Το Κυπριακό σε επικίνδυνη καμπή – Δραματική στασιμότητα, χαώδες χάσμα και καμία ένδειξη για εξελίξεις μέσα στο 2022 – Ούτε χαραμάδα φωτός στο τούνελ
Το 2021 θα μείνει στην ιστορία του Κυπριακού ως η χρονιά που ανέτρεψε πολλά δεδομένα, δυστυχώς με την κακή έννοια. Η τουρκική πλευρά επισημοποίησε την αλλαγή πλεύσης και έκτοτε αρνείται να δει τις πραγματικότητες και να συνεργαστεί, συμβάλλοντας εποικοδομητικά στην επίτευξη του επιδιωκόμενου στόχου για οριστική διευθέτηση. Κι αυτό γιατί επιλέγει με θράσος να βρίσκει ένα πρόβλημα σε κάθε λύση, αντί μια λύση σε κάθε πρόβλημα.
Υπό αυτό το πρίσμα υποδεχτήκαμε άλλη μια χρονιά πάνω από την οποία πλανάται το βασανιστικό ερώτημα: τι μέλλει γενέσθαι με το εθνικό μας ζήτημα; Ξεκάθαρη απάντηση κανείς δεν μπορεί να δώσει, όμως το ζύγισμα των δεδομένων δεν αφήνει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Πριν φτάσουμε στο σήμερα, αξίζει να θυμηθούμε εν τάχει όσα μας έμαθε η χρονιά που αποχαιρετήσαμε τα μεσάνυχτα. Η κορυφαία στιγμή του Κυπριακού ήταν η άτυπη διάσκεψη στην Γενεύη, τη Μεγάλη Εβδομάδα. Τα πέντε μέρη βρέθηκαν στην ελβετική πόλη μετά από πρόσκληση του Αντόνιο Γκουτέρες, σε μια προσπάθεια να βρεθεί η χρυσή τομή για επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων. Αυτό όχι μόνο δεν έγινε, αλλά ως αποτέλεσμα μεγάλωσε επικίνδυνα το χάσμα ανάμεσα στα μέρη και διογκώθηκε η ανησυχία για την επόμενη μέρα.
Στο πλαίσιο της συνόδου ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, κατέθεσε γραπτώς πρόταση για αλλαγή της μορφής λύσης με νέο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφάλειας. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ενέμεινε κατηγορηματικά στο συμφωνημένο και καθορισμένο από τον ΟΗΕ πλαίσιο, αρνούμενος να συνηγορήσει στην υλοποίηση των απαράδεκτων τουρκικών μεθοδεύσεων. Επανέφερε την πρόταση του για ουσιαστικά ΜΟΕ (Βαρώσια, Αεροδρόμιο και Λιμάνι), η οποία ωστόσο δεν προχώρησε εξαιτίας των εμμονών της άλλης πλευράς.
Σε μια δραματική παρέμβαση, η Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ εμφανίστηκε έτοιμος να κηρύξει«game over». Διερωτήθηκε εάν τα μέρη επιθυμούν να πάει ο ίδιος στο Συμβούλιο Ασφαλείας και να επιστρέψει την εντολή που έχει λάβει για το Κυπριακό. Η σύνοδος έληξε χωρίς κανένα αποτέλεσμα, αφού οι αντιπροσωπείες δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν ούτε ως προς το διορισμό Ειδικού Απεσταλμένου για να συνεχίσει τις προσπάθειες. Κάτι που δεν επετεύχθη ούτε κατά το δείπνο που είχαν τον Σεπτέμβριο στην Νέα Υόρκη οι Γκουτέρες, Αναστασιάδης και Τατάρ.
Τοπίο στην ομίχλη
Τα γεγονότα δείχνουν ότι το Κυπριακό βρίσκεται σε μία από τις χειρότερες καμπές που βρέθηκε ποτέ. Ο χρόνος κυλάει και χάνεται χωρίς καμία προσπάθεια, αφού η τουρκική πλευρά παραμένει αμετακίνητη από προσεγγίσεις ικανές να τα τινάξουν όλα στον αέρα. Δεν υπάρχει συνεννόηση, δεν υπάρχει θέληση για διάλογο, δεν υπάρχει διάθεση για εγκατάλειψη των απαράδεκτων προκλήσεων και παραβιάσεων σε ΑΟΖ και Βαρώσια.
Η μοναδική ερμηνεία που μπορεί να δοθεί σ’ αυτή την εμμονική άρνηση της Τουρκίας είναι πως υπάρχει πλάνο που οδηγεί σε ένα συγκεκριμένο στόχο. Την αναγνώριση του ψευδοκράτους από τη διεθνή κοινότητα, ώστε μέσα από αυτό η Άγκυρα να μπορεί να θέσει υπό τον έλεγχο της ολόκληρο το νησί και κατ’ επέκταση την ΕΕ. Να μπορεί να κερδοφορήσει από το φυσικό πλούτο και να δοθεί η δυνατότητα στο Ερντογάν να κοκορεύεται στο εσωτερικό για μια «νίκη». Έτσι κι αλλιώς θεωρεί πως δεν του έμειναν πολλά τέτοια πεδία.
Εκεί οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια της εξελίξεις ο Τούρκος Πρόεδρος, έχοντας θέσει ως χρονοδιάγραμμα για υλοποίηση το 2023. Είναι η χρονιά κατά την οποία το σύγχρονο τουρκικό κράτος συμπληρώνει έναν αιώνα ζωής και η Κυβέρνηση Ερντογάν ψάχνει τρόπους για να το… «γιορτάσει».
Πρόκειται για ένα εφιαλτικό σενάριο, το οποίο πρέπει τόσο ο ΟΗΕ όσο και η ΕΕ να αρχίσουν να παίρνουν στα σοβαρά. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο, δεν πρέπει να αφεθεί η Τουρκία ανενόχλητη να πλησιάσει στο στόχο της και αυτό πρέπει να γίνει απολύτως κατανοητό από όλους. Ας είναι, λοιπόν, το 2022 μια χρονιά κινητοποίησης, σοβαρότητας και υπευθυνότητας. Από όλους.
