είναι εκτός του κομματικού κατεστημένου. Δεν είμαι πολιτικός, δεν συναλλάχθηκα με κανέναν, δεν αποβλέπω σε προσωπικά οφέλη. Δεν έχω πολιτικούς προστάτες, δεν έχω αξόφλητα γραμμάτια πολιτικής συναλλαγής. Δεν στρογγυλεύω τα λόγια μου για να κερδίσω ψήφους. Δεν ζω από την πολιτική για να πρέπει να κάνω τα πάντα για να μείνω σε αυτή. Ιδεολογία μου είναι η προσφορά μου στην πατρίδα. Είμαι πολίτης που παθιάζεται με τα κοινά.
Δεύτερον, το πρόγραμμά μου είναι ένα σύνολο από ριζικές τομές που θα απελευθερώσουν τις δημιουργικές δυνάμεις της πατρίδα μας και θα την οδηγήσουν στην ανάπτυξη. Θα χρησιμοποιήσω την επιστημονική τεκμηρίωση, την κοινή λογική και το καλύτερο ανθρώπινο δυναμικό που έχουμε στην Κύπρο, αλλά και στη διασπορά. Μακρυά από κομματικές εξαρτήσεις, σκοπεύω να ξεριζώσω το πελατειακό κράτος.
Τρίτον, δεν είμαι ουρανοκατέβατος, έχω ήδη δώσει δείγματα γραφής: αυτά που έκανα στο Πανεπιστήμιο Κύπρου ως πρύτανης, κάτω από συνθήκες δεινής οικονομικής κρίσης, όταν ο τόπος γονάτιζε, θέλω να τα κάνω για τη χώρα ολόκληρη.
Τέταρτον, διότι μιλάω τη γλώσσα της αλήθειας και ρισκάρω. Είμαι ο μόνος υποψήφιος που δεν ανέβηκε καμία κομματική σκάλα για να ζητήσω στήριξη. Το να το παίζεις «ανεξάρτητος», αφότου τα κόμματα σου έκλεισαν τις πόρτες, το παίζεις τζάμπα μάγκας. Το να λες ότι είσαι «ανεξάρτητος» αλλά να είσαι μέλος του κυβερνώντος κόμματος και να σε στηρίζει ένα κόμμα της αντιπολίτευσης, δείχνει ότι υποτιμάς τη νοημοσύνη των υπολοίπων. Το να εξαγγέλλεις την «ανεξάρτητη» υποψηφιότητά σου αφότου σε επέλεξε το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα, αποδεικνύει την ατολμία σου. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ο υποψήφιος δεν ρισκάρει, άρα δεν εμπνέει.
Η πραγματική «μαγκιά» στην πολιτική είναι η ευθύτητα, η τόλμη και η ανάληψη του ρίσκου. Είναι ο καθαρός και ειλικρινής πολιτικός λόγος, χωρίς την έγνοια να χάσεις την εύνοια κάποιου κόμματος, κάποιου εκκλησιαστικού ηγέτη, ή κάποιου μεγάλου χρηματοδότη. Όλα τα άλλα είναι πολιτικό μάρκετινγκ. Τη γλώσσα της αλήθειας κανένα κόμμα δεν την ασπάζεται, έστω κι αν την παπαγαλίζουν. Ως πολίτης αναλαμβάνω το ρίσκο και την ευθύνη που μου αναλογεί κατερχόμενος ως υποψήφιος. Καλώ τους συμπολίτες μου να αναλάβουν το δικό τους ρίσκο, με το να προσέλθουν στις κάλπες και να σαρώσουν όλα αυτά που μας κάνουν να ντρεπόμαστε για το ότι είμαστε Κύπριοι. Τέλος, μην ξεχνάτε ότι είμαι ο μόνος υποψήφιος που είναι πρόσφυγας. Το Κυπριακό για μένα δεν είναι καριέρα, είναι οδυνηρό βίωμα. Ανήκω στη γενιά των ανθρώπων που εγκατέλειψαν άρον άρον τα χωριά τους, χωρίς τίποτα πάνω τους, ούτε καν φωτογραφίες απο την παιδική τους ηλικία. Δεν περνάει μέρα που να μη σκεφτώ τη Λάπηθο. Οι αναμνήσεις μου δεν είναι τόσο νοσταλγία, όσο αποφασιστικότητα να λυθεί το μείζον εθνικό μας πρόβλημα.
