Ανάλυση CT: Θετική ατζέντα από τους 3+1 για πολυμερή. Δεύτερες σκέψεις από Τουρκία;

Ανοίγει ο δρόμος για πολυμερή περιφερειακή συνεργασία για τον ενεργειακό διάδρομο της Ανατολικής Μεσογείου – Σύμπνοια και κοινές αντιλήψεις από τους υπουργούς Εξωτερικών Κύπρου, Ελλάδας, Ισραήλ και Ηνωμένων Πολιτειών – Έριξαν την μπάλα στο γήπεδο της Τουρκίας

«Σύντομα θα έχουμε να πούμε περισσότερα», λένε αμερικανικές διπλωματικές πηγές στον απόηχο της τηλεδιάσκεψης που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κύπρου, της Ελλάδας και του Ισραήλ την Δευτέρα. Μια φράση που συνδέεται απόλυτα με την περιρρέουσα που έχει δημιουργηθεί τις τελευταίες εβδομάδες σε σχέση με το ότι έρχονται σημαντικές γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η συζήτηση που είχαν οι τέσσερις υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ήταν ένα πρώτο αποφασιστικό βήμα στο πλαίσιο της προσπάθειας για πολυμερή ενεργειακή συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο. Αρκεί όλοι οι παίκτες να αποφασίσουν να λύσουν όσα τους χωρίζουν και να επικεντρωθούν σε όσα τους ενώνουν.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, οι Ιωάννης Κασουλίδης και Νίκος Δένδιας ξεκαθάρισαν στους συνομιλητές τους πως υπό προϋποθέσεις δεν είναι αρνητικοί για συνεργασία με την Τουρκία. Δεν πρόκειται για σύνθετες ή πολύπλοκες προϋποθέσεις, παρά το ότι η τουρκική πλευρά εξακολουθεί να αρνείται να συμμορφωθεί. Δηλαδή σεβασμός του διεθνούς δικαίου, της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών.

Για να φτάσουμε εκεί, τονίστηκε πως πρέπει όλα τα μέρη να προσεγγίζουν τη συνεργασία με πολιτικές βασισμένες στη θετική ατζέντα. Οι τέσσερις υπουργοί Εξωτερικών έκαναν την αρχή, αφού στην Κοινή Δήλωση που εξέδωσαν μετά την τηλεδιάσκεψη δεν συμπεριέλαβαν ούτε λέξη για τις παραβιάσεις και τις προκλήσεις από πλευράς Τουρκίας. Παρά το γεγονός ότι, σύμφωνα με καλά ενημερωμένες πηγές, κατά τη συζήτηση τονίστηκε από όλους πως αυτές οι κινήσεις δεν μπορούν να γίνουν ανεκτές ή αποδεκτές.

Απέφυγαν να αναφερθούν δημοσίως στην ένταση που δημιουργεί ο ταραξίας της περιοχής, όπως ακριβώς έπραξαν μετά την πρώτη Σύνοδο 3+1 στο Ισραήλ τον Μάρτιο του 2019. Στην Κοινή Διακήρυξη που εκδόθηκε τότε δεν είχε κατονομαστεί η Τουρκία αλλά γινόταν λόγος για «εξωτερικές κακοήθεις επιρροές».

Στην ουσία οι τέσσερις δεν άφησαν κανένα περιθώριο για τουρκικές αντιδράσεις, όπως συνηθίζεται μετά από κάθε τέτοια σύνοδο. Πέταξαν την μπάλα στο γήπεδο της Άγκυρας να αποφασίσει εάν θα συμμορφωθεί με τις προϋποθέσεις για να γίνει μέρος της πολυμερούς συνεργασίας ή εάν θα απέχει από αυτή τη συλλογική προσπάθεια.

Μέχρι στιγμής δεν υπήρξε κάποια επίσημη αντίδραση από πλευράς τουρκικής κυβέρνησης, αν και τα τουρκικά Μέσα Ενημέρωσης έδωσαν κάποιο στίγμα. Ακόμη και οι φιλοκυβερνητικές ιστοσελίδες και εφημερίδες δείχνουν τις τελευταίες μέρες διάθεση να κατεβάσουν τους τόνους, περιμένοντας να δουν πως θα κινηθούν οι Μητσοτάκης και Μπάιντεν που συναντώνται την άλλη εβδομάδα στον Λευκό Οίκο.