Μπορούν τα social media να βγάλουν Πρόεδρο; – Ο ρόλος τους στην προεκλογική εκστρατεία και η δυναμική που μπορούν να προσδώσουν η κατάλληλη χρήση και εκμετάλλευση – Τι αναφέρει στην Cyprus Times ο Πολιτικός Αναλυτής Χριστόφορος Χριστοφόρου
Του Γιώργου Βήχα
Οι Προεδρικές των social media;
Οι συνθήκες όπως διαμορφώνονται στο μέτωπο του προεκλογικού αγώνα σε συνάρτηση με το πόσο εξαρτημένα είναι τα πάντα γύρω μας από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οδηγούν σε καταφατική απάντηση στο πιο πάνω ερώτημα.
Καμπάνιες κυβερνήσεων, εκστρατείες αξιωματούχων στις ανώτατες θέσεις ανά τον πλανήτη βασίζουν πλέον την επιτυχία τους στο πως είναι διαμορφωμένο το διαδικτυακό τους προφίλ και πως προβάλλουν τα μηνύματά τους μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Άλλωστε με ευλαβική συνέπεια, ανά τον πλανήτη τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν εδραιωθεί στην κορυφή της πυραμίδας που ονομάζεται μάρκετινγκ.
«Πρωτιά» Αβέρωφ σε facebook… Χριστοδουλίδης μπροστά σε Twitter-Instagram
Ρίχνοντας μια ματιά στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και στα προφίλ των υποψηφίων, μπορεί να διαπιστώσει κανείς τις διαφοροποιήσεις στον σχεδιασμό και το ύφος και τη συχνότητα των δημοσιεύσεων.
Όσον αφορά τις πρωτιές, 10 χιλιάδες ακόλουθους περίπου αριθμεί η ομάδα του Αβέρωφ Νεοφύτου στο Facebook που κατέχει την πρωτιά στο εν λόγω μέσο, ενώ ακολουθεί η ομάδα του Νίκου Χριστοδουλίδη με 9,200 ακόλουθους.
Την ίδια στιγμή η ομάδα του Αχιλλέα Δημητριάδη συγκεντρώνει 6,500 ακόλουθους.
Πιο χαμηλά η ομάδα του Ανδρέα Μαυρογιάννη αριθμεί 3,200 ακόλουθους.
Διαφορετική εικόνα στο Twitter, ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ αριθμεί 24,200 followers, την ώρα που ο Νίκος Χριστοδουλίδης ξεπερνά τους 47 χιλιάδες ακόλουθους, ενώ ο Ανδρέας Μαυρογιάννης ακολουθεί με 10,200.
8,300 περίπου κατέχει ο Κωνσταντίνος Χριστοφίδης, και περισσότερους από 4 χιλιάδες ο Αχιλλέας Δημητριάδης.
Σε ότι αφορά το Instagram, οι πολιτικοί δεν τυγχάνουν της ίδιας ανταπόκρισης εξαιτίας του προσανατολισμού του συγκεκριμένου μέσου. Σε αυτό ο Αβέρωφ Νεοφύτου αριθμεί περισσότερους από 9,300 ακόλουθους, με τον Νίκο Χριστοδουλίδη να διατηρεί 12,200.
Ο ρόλος των social media στην προεκλογική εκστρατεία
Από την πρώτη στιγμή, τα επιτελεία των υποψηφίων αποδίδουν μεγάλη βαρύτητα στο κομμάτι που ονομάζεται προώθηση μέσω διαδικτύου και ειδικά στις προαναφερθείσες πλατφόρμες, με δεδομένο ότι η ενημέρωση των νέων που αποτελούν και την πλειοψηφία της «λίμνης» ψηφοφόρων που ονομάζονται αναποφάσιστοι ή έχουν απαξιώσει την πολιτική, βασίζουν σχεδόν αποκλειστικά την ενημέρωσή τους στο διαδίκτυο και τα social media.
Το γεγονός σχολιάζει στην Cyprus Times ο Χριστόφορος Χριστοφόρου, Πολιτικός Αναλυτής.
Κληθείς να απαντήσει κατά πόσο θα είναι ακόμη πιο πρωταγωνιστικός ο ρόλος των social media σε αυτές τις εκλογές, και στις προεκλογικές καμπάνιες, λέει ότι «στις μέρες μας, η παρουσία των ΜΚΔ παντού, σε κάθε στιγμή και σε κάθε γεγονός, φυσικά, οδηγεί σε εκτενή ρόλο τους στην προεκλογική εκστρατεία. Κάνουν τη διαφορά από κάθε άλλο μέσο, εκτός από την προσωπική επαφή, λόγω της οριζόντιας διάδρασης και των εντατικών, απειράριθμων ανταλλαγών μεταξύ χρηστών».