Γιατί διεκδικείτε την Προεδρία της Δημοκρατίας; Ποιό είναι το κίνητρό σας;
Από το πάθος μου για τον τόπο μου και τις προοπτικές του! Μου λένε, ‘μα τι πας να κάνεις; Θα τα βάλεις με τα θηρία’. Τους απαντώ: ακριβώς αυτό. Ο Δαβίδ θα τα βάλει με τους Γολιάθ. Όχι γιατί έκανα έναν υπολογισμό κόστους-οφέλους, αλλά γιατί δεν μπορώ να ζήσω διαφορετικά. Δεν θα μπορώ να κοιτάω τα παιδιά μου και τους φοιτητές μου στα μάτια αν δεν έχω πασχίσει να κάνω κάτι κι εγώ, όσο μπορώ. Αν όχι άνθρωποι σαν εμένα, ποιοι; Αν δεν ασχοληθούμε με τα κοινά όσοι έχουμε επιτυχή εμπειρία διοίκησης, έχουμε αποδείξει ότι πιστεύουμε στην αξιοκρατία, και έχουμε όραμα για τον τόπο, τότε με τα κοινά θα ασχολούνται οι συνήθεις ύποπτοι – οι άνθρωποι του κομματικού σωλήνα και τα υποχείρια των οργανωμένων συμφερόντων.
Όσο ζω θα μάχομαι για τον τόπο μου. Όσο θα κατανοώ τον εαυτό μου ως μέλος της κοινότητας του Παλληκαρίδη, του Μάτση και του Αυξεντίου, θα έχω πάντοτε την ηθική υποχρέωση να αγωνίζομαι για ένα καλύτερο μέλλον.
Πιστεύω στην ποιότητα των ανθρώπων της Κύπρου, στις μεγάλες προοπτικές του τόπου μας για ένα φωτεινό μέλλον για τις επόμενες γενιές. Πιστεύω ότι η ιστορία μας, ο πολιτισμός μας, η γεωπολιτική μας θέση, που έχουν δυστυχώς λειτουργήσει ως κατάρα λόγω της ανεύθυνης και κοντόφθαλμης ηγεσίας μας από την γέννηση της Δημοκρατίας, μπορούν και πρέπει να αποτελέσουν το προζύμι για την Κύπρο που θα μας κάνει περήφανους, που θα κατακτήσει τη θέση που της αξίζει στο διεθνή χώρο και θα μπορεί να κρατήσει τα παιδιά της στο τόπο τους για να δημιουργήσουν και να μεγαλουργήσουν.
Πιστεύω ότι μας λείπει η ηγεσία που θα μας οδηγήσει στην προκοπή μας. Θέλουμε να πάρουμε ξανά την πατρίδα μας στα χέρια μας και να τη ξαναφτιάξουμε σωστά. Ιδεολογία μου είναι η πρόοδος της Κύπρου και των ανθρώπων της. Θέλω για τον τόπο μας μια δεύτερη ευκαιρία για να φτιάξουμε ένα σύγχρονο κράτος, με βιώσιμα λυμένο το Κυπριακό, με μία αειφόρο οικονομία διαφορετική από τη σημερινή, και μια κοινωνία ίσων ευκαιριών, βασισμένη στη δημιουργικότητα και την αξιοκρατία. Θέλω να ξεφύγουμε από το περιοριστικό δίπολο δεξιάς-αριστεράς. Σήμερα, στην Κύπρο έχουμε ανάγκη από άλλους, πιο σύνθετους, και τολμηρούς προσδιορισμούς που συνδυάζουν γόνιμα την πρόοδο με την παράδοση, τον πατριωτισμό με τον κοσμοπολιτισμό, τον φιλελευθερισμό με τον κοινοτισμό.
Ως ο μόνος πρόσφυγας υποψήφιος, έχω το προνόμιο και την υποχρέωση να γίνω η φωνή των προσφύγων, όλων αυτών που το φθαρμένο πολιτικό σύστημα θυμάται μόνο στις παραμονές εκλογών. Θέλω να μιλήσω για τη συνεχιζόμενη αδικία του ξεριζωμού, για την εκμετάλλευση που έγινε σε βάρος των προσφύγων από πολιτικούς και δικηγόρους. Να μιλήσω για όλους αυτούς που το πολιτικό σύστημα τους πέταξε μέσα στους προσφυγικούς καταυλισμούς και θεώρησε ότι ξόφλησε μαζί τους. Θέλω επίσης να μιλήσω για τα παιδιά των προσφύγων από τα οποία, ακόμη και μετά την υποθήκη των περιουσιών τους στα κατεχόμενα, τους ζητούν τόκους από τα σπουδαστικά τους δάνεια. Ντροπή!
