Ο τέως υπουργός εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης, θεωρεί πως η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη, επιδίδεται υπέρμετρα στη δημιουργία εντυπώσεων, μέσω της επικοινωνίας και αυτό αποβαίνει εις βάρος της ουσίας
Του Μανώλη Καλατζή
Όπως ανέφερε ο κ. Κασουλίδης, «ο διορισμός απεσταλμένου του ΓΓ του ΟΗΕ, δεν είναι το τέλος του δρόμου, αλλά η αρχή.
Οι απεσταλμένοι ΟΗΕ αι ΕΕ
Εγώ αν ήμουν στη θέση του Προέδρου, δεν θα έλεγα κάθε λίγο και λιγάκι, την άλλη εβδομάδα και την άλλη εβδομάδα θα διοριστεί απεσταλμένος. Θα σιωπούσα μέχρι να διοριστεί. Ορισμένες φορές κάνουμε επικοινωνιακή πολιτική εις βάρος της ουσιαστικής πολιτικής.
Ο τέως υπουργός εξωτερικών είπε πως αν διοριστεί απεσταλμένος, υπάρχει προοπτική μόνο αν εμείς πείσουμε τον διεθνή παράγοντα ότι επιθυμούμε διακαώς τη λύση του κυπριακού. «Όχι στα λόγια αλλά στις πράξεις».
«Από τον Αύγουστο» είπε «αφέθηκε να διαρρεύσει ότι ετοιμάζουμε έναν κατάλογο μονομερών μέτρων προς όφελος της τουρκοκυπριακής κοινότητας». Μετά, ακούστηκε ότι αυτός ο κατάλογος ήταν έτοιμος, αλλά τα μέτρα δεν ανακοινώθηκαν, με τη δικαιολογία πως προέκυψαν διάφορα θέματα. Μετά, θέταμε συνεχώς ορόσημα, «πάντα για χάρη της επικοινωνιακής πολιτικής και όχι της ουσίας. Είμαστε στον Δεκέμβρη και ακόμα τα μέτρα δεν ανακοινώθηκαν».
Σε σχέση με την εμπλοκή της ΕΕ στις προσπάθειες λύσης του κυπριακού, ο Ι. Κασουλίδης, ανέφερε πως και το θέμα του διορισμού προσωπικότητας της ΕΕ, ως απεσταλμένου για το κυπριακό, έτυχε επικοινωνιακού χειρισμού και κατέστη επίκεντρο της εξωτερικής μας πολιτικής, χωρίς αποτέλεσμα.
Γιατί τα τσουγκρίσαμε με τον Χριστοδουλίδη
Ο κ. Κασουλίδης παραδέχθηκε πως ήταν ένας από τους ανθρώπους που είχαν υποστηρίξει τον διορισμό του Νίκου Χριστοδουλίδη στη θέση του υπουργού εξωτερικών. «Τότε που τον υποστήριξα» είπε, «ήταν μια χαρά. Τα χάλασε μετά, γιατί ήθελε σώνει και καλά να γίνει Πρόεδρος, έστω και αν η ενέργεια του θα προκαλούσε διάσπαση στο κόμμα μας, έστω και αν έφερνε στη κυβέρνηση το ΔΗΚΟ και την ΕΔΕΚ που έχουν αντίθετες θέσεις με τον ΔΗΣΥ στο κυπριακό.
Να είμαστε ειλικρινείς
Σε σχέση με τη παρούσα φάση στο κυπριακό, ο τέως υπουργός εξωτερικών ανέφερε πως, η τουρκική πλευρά, γνωρίζει πολύ καλά πως δεν πρόκειται ποτέ να κερδίσει υποστήριξη για κυριαρχική ισότητα και λύση δύο κρατών, όπως και εμείς γνωρίζουμε πως ποτέ δεν θα κερδίσουμε λύση χωρίς πολιτική ισότητα και ουσιαστική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων στη διοίκηση του κράτους.
