Για πρώτη φορά αφότου ανήλθε στην εξουσία πριν από 20 χρόνια ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δυσκολότερη εκλογική του αναμέτρηση και την αυξανόμενη πιθανότητα να τον ρίξει στο καναβάτσο ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.
O δρόμος για τις εκλογές στενεύει επικίνδυνα για τον Τούρκο πρόεδρο, έγραψε προ ημερών το Bloomberg, και το Politico συμφωνεί ότι ο Ερντογάν δεν φαντάζει πλέον «ανίκητος».
Εξ ου και ο εκνευρισμός του Ερντογάν με τα παζάρια του υποψηφίου της εξακομματικής συμμαχίας της αντιπολίτευσης με το φιλοκουρδικό HDP ενόψει των εκλογών της 14ης Μαΐου.
Το προβάδισμα του Κιλιτσντάρογλου που καταγράφεται σταθερά στις δημοσκοπήσεις δείχνει να επιβεβαιώνει και η αποστολή από γραφειοκράτες στην Άγκυρα των βιογραφικών τους στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα, καθώς οσφραίνονται «αλλαγή» και απομάκρυνση του Ερντογάν από την εξουσία.
Πλησιάζει το τέλος του Ερντογάν;
«Μια τέτοια εξέλιξη θα ανακούφιζε πολλούς στη Δύση», αναφέρει το Politico, θυμίζοντας ότι «μόνον τους τελευταίους μήνες η Τουρκία παρείχε αθόρυβα στη Ρωσία μυστικές εμπορικές διαδρομές για να παρακάμψει τις κυρώσεις, έβαλε βέτο στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και ενέπλεξε την Ελλάδα σε μια ριψοκίνδυνη αντιπαράθεση με μαχητικά αεροσκάφη πάνω από το Αιγαίο».
Επί σειράν ετών το κυβερνών κόμμα απέπνεε αυτοπεποίθηση ενόψει εκλογικών αναμετρήσεων, αφού ο Ερντογάν κέρδιζε τη μία μετά την άλλη τις εκλογικές αναμετρήσεις -εξαιρουμένων των δημοτικών εκλογών του 2019, όπου το AKP έχασε τους μεγάλους δήμους της Άγκυρας και της Κωνσταντινούπολης – αλλά τα πράγματα έχουν αλλάξει κι ακόμη κι οι οπαδοί του Τούρκου προέδρου το παραδέχονται. «Είναι 50-50 οι πιθανότητες», είπε στέλεχος της κυβέρνησης στο Politico. «Οι άνθρωποι αισθάνονται ότι έρχεται η αλλαγή», πρόσθεσε, κάτι που αποτυπώνεται και στις σφυγμομετρήσεις.
Ο σεισμός έφερε τα πάνω κάτω στο εκλογικό σκηνικό
Η νίκη του Ερντογάν φάνταζε σχεδόν σίγουρη μέχρι τον περασμένο Φεβρουάριο και το διπλό φονικό χτύπημα του Εγκέλαδου. Οι επικριτές του του επιτέθηκαν για τη διαχείριση της καταστροφής και τις στενές σχέσεις του κόμματός του με τις κατασκευαστικές εταιρείες, οι κακοτεχνίες των οποίων συνέβαλαν στην κατάρρευση κτιρίων και την αύξηση του αριθμού των θυμάτων των σεισμών. Οι πολιτικοί αντίπαλοί του τον επικρίνουν εδώ και καιρό για το αυταρχικό στυλ διακυβέρνησης, ενώ οι θεσμοί υποβαθμίζονταν στην Τουρκία και οι αντιφρονούντες οδηγούνταν στη φυλακή.
Αλλά ο συνήθως εμπρηστικός Ερντογάν προσαρμόζει την προεκλογική του εκστρατεία στο κλίμα δυσθυμίας που επικρατεί στην Τουρκία και περιορίζει το υβρεολόγιο κατά των αντιπάλων του και τις κινήσεις εντυπωσιασμού. Πηγή από το περιβάλλον του είπε στο Politico ότι η καμπάνια του Τούρκου προέδρου θα είναι «ενωτική και αποφασιστική», εστιάζοντας στην ανακούφιση των σεισμόπληκτων και στην αποκατάσταση στις ισοπεδωμένες περιοχές της Νοτιοανατολικής Τουρκίας, και πρόσθεσε ότι το ένα τρίτο των σχεδόν 300 βουλευτών του ΑΚP δραστηριοποιούνται στην περιοχή αυτή τη στιγμή.
Η έκταση της καταστροφής, ωστόσο, άφησε εκατομμύρια Τούρκους άστεγους σε μια περίοδο που μεγάλο μέρος του πληθυσμού πασχίζει να τα βγάλει πέρα με τον καλπάζοντα πληθωρισμό και τα οικονομικά δεινά της χώρας, που ενέτεινε η ανορθόδοξη οικονομική πολιτική του Ερντογάν.