Έχετε αναπτύξει το προεκλογικό σας πρόγραμμα. Εχετε έτοιμη και την ομάδα που θα μπορέσει να το υλοποιήσει;
Είμαι ο μόνος υποψήφιος που είχε έτοιμο και αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Νέου Κύματος το πρόγραμμα του πριν ανακοινώσει την υποψηφιότητα του. Είναι ανέντιμο να ζητάς τη ψήφο του κόσμου χωρίς να του λες τι του ζητάς να ψηφίσει. Κατέρχομαι υποψήφιος ακριβώς γιατί έχω τεκμηριωμένες προτάσεις που θέλω να υλοποιήσω. Πολλές από τις ιδέες μας είναι τολμηρές και καινοτόμες. Είναι όμως απόλυτα υλοποιήσιμες. Γιατί θεωρήσαμε υποχρέωση μας να ξεφύγουμε από τις φαύλες υποσχέσεις, και να τις κοστολογήσουμε, με τη βοήθεια των καλύτερων οικονομολόγων του τόπου. Προσεγγίσαμε την Ευρωπαϊκές Τράπεζες, και άλλους οργανισμούς, για να γνωρίζουμε ότι υπάρχει ενδιαφέρον για χρηματοδότηση ενός τέτοιου φιλόδοξου προγράμματος. Αυτά που εισηγούμαστε μπορούν να γίνουν και είμαστε σε θέση να τα κάνουμε πράξη.
Έμαθα ως Πρύτανης και ως ηγέτης μια σειράς οργανισμών να στηρίζομαι σε αξιόπιστους συνεργάτες που μοιράζονται το όραμα και το πάθος μου, που έχουν όρεξη για δουλειά, και που ταυτόχρονα χαρακτηρίζονται από εντιμότητα και ανιδιοτέλεια. Τόσο η συντονιστική ομάδα όσο και το 77 μελές του Νέου Κύματος επιλέγηκαν ακριβώς με τα κριτήρια αυτά. Για το πρόγραμμα μου δούλεψαν οι καλύτεροι εμπειρογνώμονες σε κάθε τομέα. Η σωστή δουλειά μπορεί να γίνει μόνο αν επιλεγούν οι κατάλληλοι για την κάθε θέση, με αντικειμενικά κριτήρια, χωρίς τα βαρίδια των κομματικών και άλλων εξαρτήσεων.
Ναι, φυσικά έχω ήδη υπόψη μου την ομάδα που μπορεί να υλοποιήσει το φιλόδοξο και καινοτόμο πρόγραμμα που προτείνουμε.
Ποια θα είναι η πρώτη σας προτεραιότητα εάν οι πολίτες σας τιμήσουν με τη ψήφο τους;
Να γκρεμίσω το τοίχος που διαιρεί την Κυπριακή Κοινωνία. Είναι το τείχος που χωρίζει τους ανθρώπους στους «δικούς μας» και τους «άλλους». Σε αυτούς που έχουν πρόσβαση στην εξουσία και σε εκείνους που δεν έχουν. Σε αυτούς που διορίζονται και ανακυκλώνονται ανελλιπώς σε συμβούλια ημικρατικών οργανισμών και σε θέσεις στη δημόσια υπηρεσία και σε εκείνους που θα περιμένουν για πάντα, έστω κι αν είναι προσοντούχοι και καταλληλότεροι. Σε αυτούς που νέμονται κρατικές, εκκλησιαστικές και τουρκοκυπριακές περιουσίες και σε εκείνους που κοιτάζουν από μακριά τις δικές τους περιουσίες στον Βορρά. Σε αυτούς που κλείνουν το μάτι σε διεφθαρμένους επιχειρηματίες πίνοντας κρασί μαζί τους, παίρνουν μίζες και αναφωνούν ξεδιάντροπα «This is Cyprus!» και σε εκείνους που εργάζονται ευσυνείδητα, πληρώνουν φόρους και θέλουν να ζουν σε ένα κράτος δικαίου. Σε αυτούς που βλέπουν τη θητεία σε δημόσιο αξίωμα ως ευκαιρία πλουτισμού και σε εκείνους που τη βλέπουν ως ευκαιρία προσφοράς.
Μαζί με το Τείχος της Κατοχής, θα πρέπει επιτέλους να γκρεμίσουμε και το Τείχος της Ντροπής. Ήρθε η ώρα να τα σαρώσουμε! Αυτή θα είναι η πρώτη προτεραιότητά μου.