Ο κ. Κασουλίδης εκτιμά ότι στη Κύπρο δεν υπάρχει σοβαρή πιθανότητα θερμής σύγκρουσης, αλλά η εκκρεμότητα του κυπριακού θα οδηγήσει σε νέα τετελεσμένα. Δεν βλέπει επίσης πιθανότητα αναγνώρισης του ψευδοκράτους, καθώς ακόμα και τα φιλικά στη Τουρκία κράτη, ζυγίζουν τις επιπτώσεις από μια τέτοια κίνηση.
Ο διάδρομος… ήταν του Μάρκου
Σε σχέση με την πρωτοβουλία για δημιουργία ανθρωπιστικού διαδρόμου από την Κύπρο πως τη Γάζα, ο Ιωάννης Κασουλίδης ανέφερε πως παρακολουθεί κάθε μέρα όλα τα διεθνή ΜΜΕ και από κανένα δεν άκουσε για τη πρόταση μας. «Δυστυχώς» είπε «κάνουμε πολύ επικοινωνιακή πολιτική». Είπε ακόμα πως ο ανθρωπιστικός θαλάσσιος διάδρομος προς τη Γάζα, δεν είναι ιδέα της παρούσας κυβέρνησης, αλλά ήταν μια ιδέα του Μάρκου Κυπριανού και την χειρίστηκαν όλοι οι υπουργοί εξωτερικών που ακολούθησαν.
Οι Ρώσοι και τα μασκαριλίκια
Ο Ιωάννης Κασουλίδης επανέλαβε πως η Κύπρος ανήκει στη Δύση γιατί είμαστε στην ΕΕ, η οποία είναι Δύση.
Η Ρωσία, όπως είπε, τηρούσε μια στάση υπέρ μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, αλλά δεν το έκανε για να μας κάνει χατίρι. Το έκανε, κατά τον κ. Κασουλίδη, γιατί έτσι εξυπηρετούσε τα δικά της συμφέροντα. «Αυτά που λένε για θέσεις αρχών κλπ είναι μασκαραλίκια». Υποστήριξε πως η στάση της Ρωσίας πολλές φορές απομάκρυνε κάποιες προσπάθειες λύσης του κυπριακού. «Κοιτάχτε» υπενθύμισε, «τις ενέργειες της Ρωσίας με το αγγλο-αμερικανο-καναδικό σχέδιο. Ήταν μια ευκαιρία καλής λύσης του κυπριακού. Το απορρίψαμε, γιατί η Μόσχα δεν το ήθελε και το ΑΚΕΛ, όπως δήλωσε ο μακαρίτης ο Εζεκίας Παπαϊωάννου, είπε πως δεν έγινε δεκτό γιατί ήταν ιμπεριαλιστικής προελεύσεως. Ο Σπύρος Κυπριανού δεν είχε το θάρρος να προχωρήσει. Το ίδιο συνέβη και στο Κραν Μοντανά».
Ντρέπομαι για το διασυρμό
Ο κ. Κασουλίδης είπε πως νιώθει ντροπή, όταν βλέπει δημοσιεύματα και εκθέσεις διεθνών οργανισμών, σε σχέση με την παράκαμψη κυρώσεων ή τα χρυσά διαβατήρια από τη Κύπρο. «Ευτυχώς που δεν είμαι ευρωβουλευτής για αν βλέπω τους συναδέλφους μου».
ΗΠΑ: Ή τις κλείνετε ή σας επιβάλλουμε κυρώσεις
Ο Ιωάννης Κασουλίδης επικρότησε τη κίνηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη να καλέσει το FBI, για έρευνες σε σχέση με τα «Cyprus Confidential».
