Έτοιμη μέσα στους επόμενους μήνες θα είναι η έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την οικονομική πτυχή της λύσης. Σύμφωνα με δηλώσεις του Κυβερνητικού Εκπροσώπου Νίκου Χριστοδουλίδη στο κρατικό ραδιόφωνο
Συγκεκριμένα, για τις επαφές του με εκπροσώπους του ΔΝΤ ο κ. Χριστοδουλίδης είπε: «Όσον αφορά την ολοκλήρωση του προγράμματος και πώς μέσα σε αυτή την προσπάθεια τα τελευταία τρία χρόνια ανταποκρίθηκε η Κυπριακή Κυβέρνηση, το σύνολο του κυπριακού λαού, είναι κάτι που έτυχε συζήτησης με του εκπροσώπους του ΔΝΤ και οφείλω να αναφέρω την ευαρέσκεια αλλά κυρίως τον τρόπο που η Κυπριακή Δημοκρατία, η κυπριακή κοινωνία γενικότερα, προσέγγισε αυτή τη δύσκολη περίοδο. Είναι σημαντικό ότι αναγνωρίζεται η προσπάθειά, ενώ την ίδια στιγμή από δική μας πλευράς ήταν και είναι ξεκάθαρη η πρόθεση για συνέχιση αυτής της προσπάθειας που έφερε πολύ συγκεκριμένα αποτελέσματα. Δεν είναι, σε καμιά περίπτωση, το τέλος του δρόμου. Η συνετή πολική, η νοικοκυρεμένη πολιτική και πάντοτε σε συνεργασία με όλους- και πάνω από όλα τον κυπριακό λαό- θα συνεχιστεί ακριβώς έτσι, ώστε να μην επιστρέψουμε ξανά σε συνθήκες που βιώσαμε τον Μάρτιο του 2013. Την ίδια στιγμή, ένα σημαντικό μέρος της συζήτησης επικεντρώθηκε στα οικονομικά δεδομένα σε μια ενδεχόμενη επανένωση της πατρίδας μας και είναι πολύ σημαντικό να συζητούμε με ανθρώπους που μέσα από τις επαφές τους στην Κύπρο και μέσα από τη συλλογή δεδομένων και την έναρξη προετοιμασίας μελετών που αφορούν ένα τέτοιο ενδεχόμενο καταλήγουμε σε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα».
Κληθείς να αναφέρει κάποια από αυτά τα συμπεράσματα που του μετέφεραν οι ίδιοι από τις δικές τους μέχρι στιγμής προκαταρκτικές μελέτες είπε: «Να αναφέρω, ειδικά, τη συζήτηση που αφορά την οικονομική πτυχή της λύσης που αποτέλεσε μια εξαιρετικά εποικοδομητική συνάντηση. Από τη συζήτηση εύκολα διαφαίνεται πόσο σωστή ήταν η κίνηση του Προέδρου της Δημοκρατίας να θέσει το θέμα της εμπλοκής τέτοιων οργανισμών, όπως το ΔΝΤ και η Παγκόσμια Τράπεζα, στη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού. Μια προσπάθεια η οποία αποσκοπούσε στο να δοθούν απαντήσεις και στην οικονομική πτυχή της λύσης, αλλά και στην ανάγκη πως την πρώτη ημέρα μιας ενδεχόμενης λύσης υπάρχουν απαντήσεις σε όλες τις πτυχές που αφορούν την εφαρμογή της λύσης. Οφείλω να είμαι ειλικρινής μαζί σας και να διερωτηθώ δημόσια πώς ήταν δυνατόν τόσα χρόνια από το 1977 που βρισκόμαστε στον διάλογο για επίλυση του Κυπριακού να μην συζητούσαμε τόσο σημαντικές πτυχές που αφορούν την οικονομική διάσταση της λύσης του Κυπριακού. Μια διάσταση, η οποία αφορά την ανάγκη όπως, από τη μια πλευρά, μέσα από τη λύση να ληφθούν τέτοιες αποφάσεις που να διασφαλίζουν και την καλή λειτουργία της οικονομίας και από την άλλη να δημιουργούν εκείνες τις συνθήκες που οικονομικά όχι μόνο θα είναι βιώσιμες, αλλά θα δημιουργήσουν και προοπτικές για πραγματική ανάπτυξη. Αντιλαμβάνεστε ότι βρίσκεται στο μέσο της διαδικασίας η ετοιμασία των τεχνικών μελετών. Σε κάποια θέματα υπάρχει ακόμα προσπάθεια συλλογής δεδομένων. Αναμένεται η ολοκλήρωση των μελετών τους επόμενους τρεις με τέσσερις μήνες και στις μελέτες αυτές θα υπάρχουν πολύ συγκεκριμένες εισηγήσεις που αφορούν όλες τις πτυχές της οικονομικής διάστασης της λύσης. Πτυχές, οι οποίες οφείλω να αναφέρω αγγίζουν όλα τα κεφάλαια που συζητούμε σε σχέση με το Κυπριακό, αφού και τα έξι κεφάλια έχουν οικονομικές προεκτάσεις. Ήταν ιδιαίτερα σημαντικό να έχουμε τέτοιους τεχνοκράτες που να ασχολούνται με αυτή τη πτυχή. Δεν θέλω αυτή τη στιγμή να αναφέρω κάποια συγκεκριμένα ευρήματα, τα οποία θα τεθούν ενώπιον των δυο πλευρών στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Πάντως, ήταν σοφή η απόφαση του Προέδρου της Δημοκρατίας να εμπλακούν τέτοιοι οργανισμοί, τέτοια ινστιτούτα στην προσπάθεια που καταβάλλεται».
