Από που πηγάζει η ανοχή της Δύσης στα τουρκικά τερτίπια – Παιχνίδι ορίων με πρωταγωνιστές τον Ερντογάν και τους επικεφαλής των κέντρων λήψης αποφάσεων – Τα παίζει όλα για όλα ο Τούρκος Πρόεδρος, ρισκάροντας την οριστική ρήξη – Μέχρι που φτάνει η υπομονή των Δυτικών;
Σε διπλωματικές συμπληγάδες βάζει ξανά η Τουρκία ο Ερντογάν, που διακινδυνεύει να τινάξει οριστικά στον αέρα τις σχέσεις της χώρας του με τη Δύση προκειμένου να επανεκλέγει. Τα προεκλογικά παιχνίδια που παίζει ο Τούρκος Πρόεδρος οδηγούν κλιμακωτά σε μια άνευ προηγουμένου διπλωματική κρίση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθούν εδώ και μήνες να ισορροπήσουν τις καταστάσεις, υιοθετώντας μια πολιτική καρότου και μαστιγίου. Μπορεί όμως αυτό να κρατήσει για πάντα;
Καταρχάς ο Ερντογάν γνωρίζει καλά πως παίρνει ένα μεγάλο ρίσκο. Φαινομενικά δεν έχει άλλη επιλογή καθώς αντιλαμβάνεται πως σε περίπτωση που δεν αναδειχθεί νικητής από την κάλπη ή τις κάλπες του Μαΐου, θα μπει σε φοβερές περιπέτειες. Θα έχει να αντιμετωπίσει δικαστικές διαμάχες και οικονομικά σκάνδαλα με προσωπική εμπλοκή, τα οποία προσπαθεί εδώ και χρόνια να κρύψει κάτω από το χάλι. Για αυτό και επιλέγει να ακολουθήσει μια τακτική «all in», ελπίζοντας να του βγει.
Από την άλλη η Δύση μοιάζει να έχει κουραστεί με όλα αυτά τα τερτίπια, τα οποία πολλές φορές καταπίνει προκειμένου να αποφευχθούν διαταραχές σε πολλά μέτωπα. Από τα ελληνοτουρκικά και την Κύπρο, το μεταναστευτικό και τη Συρία, μέχρι τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, το Ουκρανικό και την ενεργειακή κρίση. Η Άγκυρα φρόντισε υπόγεια να έχει ρόλο σε όλα αυτά ή πολλές φορές να δημιουργεί κρίσεις, κρατώντας στα χέρια της κάποια χαρτιά εκβιασμού.
Οι δύο όψεις του νομίσματος δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο φαινομενικής αλληλεξάρτησης. Για αυτό και τα τελευταία χρόνια κάθε φορά που τα κέντρα λήψης αποφάσεων έπρεπε να τιμωρήσουν για κάτι την Τουρκία, είτε το έπρατταν με το… μαλακό είτε φρόντιζαν μετά από λίγο καιρό να της δώσουν κάποιο αντάλλαγμα για να χρυσώσουν το χάπι. Το αποτέλεσμα ήταν η κυβέρνηση της Τουρκίας να εκλαμβάνει αυτή τη στάση ως αδυναμία της Δύσης ή ακόμη και έναυσμα να συνεχίσει την πολιτική των κανονιοφόρων. Ποτέ δεν το είδε ως μια ευκαιρία για συμμόρφωση.
Πάνω σ’ αυτά τα δεδομένα πατάει σήμερα ο Ερντογάν για να προβάλει τη χώρα του ως μια αναδυόμενη παγκόσμια υπερδύναμη. Μόνο έτσι θεωρεί πως μπορεί να κρύψει τον κυκεώνα των λαθών της εσωτερικής διακυβέρνησης του που οδήγησαν τη χώρα στο γκρεμό. Την περασμένη εβδομάδα το τερμάτισε, δηλώνοντας ανοιχτά πως η ελληνική πλευρά… προκαλεί την Τουρκία από… ενόχληση και φθόνο για τη θέση της χώρας του στο παγκόσμιο στερέωμα. Και λίγες ώρες αργότερα το δεξί του χέρι, ο Ιμπραϊμ Καλίν, το γενίκευσε δηλώνοντας πως η Δύση ευρύτερα αντιδρά στην εξέλιξη της Τουρκίας σε παγκόσμια υπερδύναμη.
Έτσι -για παράδειγμα- προσπαθεί η Άγκυρα να δικαιολογήσει στο εσωτερικό τις θυελλώδεις αντιδράσεις που προκάλεσε στην Ουάσινγκτον η πρόθεση της κυβέρνησης Μπάιντεν να εγκρίνει την πώληση των F16 στην τουρκική αεροπορία. Κι αυτό ως αντίμετρο στο κλειδωμένο μπλοκάρισμα για εξασφάλιση F35 μετά την απόκτηση των ρωσικών S400 από την Τουρκία.
Επιστρέφοντας στο ερώτημα της πρώτης παραγράφου, θα δούμε πως τα πάντα είναι θέμα ορίων. Η αλήθεια είναι πως η Τουρκία έχει ξεπεράσει αυτά τα όρια εδώ και χρόνια. Το λάθος της Δύσης ήταν πως πολλές φορές χρειάστηκε να μετακινήσει τις γραμμές της. Ξανά και ξανά. Όμως ακόμη κι εκεί υπάρχουν όρια. Όλα δείχνουν πως όλο αυτό οδηγεί σε κάποιου είδους ρήξη. Το πότε είναι που δεν μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα, όσο κι αν ο Ερντογάν ελπίζει να μην προκύψει κάποια «έκρηξη» πριν από τον Μάιο.