Αποκάλυψε πως όταν ψηφίσαμε υπέρ των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, κάλεσε την τότε πρέσβειρα των ΗΠΑ και της είπε ότι «εμείς το καθήκον μας το κάναμε, αλλά ανησυχούμε πολύ για την εφαρμογή των κυρώσεων». Ζήτησε τότε την βοήθεια των ΗΠΑ και η πρέσβειρα του είπε πως η χώρα της έχει περισσότερους ανθρώπους να δουλεύουν για την εφαρμογή των κυρώσεων από τη Κύπρο, από όσους διαθέτει η Κύπρος για αυτό το θέμα. Ο κ. Κασουλίδης είχε μεταφέρει τις ανησυχίες του και στον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, ο οποίος τον είχε διαβεβαιώσει πως οι εμπορικές τράπεζες είχαν παγώσει τους λογαριασμούς όλων των Ρώσων και θα τους εξέταζαν έναν προς ένα και όπου δεν υπήρχε πρόβλημα θα τους ξεπάγωναν.
Αποκάλυψε ακόμα πως οι Αμερικάνοι είχαν επιβάλλει το κλείσιμο των εταιριών κέλυφος στη Κύπρο, καθώς οι περισσότερες ανήκαν σε Ρώσους. «Μας ξεκαθαρίσανε» είπε, «πως αν δεν τις κλείναμε θα μα επέβαλλαν κυρώσεις. Κυρώσεις από τις ΗΠΑ σήμαινε αδυναμία χρήσης του δολαρίου».
Όσο για το ψήφισμα της Βουλής για ενέργειες στην ΕΕ, ώστε να αρθούν οι κυρώσεις στη Ρωσία, δεν λήφθηκε υπόψη από το υπουργείο εξωτερικών και δεν έκανε τίποτα προς αυτή τη κατεύθυνση.
Ο Ιωάννης Κασουλίδης, διαφώνησε και με τη στάση αποχής του ΔΗΣΥ, στη Βουλή, το 2013 για το κούρεμα και το 2016 για τις κυρώσεις στη Ρωσία. Όπως είπε, «ή είσαι υπέρ ή είσαι κατά».
Το Σχέδιο Ανάν και το πόκερ
Σε σχέση με τις χαμένες ευκαιρίες στο Κυπριακό, ο Ιωάννης Κασουλίδης ανέφερε πως και σήμερα αν γινόταν το δημοψήφισμα για το σχέδιο Ανάν πάλι ναι θα ψήφιζε. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν, σημείωσε, μάλλον δικαιώνουν όσους είχαν αποδεχθεί το σχέδιο το 2004. Η κατάσταση, κατά την άποψη του, θα ήταν καλύτερη από τη de facto κατάσταση που βιώνουμε τώρα. «Δεν θα είχαμε τις εξελίξεις στα Βαρώσια, δεν θα είχαμε τις προκλήσεις στη Πύλα, δεν θα είχαμε πολλά από αυτά που έχουν συμβεί και είναι αρνητικά για τη πλευρά μας».
Για τον τέως υπουργό εξωτερικών, «το Σχέδιο Ανάν καταψηφίστηκε, γιατί κάποιοι είπαν στον λαό, πως αν ψήφιζε ‘όχι’, θα ερχόταν καλύτερο σχέδιο. Μάλιστα το ΑΚΕΛ προσπάθησε να δικαιολογηθεί λέγοντας πως τάχθηκε με το ‘όχι’, για να τσιμεντώσει το ‘ναι’».
Ο Ιωάννης Κασουλίδης ανάφερε ακόμα πως πολλές φορές η πλευρά μας μπλόφαρε, αποδεχόμενη προτάσεις, με την βεβαιότητα ότι θα τις απέρριπταν οι Τουρκοκύπριοι. Αυτό έγινε και με την επιδιαιτησία το 2003. Την αποδέχθηκε ο Τάσσος Παπαδόπουλος, πιστεύοντας πως θα την απέρριπτε ο Ντενκτάς. «Τότε όμως» είπε ο Ι. Κασουλίδης «δεν ήταν μόνος του ο Τάσσος Παπαδόπουλος, γιατί μαζί του ήταν σύσσωμη η πολιτική ηγεσία και βεβαίως ο Γλαύκος Κληρίδης.