O λόγος σας συνήθως είναι καταγγελτικός, ιδιαίτερα για τους πολιτικούς και το πολιτικό σύστημα. Θέλω να σας θυμίσω ότι οι πολιτικοί, καλοί ή κακοί, έχουν μια ελάχιστη νομιμοποίηση. Εμείς τους εκλέγουμε, έτσι δεν είναι; Εάν υπάρχει διαφθορά στην πολιτική και γενικότερα, προφανώς και οι πολίτες δεν είμαστε άμοιροι ευθυνών, έτσι δεν είναι;
Ναι έτσι είναι. Ο μεγάλος φιλόσοφος Κορνήλιος Καστοριάδης έλεγε ότι η δημοκρατία είναι το μόνο πολίτευμα στο οποίο δεν μπορεί να μεμφθείς κάποιους άλλους, εφόσον ο «δήμος» επιλέγει. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ιδιοτελείς πολιτικάντηδες, προκειμένου να αποσείσουν τις τεράστιες ευθύνες για τον τρόπο με τον οποίο (δεν) υπηρέτησαν τον όρκο τους να προστατεύουν το δημόσιο συμφέρον, λένε «όλοι μαζί τα φάγαμε». Αν τα «φάγαμε» όλοι μαζί, τότε η ευθύνη διαχέεται σε όλους, οπότε δεν έχουν ιδιαίτερη ευθύνη όσοι διαχειρίστηκαν τα κοινά. Βλέπετε το σόφισμα; ‘Εσείς μας εκλέξατε, εσείς συνεργήσατε μαζί μας στα ρουσφέτια, άρα μη μιλάτε. Δεν είστε καλύτεροι από μας’.
Επειδή γνωρίζουμε γραφή κα ανάγνωση, επειδή δεν χάσαμε την ικανότητα της λογικής σκέψης, κι επειδή δεν απωλέσαμε τη μνήμη μας, ξέρουμε ότι αυτό το σόφισμα είναι ξεδιάντροπα αυτο-εξυπηρετικό – θέλει να βγάλει λάδι όσους οικειοποιήθηκαν πελατειακά το κράτος, συνέργησαν στη χρεοκοπία, και συνέβαλλαν στη διαφθορά. Στους σοφιστές, λοιπόν, απαντώ: οι ανώνυμοι πολίτες έχουν την ηθική ευθύνη για τις επιλογές τους αλλά επώνυμοι πολιτικοί ορκίστηκαν να υπηρετούν το κοινό καλό. Πώς το υπηρέτησαν;
Κρίνετε μόνοι σας. Διαβάστε επίσημες εκθέσεις οργάνων της Κυπριακής Δημοκρατίας και παρακολουθείστε το έγκυρο δημοσιογραφικό ρεπορτάζ.
Πάνω από τα μισά διαβατήρια που χορηγήθηκαν σε αλλοδαπούς, χορηγήθηκαν παράνομα. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο κ. Αναστασιάδης, με πράξεις δωροληψίας, παρέβη τον κώδικα δεοντολογία του Υπουργικού Συμβουλίου του, ενώ το όνομά του φέρεται στα Panama και Pandora Papers. Ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής και ένας τουλάχιστον βουλευτής της αντιπολίτευσης συνελήφθησαν on camera να διαπραγματεύονται διαβατήρια σε καταδικασμένο αλλοδαπό. Η Έκθεση για την Κατάρρευση του Συνεργατισμού αναφέρει ρητώς τις τεράστιες ευθύνες του τότε Υπουργού Οικονομικών κ. Γεωργιάδη: «Οι ευθύνες του Υπουργού Οικονομικών υπήρξαν βαρύτατες για την κατάρρευση του Συνεργατικού Πιστωτικού Συστήματος. Μπορούμε να πούμε ότι είναι κατ’ αναλογία παρόμοιες με τις ευθύνες του όποιου μεγαλομετόχου ιδιωτικής εταιρίας, η οποία καταλήγει σε διάλυση λόγω κακοδιαχείρισης του ίδιου (σ.752). Η Έκθεση πάει παραπέρα και υπογραμμίζει τις ευθύνες των κομμάτων, τα οποία εγκαλεί για πελατειακή νοοτροπία: «Επαναλαμβάνουμε την αρνητική επίδραση των Κυπριακών κομμάτων στην πορεία του Συνεργατισμού. Κριτήριο των αποφάσεών τους δεν ήταν το καλώς νοούμενο συμφέρον του Συνεργατισμού αλλά περισσότερο η δική τους επικράτηση και η εξυπηρέτηση του δικού τους κομματικού συμφέροντος» (σ.751).