«Ο Ερντογάν είναι εκλογική μηχανή»
Η διχασμένη αντιπολίτευση συσπειρώθηκε γύρω από έναν προεδρικό υποψήφιό της, τον «Toύρκο Γκάντι» , όπως αποκαλούν τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ενώ η απόφαση του φιλοκουρδικού HDP να μην κατεβάσει δικό του υποψήφιο στις προεδρικές εκλογές επιτρέπει τη σύμπηξη ενός ακόμη πιο ενιαίου μετώπου κατά του Ερντογάν.
Αν και η αντιπολίτευση αισθάνεται ότι ουδέποτε μέχρι τώρα είχε τέτοια δυναμική στο στρατόπεδο του Ερντογάν, υποστηρίζουν ότι ιδιωτικές δημοσκοπήσεις καταγράφουν προβάδισμα του Τούρκου προέδρου με ποσοστό άνω του 50% στην παράσταση νίκης. «Ο Ερντογάν είναι μια εκλογική μηχανή», παραδέχεται αξιωματούχος του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. «Δεν θεωρούμε δεδομένη τη νίκη στις εκλογές. Πρέπει να γνωρίζουμε πώς θα οργανωθούν οι κάλπες και οι κατάλογοι ψηφοφόρων από τη σεισμόπληκτη περιοχή». Η αλήθεια είναι ότι η διεξαγωγή εκλογών σε τόσο σύντομο διάστημα μετά από μια τέτοια καταστροφή -και σε μια περιοχή που υπόκειται ακόμη σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης από τον Ερντογάν- αποτελεί μια τεράστια υλικοτεχνική πρόκληση και μια πιθανή απειλή για μια δίκαιη και διαφανή αναμέτρηση.
Ο επίσημος απολογισμός των θυμάτων ίσως υπολείπεται ακόμη κατά χιλιάδες και από τις εκατοντάδες χιλιάδες των αστέγων, πολλοί κατέφυγαν σε άλλες περιοχές της Τουρκίας, ενώ άλλοι προσπαθούν να προστατευτούν σε σκηνές. Αυτές οι ασάφειες, σχετικά με το ποιος βρίσκεται πού -και πού ψηφίζει- αποτελούν πιθανό πλεονέκτημα για τον Ερντογάν. Οι αντίπαλοί του αφήνουν επίσης ανοικτό το ενδεχόμενο η κυβέρνηση να χειραγωγήσει περίπου το 5% των ψήφων, ιδιαίτερα υπό τέτοιες συγκεχυμένες συνθήκες – αν και το ΑΚΡ πάντα απέρριπτε οργισμένα τέτοιους υπαινιγμούς. «Η ασφάλεια των εκλογών είναι το κύριο θέμα. Ο Κιλιτσντάρογλου δεν αντιμετωπίζει μόνον τον Ερντογάν, αλλά και τον κρατικό μηχανισμό, ασφάλειας, δικαιοσύνης και οικονομίας που ελέγχει», δήλωσε πολιτικός ερευνητής στο Politico.
Ο ρόλος της Τουρκίας μετά τις κάλπες
Οι γραμμές μάχης ενόψει των εκλογών έχουν χαραχθεί με σαφήνεια: ο Ερντογάν θα υποστηρίξει ότι είναι ο μόνος ικανός να βοηθήσει την Τουρκία να συνέλθει από την καταστροφή, ενώ οι αντίπαλοί του θα ρίχνουν πάνω του φταίξιμο για τα δεινά της χώρας. Αν επικρατήσει ο Ερντογάν, η εσωτερική ατζέντα για τα πρώτα χρόνια δείχνει ξεκάθαρη: η ανακούφιση των σεισμόπληκτων και η ανοικοδόμηση θα κυριαρχούν στην ειδησεογραφία, έστω κι αν οι αντίπαλοι του Τούρκου προέδρου υποστηρίζουν ότι χρησιμοποιεί την εξουσία του για να περιορίσει τον πολιτικό διάλογο.
Ο υπόλοιπος κόσμος, ωστόσο, θα εστιάσει στην εξωτερική πολιτική, καθώς ο πόλεμος της Ουκρανίας αναδεικνύει τον σημαντικό ρόλο της Τουρκίας, επί παραδείγματι στη μεσολάβησή της για τις συμφωνίες για τις εξαγωγές ουκρανικών σιτηρών μεταξύ Κιέβου και Μόσχας. Στο μεταξύ ο Ερντογάν συνεχίζει να κρατά στο «περίμενε» τη Σουηδία αναφορικά με την ένταξή της στο ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής του AKP στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς, η Τουρκία θα συνεχίσει να λειτουργεί ως ανεξάρτητος περιφερειακός παίκτης, ασχέτως από το αν θα νικήσει ή όχι ο Ερντογάν στις εκλογές.
«Η μάχη είναι δύσκολη», καταλήγει το άρθρο του Politico. «Οι πιθανότητες ίσως να είναι λίγο περισσότερες από τη ρίψη ενός νομίσματος. Και μολονότι έχουν φθαρεί οι πολιτικές δεξιότητες του Ερντογάν στις δύο δεκαετίες που βρίσκεται στην εξουσία, η μηχανή του ΑΚΡ διατηρεί την πίστη της».
Πηγή: iefimerida.gr