Εξηγεί ότι η «πρωτιά» στην παρουσία και τον όγκο ανταλλαγών δεν σημαίνει κατ’ ανάγκη πρωταγωνιστικό ρόλο ποιότητας και επιρροής. «Με τους χρήστες να περιορίζονται συχνά σε «ηχοθαλάμους» που αντηχούν ιδέες όπως τις δικές τους, με την παρορμητική αντίδραση και, συχνά, συμπεριφορές ακραίας πόλωσης, το άμεσο αποτέλεσμα είναι η αναπαραγωγή ή ενίσχυση απόψεων σε κάθε ομάδα. Σημειώνουμε πως η ανίχνευση και μέτρηση αποτελεσμάτων σχετικά με την επιρροή των ανταλλαγών στα ΜΚΔ είναι πιο σύνθετη από τις ήδη δύσκολες μετρήσεις σε άλλα ΜΜΕ. Γενικά, όπως σε όλα τα μέσα, η επίδραση πάνω στο χρήστη για πολιτική και υποψηφίους τείνει μάλλον να ενισχύει υπάρχουσες θέσεις και απόψεις παρά να τις αλλάζει» σημειώνει, προσθέτοντας πως παραμένει για εξέταση το θέμα των αναποφάσιστων. «Θα κάνουν επιλογες μέσα από τις ανταλλαγές στα ΜΚΔ ή από άλλες, από τα ΜΜΕ, τον κύκλο των φίλων και γνωστών ή την οικογένεια; Έχουμε ανάγκη ειδικών ερευνών για συμπεράσματα!» σημειώνει.
Λεπτομέρεια που μπορεί να κάνει τη διαφορά;
Η διαμόρφωση της εικόνας του κάθε υποψηφίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βρίσκεται, και δικαίως, στις προτεραιότητες των επιτελείων καθώς με την κατάλληλη χρήση-εκμετάλλευση, είναι δυνατό να δώσουν σημαντική ώθηση στον εκάστοτε υποψήφιο.
Απαντώντας σε ερώτηση κατά πόσο μπορεί να είναι ακόμη και η λεπτομέρεια που θα κάνει την διαφορά στην «μάχη», ο κ. Χριστοφόρου σημειώνει τα εξής, εξαιρώντας τη δυνατότητα παραπληροφόρησης και χειραγώγησης που είναι πολύπλοκο φαινόμενο, το οποίο δεν έχει μελετηθεί. «Επικεντρωνόμαστε γενικά στην αξία και το ρόλο της πολιτικής επικοινωνίας, που συναρτώνται με διάφορους παράγοντες, με πρώτο την υπάρχουσα στον πολίτη εικόνα του υποψηφίου. Σε σημαντικό βαθμό αυτό το στοιχείο είναι ήδη διαμορφωμένο. Βέβαια, η προσπάθεια και η προβολή μέσα από τα ΜΜΕ και τα ΜΚΔ μπορεί να αποδώσει μέσω «κατάλληλης χρήσης – εκμετάλλευσης» των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών κάθε μέσου και άλλων στοιχείων» υπογραμμίζει.
«Παραμένει μεγάλο ερώτημα, τι είναι «κατάλληλη χρήση» και, πιο σημαντικό, πώς εφαρμόζεται (μορφή, είδος, περιεχόμενο μηνυμάτων) από κάθε υποψήφιο; Πιο μεγάλη πρόκληση είναι η διάσπαση του τείχους που περιβάλλει ομάδες ψηφοφόρων έναντι στον καθένα και την παγιωμένη στον πολίτη εικόνα: Για παράδειγμα, πώς μπορεί να ανατραπεί το ποσοστό των ψηφοφόρων που δηλώνουν αρνητική άποψη για τον Αβέρωφ Νεοφύτου ή πώς μπορεί να δημιουργηθεί θετική πρόθεση ψήφου για υποψήφιους που για πρώτη φορά εισέρχονται στην πολιτική σκηνή;» διερωτάται.
Τονίζει πως σημαντικές αλλαγές μπορεί να προέλθουν από εξαιρετικά, συγκλονιστικά γεγονότα ή από μικρά-μικρά βήματα μιας στοιβαρής πετυχημένης εκστρατείας. «Όμως, ουδείς υποψήφιος ενεργεί χωρίς αντίρροπες δυνάμεις και οι συσχετισμοί δεν αλλάζουν εύκολα. Καταλήγοντας, ναι, κάθε μέσο, μπορεί να κάμει τη διαφορά, μα την πιο σημαντική την κάνει η προσωπική επαφή, ακόμα».
Μπορούν να κρίνουν ακόμα και τον νικητή;
Καταλήγοντας και δίνοντας τη δική του εκτίμηση στο ερώτημα αν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν ακόμη και να κρίνουν τον νικητή των εκλογών, ο κ. Χριστοφόρου σημειώνει πως κάθε μέσο πολιτικής επικοινωνίας μπορεί να προσφέρει ώθηση για να κριθεί ο νικητής.
«Ποιο είναι αυτό, δεν είναι δυνατό να καθοριστεί εκ των προτέρων. Για τούτο, όλοι χρησιμοποιούν κάθε μέσο, τα παραδοσιακά ΜΜΕ, κοινωνικές σχέσεις, προσπάθειες από πόρτα σε πόρτα, διαφημίσεις με διάφορα μέσα, επειδή όλα έχουν το ρόλο τους», αναφέρει, προσθέτονας πως «αν αποδεδειγμένα ένας υποψήφιος κέρδισε 1000 ψήφους μέσα από την προσπάθεια του στα ΜΚΔ και ξεπέρασε κάποιο, δεν σημαίνει πως αυτά έκριναν το νικητή. Για να προκριθεί /εκλεγεί ο υποψήφιος, σημαίνει πως εξασφάλισε άλλες 60 ή 100 χιλιάδες ψήφους μέσα από άλλα μέσα» καταλήγει, συμπληρώνοντας, τέλος, πως παραμένει η αξία της χρήσης των ΜΚΔ, όπως και κάθε μέσου, για να κάμει κάποιος τη διαφορά».