Θα μπορούσα να συνεχίσω αναφέροντας και την Έκθεση για το Μαρί, κλπ., αλλά δεν χρειάζεται. Στη δημοκρατία εκλέγουμε – άμεσα ή έμμεσα – ανθρώπους να υπηρετούν το κοινό καλό. Όταν δεν το κάνουν, αυτοί είναι οι κυρίως πολιτικοί υπεύθυνοι – αυτοί παρέβησαν τον όρκο τους. Οι γενικές ηθικές ευθύνες των πολιτών για τις επιλογές τους, ουδόλως ακυρώνουν τις συγκεκριμένες πολιτικές ευθύνες των εκπροσώπων τους. Οι πολιτικάντηδες θέλουν ιδιοτελώς να μας κάνουν όλου συνυπεύθυνους. Λυπάμαι, δεν είμαστε. Δεν χρεοκοπήσαμε εμείς τον Συνεργατισμό, τις Κυπριακές Αερογραμμές ή τη Λαϊκή. Εσείς προδώσατε την εμπιστοσύνη μας.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε αυτά που οι πολιτικάντηδες θέλουν να ξεχνάμε: τα κόμματα ενεπλάκησαν σε σκάνδαλα, χρεοκόπησαν ημικρατικούς οργανισμούς και τη χώρα μας στο σύνολο, εξαχρείωσαν τη δημόσια υπηρεσία με τα ρουσφέτια τους, βύθισαν τη χώρα στο βούρκο της διαφθοράς και της διεθνούς ανυποληψίας. Δικά τους δημιουργήματα είναι όλα αυτά. Μόνα τους αυτο-υπονομεύονται.
Στο Κυπριακό υποστηρίζετε ότι θέλετε να γκρεμίσετε το τείχος της κατοχής. Ακούγεται ιδιαίτερα φιλόδοξος στόχος, που με όλο το θάρρος, αγγίζει και τα όρια του ευσεβούς πόθου. Υπάρχει Πρόεδρος που να μην ήθελε λύση του Κυπριακού; Eξαρτάται από τον Πρόεδρο;
Ακούστε, στην πολιτική αυτό που έχει σημασία δεν είναι το τι λες αλλά το τι κάνεις. Αυτό που μετρά είναι το αποτέλεσμα. Δυστυχώς όλο αυτό το πολιτικό σύστημα που μας κυβέρνησε όλα αυτά τα χρόνια έφερε την Κύπρο στο παρα-πέντε της διχοτόμησης. Με ρωτάτε αν η λύση εξαρτάται από τον Πρόεδρο, η απάντηση είναι ότι ναι εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό και από τον πρόεδρο όταν αυτός είναι και ο διαπραγματευτής της πλευράς μας. Η χώρα βέβαια χρειάζεται ένα Πρόεδρο που να μπορεί να επιλέγει τους καλύτερους συνεργάτες και μαζί με αυτούς να αποκωδικοποιεί σωστά τις διεθνείς εξελίξεις. Έναν σοβαρό Πρόεδρο, νηφάλιο και αυτοκυρίαρχο χωρίς εξαρτήσεις.
Θέλουμε με ένα Πρόεδρο που θα έχει δηλαδή την δυνατότητα να δημιουργεί φίλους, συμμάχους, να τυγχάνει ηθικού κύρους και όχι να είναι ύποπτος για παράνομες συναλλαγές, ούτε το όνομά του να συγκαταλέγεται στα Panama και Pandora Papers. Όλα αυτά είναι σημαντικά στις διεθνείς εξελίξεις. Εάν τα έχεις όλα αυτά, μόλις οι γεωπολιτικές εξελίξεις το επιτρέπουν να μπορείς να εξαργυρώσεις όλα αυτά που έκτισες.
Οι ευκαιρίες είναι όπως οι κομήτες, περνάνε κάθε εκατό χρόνια και αλίμονο σε αυτούς που δεν σηκώνουν τα μάτια να τους κοιτάξουν. Χάσαμε πολλά χρόνια και πολλές ευκαιρίες. Δεν θα πω ότι είναι εύκολο να ανακτήσουμε ότι χάσαμε. Δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Κάθε μέρα όμως, και κάθε στιγμή, πρέπει στη βάση μια συνεπούς στρατηγικής, και των γεωπολιτικών δεδομένων, να κτίζουμε τις συμμαχίες μας, την άμυνα μας, την ισχύ μας, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Πρέπει να αναγνωρίσουμε τις δυνάμεις και τις αδυναμίες μας, να κατανοήσουμε τους αντιπάλους μας, να μάθουμε πως να διαβάζουμε τους συνομιλητές μας και όχι να εκμαιεύουμε δηλώσεις μόνο για εσωτερική κατανάλωση.
