Μετά τη διπλωματική επιτυχία της Λευκωσίας στη Σύνοδο Κορυφής – Τι σημαίνει στην πράξη η διασύνδεση του Κυπριακού με την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας – Γιατί άργησε και πώς πρέπει να αξιοποιηθεί στην πενταμερή
Μετά από ένα τριήμερο διπλωματικό μαραθώνιο η Λευκωσία κατάφερε να πάρει αυτό που ήθελε από τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και πια πορεύεται προς την πενταμερή έχοντας ανά χείρας τη γραπτή δέσμευση των «27» ότι τα Ευρωτουρκικά περνάνε μέσα από το Κυπριακό. Κάτι που έγινε πράξη χάρη στην επιμονή της Λευκωσίας, η οποία πίεζε μέχρι το τέλος για ξεκάθαρες διατυπώσεις που δεν θα άφηναν το παραμικρό παραθυράκι παρερμηνείας.
Ο δρόμος είχε ανοίξει την περασμένη Δευτέρα με τη συζήτηση που έγινε σε επίπεδο ευρωπαίων υπουργών εξωτερικών επί της εμπεριστατωμένης έκθεσης Μπορέλ για την Τουρκία, τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και το Κυπριακό. Η συζήτηση είχε καταλήξει σε συμφωνία για λεπτομερή καταγραφή των δύο πακέτων με κίνητρα και αντικίνητρα. Βάσει της συμφωνίας εάν η Τουρκία ανταποκριθεί θετικά στο κάλεσμα για συμμόρφωση τότε θα ανοίξει το κουτί με τα δώρα. Σε αντίθετη περίπτωση θα ξεκλειδώσει ένα ντόμινο αρνητικών επιπτώσεων, μεταξύ των οποίων και οικονομικές.
Όλα αυτά ήταν ξεκάθαρα μέχρι να κυκλοφορήσει το πρώτο προσχέδιο της κοινής δήλωσης των ηγετών. Η γερμανική σχολή σκέψης κατάφερε να γείρει τη δήλωση προς την πλευρά του καρότου, αφήνοντας σχεδόν στο περιθώριο το μαστίγιο. 72 ώρες μετά και αφού η Λευκωσία κατέστησε σαφές πως η φάση στην οποία διέρχεται το Κυπριακό είναι ιδιαίτερα κρίσιμη, κατάφερε να ανατρέψει τα δεδομένα και να συνδέσει την πενταμερή με τα «θέλω» της Άγκυρας από τις Βρυξέλλες.
Ως εκ τούτου, στην κοινή δήλωση αναφέρονται τα οφέλη τα οποία θα λάβει η Τουρκία «εφόσον τηρήσει εποικοδομητική στάση, και με την επιφύλαξη των καθορισμένων προϋποθέσεων που αναφέρονται σε προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω η πρόσφατη θετικότερη δυναμική». Οι τελικές αποφάσεις μετατίθενται για τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, κάτι που είχε ζητήσει εξ αρχής ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.
Αυτό στην πράξη σημαίνει πως η Τουρκία θα κριθεί και για τη στάση που θα τηρήσει στην κομβική άτυπη πενταμερή στην Γενεύη. Κάτι που θα λειτουργήσει ως μοχλός πίεσης για την ίδια, η οποία πρέπει επιτέλους να αντιληφθεί πως δεν μπορεί να επιβάλει αλλαγή της συμφωνημένης μορφής λύσης με το έτσι θέλω.
Η ουσιαστική διασύνδεση των εξελίξεων στο Κυπριακό με την ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας αποτελεί μεν μια διπλωματική επιτυχία της χώρας μας, άργησε δε να έρθει. Κι αυτό γιατί η τουρκική πλευρά πρόλαβε να βάλει για τα καλά στο πλάνο τα δύο κράτη και άλλες παράλογες αξιώσεις. Εάν αυτή η διασύνδεση γινόταν τον Οκτώβριο οι εξελίξεις πιθανότητα να είχαν πάρει άλλη τροπή.
Δεν είναι αργά
Σε κάθε περίπτωση, δεν είναι αργά. Η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να αξιοποιήσει αυτό το χαρτί, όπως και τη δεδηλωμένη θέση του Συμβουλίου Ασφαλείας για λύση εντός των παραμέτρων που καθορίζουν τα σχετικά ψηφίσματα. Όχι όμως ως αντεπιχείρημα στις τουρκικές θέσεις, αλλά ως κεντρική πρόταξη σε σχέση με τη μη αλλαγή του συμφωνημένου πλαισίου για τον επιδιωκόμενο στόχο. Και να μείνει μέχρι εκεί.
Με άλλα λόγια, στο τραπέζι του διαλόγου η Λευκωσία πρέπει να αποτρέψει την όποια συζήτηση για αλλαγή της μορφής λύσης. Να μην φτάσουμε καν σ’ αυτό το σημείο. Άπαξ και γίνει είναι προφανές ότι η διαδικασία θα εκτροχιαστεί και το Κυπριακό θα οδηγηθεί σε ιδιαίτερα επικίνδυνα μονοπάτια.
