Tα κρίσιμα κενά, τις ελλείψεις και τις αδυναμίες που χρειάζεται, έγκαιρα, να αντιμετωπιστούν, ώστε η Κύπρος να ανταποκριθεί στο επίπεδο διασφάλισης των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία για το οποίο δεσμεύτηκε από το 2011, με την κύρωση της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, ανέδειξε η Επιτροπή Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ στις καταληκτικές της παρατηρήσεις, που δημοσίευσε στις 12 Απριλίου, σε σχέση με την Έκθεση της Κύπρου στον ΟΗΕ για την εφαρμογή της Σύμβασης για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Ανεξάρτητης Αρχής Προώθησης Δικαιωμάτων Ατόμων με Αναπηρία του Γραφείου Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η εξέλιξη αυτή, αναμένεται να είναι και η αφετηρία για τη διαμόρφωση μιας νέας ολοκληρωμένης κρατικής στρατηγικής για την αναπηρία υποστηριζόμενης από επαρκείς και κατάλληλους ανθρώπινους, οικονομικούς και τεχνικούς πόρους.
Οπως αναφέρεται, “στο επίκεντρο της κριτικής της Επιτροπής, βρίσκεται η μη υιοθέτηση της δικαιωματικής προσέγγισης της αναπηρίας, η ανεπαρκής εφαρμογή από το δημόσιο τομέα της νομοθεσίας για διαβούλευση με την Κυπριακή Συνομοσπονδία Οργανώσεων Αναπήρων (ΚΥ.Σ.Ο.Α.) και του άρθρου 4(3) της Σύμβασης, για πλήρη συμμετοχή των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία στη λήψη αποφάσεων που τους αφορούν”.
Με σκοπό την εναρμόνιση με τη Σύμβαση αλλά και τους Στόχους της Βιώσιμης Ανάπτυξης, η Επιτροπή συστήνει στο κράτος την αναθεώρηση/ τροποποίηση ή και κατάργηση νομοθεσιών και πολιτικών πρακτικής, σε στενή, πάντα, συνεργασία με τις αντιπροσωπευτικές οργανώσεις των ατόμων με αναπηρία. Παράλληλα, τονίζει ότι είναι επείγουσα η ανάγκη ενίσχυσης της στήριξης, της συνεργασίας και της επιρροής των εν λόγω οργανώσεων σε όλους τους τομείς.
Οι συστάσεις της Επιτροπής αφορούν στους πλείστους τομείς της ζωής των ατόμων με αναπηρία. Μεταξύ άλλων, η Επιτροπή καλεί το κράτος όπως:
– Υιοθετήσει, αμέσως, τον ορισμό της «διάκρισης με βάση την αναπηρία» της Σύμβασης, όπου να αναγνωρίζεται ότι τέτοια διάκριση προκύπτει και από την άρνηση παροχής εύλογων προσαρμογών, σε όλες τις εθνικές νομοθεσίες σε όλους τους τομείς, περιλαμβανομένου του ιδιωτικού.
– Θεσπίσει νομοθετικά και άλλα μέτρα για πρόληψη και καταπολέμηση κάθε πολλαπλής και διαπλεκόμενης διάκρισης και ταυτόχρονα, διασφαλίσει επαρκές βιοτικό επίπεδο για κάθε άτομο με αναπηρία Κύπριο ή μη Κύπριο, εντάξει τη διάσταση της αναπηρίας (mainstreaming) σε όλες τις νομοθεσίες, πολιτικές πρακτικές και στρατηγικές που αφορούν στην ισότητα των φύλων και εφαρμόσει πολιτικές δικαιωματικής προσέγγισης για τα παιδιά με αναπηρία.
– Αντικαταστήσει πλήρως το υφιστάμενο διαχωριστικό σύστημα εκπαίδευσης, με σύστημα ενιαίας εκπαίδευσης με βάση τα πρότυπα του σχετικού Γενικού Σχολίου για την ενιαία εκπαίδευση (Αρ. 4) της Επιτροπής.
– Καταργήσει επειγόντως νομοθεσίες, διατάξεις και πολιτικές πρακτικές που επιτρέπουν τη κηδεμονία των ατόμων με αναπηρία και την υποκατάσταση της λήψης αποφάσεών τους και υιοθετήσει σε νέα νομοθεσία τα πρότυπα του Γενικού Σχολίου (Αρ. 1) που εξέδωσε η Επιτροπή, για την ίση αναγνώριση ενώπιον του νόμου και το δικαίωμα σε δικαιοπραξία.
– Υιοθετήσει μέτρα/πρότυπα που θα διασφαλίζουν το δικαίωμα των ατόμων με αναπηρία στην ανεξάρτητη διαβίωση και χρηματοδοτήσει, επειγόντως, μια στρατηγική για την αποϊδρυματοποίηση, αξιοποιώντας και πόρους που διαθέτει για την ιδρυματοποίηση, για την παροχή υπηρεσιών στη κοινότητα.
– Καταργήσει την επιβάρυνση των ατόμων με αναπηρία με έξοδα που σχετίζονται με την αναπηρία τους και καθορίσει και διασφαλίσει ένα ελάχιστο όριο κοινωνικής προστασίας ανεξάρτητα ηλικίας, καταγωγής ή φύλου χωρίς να συνεκτιμάται το κόστος της αναπηρίας.
– Απαγορεύσει όλες τις μορφές ακούσιας κράτησης ή νοσηλείας λόγω «βλάβης» ή υποθετικής «βλάβης» ( π.χ. επικινδυνότητας) και υιοθετήσει άλλα κατάλληλα μέτρα με βάση τα πρότυπα των Καθοδηγητικών Γραμμών για το άρθρο 14 της Σύμβασης.
– Διασφαλίσει την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία στις δικαστικές διαδικασίες, με τις αναγκαίες διαδικαστικές προσαρμογές, την υποχρεωτική επιμόρφωση των δικαστών, του προσωπικού των δικαστηρίων και των σωμάτων ασφαλείας σε σχέση με την οικουμενικότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
– Ενισχύσει τις προσπάθειες στο τομέα της προσβασιμότητας και διαθέσει αυξημένους πόρους για την προσβασιμότητα των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, των πληροφοριών, των επικοινωνιών και των μέσων συγκοινωνίας.
– Υιοθετήσει σύστημα ποσοστώσεων για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στον ιδιωτικό τομέα εργασίας.
– Διασφαλίσει, σε νομοθετικό και πρακτικό επίπεδο, την άσκηση του δικαιώματος του εκλέγειν και εκλέγεσθαι χωρίς διακρίσεις λόγω αναπηρίας.
– Παράσχει, χωρίς καθυστέρηση, οικονομικούς πόρους στον ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης της εφαρμογής της Σύμβασης.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, η Ανεξάρτητη Αρχή Προώθησης Δικαιωμάτων Ατόμων με Αναπηρία, δυνάμει του άρθρου 33 της Σύμβασης, συμμετείχε στη διαδικασία αξιολόγησης, με υποβολή σχετικής έκθεσης στην Επιτροπή και παρακολούθησε στενά τις εξελίξεις που ακολούθησαν.
Οι καταληκτικές παρατηρήσεις της Επιτροπής, αποτελούν, πλέον, ακόμα ένα εργαλείο, στο πλαίσιο της άσκησης των αρμοδιοτήτων της Ανεξάρτητης Αρχής, για προστασία, προαγωγή και παρακολούθηση της εφαρμογής της Σύμβασης σε εθνικό επίπεδο, καταλήγει η ανακοίνωση.
Πηγή:ΚΥΠΕ