Στην πατρίδα μας δόθηκαν από την Δύση δύο ευκαιρίες τα τελευταία χρόνια. Η πρώτη με την ένταξη μας στην ΕΕ και η δεύτερη με το ξεκίνημα της υπόθεσης για το φυσικό αέριο. Θα μπορούσαμε να επιφέρουμε σημαντικά εθνικά κέρδη, όμως δυστυχώς είχαμε ηγεσίες κατώτερες των ιστορικών περιστάσεων.
Πιστεύετε ότι υπάρχουν οι προοπτικές για λύση του Κυπριακού; Με την Τουρκία να μιλά για δύο κράτη, έχετε προσδοκίες ότι μπορεί να υπάρξει περιθώριο συνεννόησης;
Ναι, διαφορετικά δεν θα είχε νόημα όλη αυτή η προσπάθεια. Το μεγάλο όραμα είναι η επανένωση της πατρίδας μας, αξίζει να θυμόμαστε ότι όσο και να προοδεύουμε ως άτομα, χωρίς λύση του Κυπριακού δεν θα μπορέσουμε να πάμε πολύ μακριά. Χωρίς τη γενέθλια γη των προγόνων μας, είναι αδύνατο να βρούμε τον εαυτό μας και τη ψυχή μας. Δεν θα ολοκληρωθούμε ποτέ ως άνθρωποι. Χωρίς λύση, δεν θα υπάρχει για πολύ ακόμη τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Στο πρόγραμμά μας έχουμε καταθέσει μια μακροσκελή ανάλυση για το Κυπριακό ζήτημα. Χρειάζεται σκληρή και συνεχής δουλειά και όχι συνθήματα. Πρέπει να απαλλαγούμε από όλους αυτούς, που έκαναν το κυπριακό καριέρα. Από όλους αυτούς που πλούτισαν από το Κυπριακό. Η συνεχής φαυλότητα στην ηγεσία μας, πλήττει την αξιοπιστία της χώρας. Τα μικρά κράτη για να επιβιώσουν χρειάζονται ηθικό κύρος. Κανείς δεν θέλει να ταυτίζεται με χώρες των οποίων οι επικεφαλής εμπλέκονται σε αμφίβολης νομιμότητας δραστηριότητες. Εκτιμώ ότι οι γεωπολιτικές εξελίξεις θα μας ανοίξουν σύντομα κάποια παράθυρα ευκαιρίας. Μαζί με τις ευκαιρίες, βέβαια, εγκυμονούν και τεράστιοι κίνδυνοι. Αυτός είναι ένας σημαντικότατος λόγος γιατί θα πρέπει να ηγηθούν της χώρας άνθρωποι που έχουν τη δυνατότητα να αποκωδικοποιούν σωστά τις διεθνείς εξελίξεις, όχι αυτοί που εδώ και χρόνια διαψεύδονται καθημερινά από τις εξελίξεις.
Οι μεγάλοι πολιτικοί έλεγε κάποτε ο Μπίσμαρκ είναι αυτοί που ακούνε πριν από τους άλλους το μακρινό χλιμίντρισμα των αλόγων της ιστορίας. Μπορούμε να εμπιστευτούμε ξανά αυτούς που μας έλεγαν ότι η Τουρκία μπλοφάρει στην Αμμόχωστο;
Μπορούμε να εμπιστευτούμε ξανά αυτούς που μας έλεγαν ότι η Τουρκία δεν έχει τεχνογνωσία και γεωτρύπανο για την Ανατολική Μεσόγειο;
Σήμερα οι κύριοι χειριστές του κυπριακού ζητούν την ψήφο του λαού, αλήθεια, για να κάνουν τι; Είχαν την ευκαιρία και τα θαλάσσωσαν!!
Μπήκα στην εκλογική μάχη αποφασισμένος να μιλώ πάντα την γλώσσα της αλήθειας.
Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν ενόψει της διαφαινόμενης εκλογικής του ήττας στις προεδρικές εκλογές του 2023, επιχειρεί να οξύνει περαιτέρω την ένταση και να εργαλειοποιήσει το κυπριακό ζήτημα προκειμένου να αποκομίσει οφέλη από το εθνικιστικό ακροατήριο της χώρας. Σε πολλά διεθνή μέσα ενημέρωσης αλλά και στα κατεχόμενα οργιάζει αυτές της μέρες η πληροφορία ότι στις 20 του Ιούλη, επέτειος της μαύρης τραγωδίας ο πρόεδρος της Τουρκίας θα κηρύξει την προσάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία. Μια νηφάλια πολιτική ανάλυση θα κατέληγε στο συμπέρασμα ότι ένα τέτοιο σενάριο δεν είναι ιδιαίτερα πιθανό γιατί θα συναντήσει ισχυρή αντίδραση από την διεθνή κοινότητα και βέβαια από τους ίδιους τους προοδευτικούς τουρκοκύπριους. Ωστόσο με τη δημοτικότητα του Τούρκου προέδρου να βρίσκεται σήμερα στο ναδίρ, και τον εθνικιστικό παροξυσμό στην Τουρκία να κυριαρχεί στη δημόσια σφαίρα η κίνηση της προσάρτησης, αδιανόητη μέχρι πριν κάποια χρόνια, δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί εντελώς. Και αυτό αφού για τον Τούρκο πρόεδρο και τους πολιτικούς του συμμάχους η εκμετάλλευση του κυπριακού προς ακραίες κατευθύνσεις θα ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά του τουρκικού εθνικισμού με την προσδοκία ότι θα ανατρέψουν τις δημοσκοπήσεις.
Δυστυχώς η πολιτική μας ηγεσία δεν δείχνει προετοιμασμένη για τέτοια σενάρια παρά το γεγονός ότι μετά την προσάρτηση της Κριμαίας στην Ρωσία, το ΥΠΕΞ της Τουρκίας δούλευε μεθοδικά για την πιθανή προσάρτηση των κατεχομένων. Ο διεθνής Τύπος το κατέγραφε. Το δικό μας ΥΠΕΞ δούλευε μεθοδικά για φτιάξει προφίλ προεδρικής υποψηφιότητας. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια.
Σήμερα οι κίνδυνοι είναι τεράστιοι για το μέλλον της πατρίδας μας. Χρειάζεται μεθοδική προσπάθεια, έντονη διπλωματία για να αποτραπεί μια τόσο αρνητική εξέλιξη που θα μετατρέψει την πράσινη γραμμή σε σκληρό σύνορο με την Τουρκία. Ταυτόχρονα θα πρέπει να εφαρμοσθούν πολιτικές που θα ενισχύσουν τις σχέσεις μας με τους προοδευτικούς Τουρκοκύπριους. Ο αγώνας για επανένωση και ανεξαρτησία της πατρίδας μας είναι κοινός.
Ναι, πιστεύω πως η λύση είναι εφικτή. Ότι μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα.
Πρέπει να διαβάσουμε και να αποκωδικοποιήσουμε ορθολογικά τη διεθνή πολιτική, να αντιληφθούμε το νέο γεωπολιτικό πλαίσιο που εξελίσσεται, ιδιαίτερα μετά την εισβολή στην Ουκρανία και την απομάκρυνση του ΗΒ από την ΕΕ, να συνταχτούμε πλήρως και χωρίς ταλαντεύσεις με τους δυτικούς συμμάχους μας και να χαράξουμε μια νέα εθνική στρατηγική, που θα μας ανοίξει το δρόμο για λευτεριά και δικαίωση. Ο βίαιος διαχωρισμός της πατρίδας μας πρέπει να ηττηθεί. Ο βίαιος διαχωρισμός των κοινοτήτων και των ανθρώπων της πρέπει να ηττηθεί. Η πάλη, παρά την ανισότητα των δυνάμεων, η αφοσίωση σε αρχές ενός ολόκληρου λαού είναι το κλειδί.
Εκτός από το Κυπριακό, ποιό θεωρείτε ως το σοβαρότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα και πώς θα προσπαθήσετε να το επιλύσετε;
Σήμερα, χρειαζόμαστε την αξιοκρατία και εντιμότητα στη δημόσια ζωή όσο ποτέ στο παρελθόν. Η αξιοκρατία αποτελεί βασικό εργαλείο ανάπτυξης και προόδου, δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και επαναφέρει την εμπιστοσύνη της κοινωνίας στους θεσμούς. Η αξιοκρατία στην επιλογή των διορισμών των ΔΣ των Ημικρατικών Οργανισμών, της ΕΔΥ και της ΕΕΥ θα επιφέρει ευρύτερα και αξιοκρατία στους διορισμούς του ανθρώπινου δυναμικού των ημικρατικών οργανισμών αλλά και του Δημόσιου τομέα. Θα δώσει ευκαιρίες σε πολλούς νέους ανθρώπους, σε όλους τους αποκλεισμένους και απομονωμένους από το κομματικό σύστημα, να προσφέρουν σημαντικά στη χώρα τους. Η εντιμότητα είναι κεφαλαιώδους σημασία για την καλή λειτουργία του κράτους. Οι διεφθαρμένοι πολιτικοί και κρατικοί αξιωματούχοι δεν μεριμνούν, προφανώς, για το κοινό καλό, αλλά για την τσέπη τους.
