Ακόμα μία μέρα. Δεν είναι δα και γιορτή. Μάλλον περισσότερο με μνημόσυνο μοιάζει.
Του Μανώλη Καλατζή
Η ελευθεροτυπία όμως δεν είναι μια έννοια που αφορά τους δημοσιογράφους και αυτούς που διαχειρίζονται τα ΜΜΕ. Έχει διαστάσεις τις οποίες οφείλουμε να κατανοήσουμε και να τις προβάλουμε πάνω στον μεγάλο καμβά της Δημοκρατίας.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο που όλα τα αυταρχικά καθεστώτα, θέτουν ως πρώτο στόχο τους τον έλεγχο των ΜΜΕ, τα οποία είναι και τα πρώτα θύματα τους.
Ο τύπος με την ευρεία έννοια του είναι ασπίδα και όπλο.
Ασπίδα για να ελεγχθεί η φυσική τάση κάθε εξουσίας προς την αλαζονεία και όπλο για διεκδικήσεις, όταν η φωνή του κάθε πολίτη δεν φτάνει στα ψηλά δώματα της εξουσίας.
Μπορεί όμως να μετατραπεί και σε όργανο διαφθοράς, συγκάλυψης, παραπληροφόρησης και επιβολής.
Η χρήση του, εναπόκειται στις κοινωνίες, οι οποίες σε συνθήκες δημοκρατίας, επιλέγουν, συγκρίνουν, αποδέχονται ή απορρίπτουν.
Η ψευδαίσθηση που έχει δημιουργηθεί από την έκρηξη στον χώρο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε σχέση με τη πρόσβαση των πολιτών στη πληροφορία, αποτελεί ουσιαστικά υπονόμευση της ίδιας της δημοκρατίας αλλά και τους δικαιώματος στην ενημέρωση.
Η ανευθυνότητα και η ανωνυμία είναι στοιχεία που βρίσκονται στον αντίποδα της ελευθεροτυπίας.
Σήμερα λοιπόν, ουσιαστικά είναι μέρα περισυλλογής για το πως θα μπορούσαν να είναι οι κοινωνίες χωρίς ελεύθερο τύπο. Η απάντηση σε κάθε ερώτημα, είναι περισσότερη ελευθερία, περισσότερη ενημέρωση, περισσότερη δημοκρατία.
Ο τύπος, σε όλες τις μορφές του (έντυπος, ηλεκτρονικός κλπ) πρέπει να στηριχθεί, να ενισχυθεί και να θωρακιστεί απέναντι στον τσαρλατανισμό. Μόνο έτσι θα μπορέσει να επιτελέσει τον ρόλο του και μόνο έτσι θα μπορέσει να αντέξει σε φαινόμενα Τραμπ, Ερντογάν και Πούτιν.
Ελεύθερος τύπος, χωρίς ελεύθερους δημοσιογράφους δεν μπορεί να υπάρξει. Αυτό προϋποθέτει ανοχή στη κριτική, αποστροφή στις παρεμβάσεις και αντίσταση στη χειραγώγηση.
Σήμερα, Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας, η ελεύθερη πληροφόρηση κινδυνεύει όσο ποτέ άλλοτε και όσο κινδυνεύει αυτή κινδυνεύει και η δημοκρατία, κινδυνεύουν και οι πολίτες.
Θα επαναλάβω, αυτό που έγραψα και χθες. Ας μην γίνουν οι δημοσιογράφοι ο σάκος του μποξ, στον οποίο η κάθε εξουσία φορτώνει τις αναπηρίες της. Ας αφεθεί να παίξει τον ρόλο τον οποίο εκ φύσεως έχει. Θα είναι καλό και για τις κοινωνίες και για τα εξουσίες.