Οι δηλώσεις σημαντικών Ευρωπαίων ηγετών και άλλων αξιωματούχων, το τελευταίο διάστημα, σε σχέση με το ενδεχόμενο ενός νέου μεγάλου πολέμου, πυκνώνουν και συγκεκριμενοποιούνται ως προς τον κίνδυνο.
Του Μανώλη Καλατζή
Δεν περιγράφουν απλώς, γενικώς και αορίστως κάποιο ενδεχόμενο πολέμου, αλλά μιλούν για μια πιθανή –ίσως και αναμενόμενη– αναμέτρηση με τη Ρωσία του Πούτιν.
Ο Ρώσος Πρόεδρος, ο οποίος εξασφάλισε ακόμα μια εξαετία στην ηγεσία της χώρας του, έχει δώσει δείγματα γραφής και δεν χρειάζεται πλέον συστάσεις για τον αυταρχισμό και τις τάσεις επέκτασης των συνόρων της Ρωσίας, την οποία παρουσιάζει συνεχώς ως «αμυνόμενη», η υποχρεωμένη να προστατεύσει πληθυσμούς, τους οποίους είχε φυτέψει η Σοβιετική Ένωση, σε διάφορες περιοχές, όπως η Μολδαβία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, και η Γεωργία.
Ο συνεχιζόμενος επί δύο χρόνια πόλεμος στην Ουκρανία, αποτελεί επαρκή απόδειξη της επιμονής της Μόσχας να κατακτά εδάφη, θεωρώντας πως αποτελεί υποχρέωση της σύγχρονης Ρωσίας, να ασκεί κυριαρχία, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στις περιοχές που εκτεινόταν η πάλαι ποτέ Ρωσική Αυτοκρατορία ή η Σοβιετική Ένωση.
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, φιλοδοξώντας να καταστεί ένας νέος Μεγάλος Πέτρος, δεν διστάζει να καταστείλει κάθε αντίδραση στο εσωτερικό και να παρέμβει στο εξωτερικό, διεξάγοντας πολέμους ή παρεμβάσεις στα εσωτερικά άλλων χωρών, με προπαγάνδα, παραπληροφόρηση και χρηματοδότηση οργανωμένων αντιευρωπαϊκών μορφωμάτων, τα οποία κινούνται στην άκρα δεξιά και την άκρα αριστερά.
Η Ευρώπη και η Δύση ευρύτερα, εδώ και πολλά χρόνια αντιμετώπιζαν σχεδόν με ανοχή τη Ρωσία, λόγω της εξάρτησης από τους ενεργειακούς πόρους. Το λάθος έγινε αντιληπτό μετά την εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022 και σε συνθήκες που απαιτούν βαρύ οικονομικό κόστος, λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν αλλά και λόγω της αμυντικής ενίσχυσης της Ουκρανίας.
Όλο και πιο συχνά ακούγεται πλέον η φράση πως «αν θέλεις την ειρήνη, προετοιμάσου για πόλεμο» και αυτό επιχειρεί τώρα η Ευρώπη, αυξάνοντας τις αμυντικές δαπάνες της και σχεδιάζοντας κοινές αμυντικές πολιτικές.
Το γεγονός πως, χώρες όπως η Σουηδία και η Φινλανδία, παραδοσιακά ουδέτερες, ζήτησαν και εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ, δείχνει το μέγεθος της απειλής και τον φόβο των λαών που γειτνιάζουν με τη Ρωσία.
Ωστόσο η Ευρώπη και η Δύση διαπράττουν ακόμα ένα λάθος. Αφήνουν έξω από το κάδρο τη Τουρκία, η οποία πολύ πριν τη Ρωσία συμπεριφερόταν – και συνεχίζει να συμπεριφέρεται – ως περιφερειακός τρομοκράτης, απολαμβάνοντας την ανοχή λόγω του εύρους της αγοράς και της σημαντικής εξάρτησης οικονομιών όπως η γερμανική.
Η Ευρώπη πλήρωσε τα λάθη της το 1939, με την υποτίμηση του κινδύνου από τον Χίτλερ και τη ναζιστική Γερμανία. Φαίνεται πως έκτοτε επαναπαύθηκε και δεν διδάχθηκε.