Έχουμε μια ολοκληρωμένη πρόταση για όλα τα σημαντικά θέματα που απασχολούν τη χώρα. Για τις δημόσιες συγκοινωνίες περιγράφει πως θα απελευθερώσουμε τους πολίτες από την κόλαση που ζουν στους δρόμους των πόλεων μας – πως θα σώσουμε εκατομμύρια άνθρωπο-ώρες. Θα αρχίσουμε άμεσα την εφαρμογή του προγράμματος μας για την δημιουργία σύγχρονων δημόσιων συγκοινωνιών, που θα σέβονται τον πολίτη. Ταυτόχρονα θέλουμε να αυξήσουμε δραματικά τη γεωργική παραγωγή και να βελτιώσουμε το τουριστικό προϊόν με σύγχρονες μεθόδους και νοοτροπίες, για να κρατήσουμε τους ανθρώπους στην ύπαιθρο και να αυξήσουμε το εθνικό εισόδημα. Σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε τις υποδομές για προσέλκυση μεγάλων εταιριών υψηλής τεχνολογίας, ώθηση της επιχειρηματικότητας, για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας τόσο για επιστημονικό όσο και για τεχνικό και εργατικό προσωπικό. Έχουμε ιδέες, έχουμε και σχέδιο.
Αν ήσασταν Πρόεδρος της Δημοκρατίας αυτή την περίοδο, μπορείτε να μας πείτε μια-δυο κινήσεις που θα κάνατε, για την αντιμετώπιση της ακρίβειας;
Σε ότι αφορά την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των αυξήσεων που αφορούν κυρίως ορισμένες κατηγορίες τροφίμων και κατασκευαστικά υλικά η κατάλληλη πολιτική είναι, πρωτίστως, η διαμόρφωση των κατάλληλων μισθολογικών προσαρμογών μέσω μιας συμφωνίας πλαισίου μεταξύ των κοινωνικών εταίρων. Θέση μας είναι ότι, δεδομένων των συνθηκών που επικρατούν και των πληθωριστικών πιέσεων, καθίσταται αναγκαία η αύξηση των μισθών να λαμβάνει υπόψη τον αυξημένο πληθωρισμό, μέσω της επαναφοράς της ΑΤΑ. Σε ότι αφορά το αυξημένο κατασκευαστικό κόστος, σημαντικό και αναβαθμισμένο ρόλο καλείται να διαδραματίσει το κράτος μέσω ενός προγράμματος ανέγερσης κοινωνικής κατοικίας για χαμηλά εισοδηματικά στρώματα και νεαρά ζευγάρια. Ειδικά κίνητρα ενδείκνυται να υιοθετηθούν για ανέγερση κατοικιών στην ύπαιθρο. Οι συνεχείς κυβερνητικές εξαγγελίες για στήριξη στην ανέγερση κατοικίας πρέπει επιτέλους να πάρουν σάρκα και οστά.
Οι αυξήσεις στις τιμές ενεργειακών προϊόντων μπορούν να αντιμετωπιστούν με (α) στοχευμένα μέτρα προς όφελος των χαμηλών εισοδηματικών στρωμάτων, π.χ. κάλυψη του αυξημένου κόστους ηλεκτρισμού και επιδότηση της αγοράς πετρελαίου για σκοπούς θέρμανσης (β) αναβάθμιση των κινήτρων για χρήση ανανεώσιμων πηγών και (γ) αναβάθμιση των σχεδίων εξοικονόμησης ενέργειας.
Ειδικά για την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, στο πρόγραμμά μας θα δείτε ένα εντυπωσιακό σύνολο μέτρων για την πράσινη ανάπτυξη, την ενεργειακή απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και τη μαζική στροφή στην ηλιακή ενέργεια και τη γαλάζια οικονομία. Προτείνουμε τη δημιουργία πράσινων κοινωνικών εταιρειών όπου ο κάθε πολίτης θα έχει την δυνατότητα συμμετοχής, στο πρότυπο των σκανδιναβικών χωρών. O ήλιος και ο άνεμος, ανήκουν σε όλους και όχι μόνο σε μερικούς επιχειρηματίες φίλους του κομματικού συστήματος. Θέλουμε να δημιουργήσουμε έτσι μια καινούργια εικόνα για την πατρίδα μας, να αναφέρεται παντού ως η «Πράσινη Πολιτεία».