Η πολιτική δεν είναι πόκερ για να μπλοφάρεις. Σκάκι μπορεί να είναι, αλλά πόκερ ποτέ».
Το μεγαλύτερο επίτευγμα μας
Η κορυφαία στιγμή της πολιτικής διαδρομής του Ι. Κασουλίδη, όπως λέει ο ίδιος ήταν το βράδυ που το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ. «Ήταν μια δικαίωση, γιατί ήξερα, ότι για τη Κύπρο θα ήταν κάτι το πολύ σημαντικό. Αποδεικνύεται πως όντως είναι, γιατί εξάλλου είναι το μόνο που θετικό που έχουμε, σε όλη αυτή τη πορεία από το 1974 μέχρι σήμερα».
Δεν πείθουμε πως θέλουμε λύση
Κάνοντας μία αναδρομή στην πορεία του κυπριακού ανέφερε πως «η πολιτική του ενεργού ηφαιστείου με την Δόγμα του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, την αγορά των S-300 και τους εξοπλισμούς, δημιούργησε έναν θόρυβο, οδήγησε τον ξένο παράγοντα στην απόφαση πως κάτι πρέπει να γίνει με το Κυπριακό. Για αυτό τον λόγο διορίστηκαν απεσταλμένοι, όπως ο Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ , ο σερ Ντέιβιντ Χάνι… Όλοι αυτοί ήταν ειδικοί αντιπρόσωποι και κινητοποιήθηκαν και ενδιαφέρθηκαν για τη λύση του Κυπριακού. Έκτοτε ο διεθνής παράγοντας απέχει και δεν μας έχει εμπιστοσύνη. Για να λύσουμε το κυπριακό, πρέπει να πείσουμε με ενέργειες μας ότι πράγματι θέλουμε λύση».
Κατά τον κ. Κασουλίδη «για να πουν στη Τουρκία ότι πρέπει να εγκαταλείψει την ρητορική των δύο κρατών και της κυριαρχικής ισότητας, θα πρέπει να πειστούν ότι τουλάχιστον η δική μας πλευρά να είναι θετική. Ακόμα δεν βλέπω να έχουμε πείσει ότι είμαστε θετικοί. Αυτό αφορά και τις προηγούμενες κυβερνήσεις και την παρούσα.
Οι εκλογές και οι ευκαιρίες
Ο κ. Κασουλίδης, ανέφερε πως η αδυναμία μας να πείσουμε τον διεθνή παράγοντα, σχετίζεται με τον φόβο μας για το άγνωστο (τι θα συμβεί την επόμενη ημέρα της λύσης του κυπριακού) και την έλλειψη εμπιστοσύνης. Οι συνομιλίες Αναστασιάδη – Ακιντζί αλλά και Αναστασιάδη – Έρογλου είχαν προχωρήσει σημαντικά, αλλά μετά φτάναμε κοντά σε εκλογές και όταν έρχονται εκλογές επικρατούν ο φόβος για το άγνωστο και η έλλειψη εμπιστοσύνης. Τότε, είπε «χρειάζεται οι ηγέτες να παραμείνουν ακλόνητοι στο οποιοδήποτε κόστος θα προκύψει, το οποίο ενδεχομένως θα χρειαστεί να πληρώσουν στις εκλογές. Αυτός είναι ο λόγος που φτάναμε κοντά σε λύση και μετά τα χαλούσαμε».
Ο Ιωάννης Κασουλίδης, πιστεύει πως αν δεν γινόταν το δείπνο στο Κραν Μοντανά το τελευταίο βράδυ και ο ΓΓ καλούσε τις δυο πλευρές σε μερικές μέρες στη Νέα Υόρκη, οι συνομιλίες δεν θα κατέρρεαν. Είχαν έρθει πολύ κοντά οι δύο πλευρές και πιστεύω θα κατέληγαν σε λύση.