Ερωτηθείς αν υπάρχει προθυμία από «δωρητές» να συνεισφέρουν οικονομικά στην περίπτωση λύσης ο Εκπρόσωπος είπε: «Τα ευρήματα των μελετών του ΔΝΤ θα μας επιτρέψουν να έχουμε ενώπιόν μας συγκεκριμένα και πραγματικά δεδομένα τα οποία αγγίζουν και το θέμα που έχετε θέσει. Η προσπάθεια, και μέσα από τις μελέτες που γίνονται, είναι να καταλήξουμε σε ένα αποτέλεσμα το οποίο θα μειώνει σημαντικά το κόστος της επίλυσης του Κυπριακού, αλλά πρέπει να πω ότι οι μελέτες αυτές δεν επικεντρώνονται στο κόστος. Όπως έχω αναφέρει είναι μελέτες που αφορούν στο να φτάσουμε σε τέτοια δεδομένα μέσα στο πλαίσιο της λύσης, να δημιουργούνται τέτοιες προοπτικές που να επιτρέπουν την καλύτερη λειτουργία σε οικονομικό επίπεδο, αλλά και την ίδια στιγμή να δημιουργούν και προοπτικές ανάπτυξης στον κυπριακό λαό στο σύνολό του. Άρα δεν πρέπει να αναμένουμε μέσα από τέτοιες μελέτες να βγει ένας συγκεκριμένος αριθμός που να αναφέρει το κόστος της λύσης. Δεν είναι αυτή η δουλειά που γίνεται. Είναι μια πιο σφαιρική προσέγγιση και αγγίζει όλα τα κεφάλαια του Κυπριακού και οι εκπρόσωποι του ΔΝΤ θα έρθουν με πολύ συγκεκριμένες εισηγήσεις για βέλτιστες πρακτικές έτσι ώστε να δημιουργούνται, κατά κύριο λόγο, οι προοπτικές για ένα καλύτερο αύριο σε μια επανενωμένη πατρίδα».
Σχετικά με τις επαφές του με εκπροσώπους της αμερικανικής κυβέρνησης είπε: «Η διάσταση του συνεδρίου της (ΠΣΕΚΑ), από τις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνονται από τις οργανώσεις των Κυπρίων ομογενών πρέπει να επικεντρώνονται στον επιθυμητό στόχο και να μην γίνονται έτσι ώστε να δημιουργούνται προβλήματα στη διαδικασία. Από εκεί και πέρα ήταν σημαντική η συζήτηση για την κατάσταση πραγμάτων στις συνομιλίες. Έχουμε κατ’ επανάληψη αναφέρει ότι και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας χθες προέβη και σε δηλώσεις, εκφράζοντας την άποψη ότι πρέπει να γνωρίζουμε όλοι, να έχουμε όλοι την ίδια ανάγνωση σε σχέση με την κατάσταση πραγμάτων στις συνομιλίες και αυτό είναι αναγκαίο, έτσι ώστε να γνωρίζουμε ποια είναι εκείνα τα θέματα στα οποία φαίνεται να υπάρχει διαφωνία και ο διάλογος να επικεντρωθεί στα θέματα αυτά. Μια άλλη σημαντική πτυχή των συζητήσεων είναι το πώς θα πρέπει να προχωρήσει η διαδικασία. Για εμάς είναι πολύ σημαντικό να ολοκληρωθεί η συζήτηση επί όλων των πτυχών των τεσσάρων κεφαλαίων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο τραπέζι των συνομιλιών. Έτσι θα μπορεί να ακολουθήσει συζήτηση που αφορά στο εδαφικό, καθώς επίσης και την ασφάλεια και τις εγγυήσεις ενώ παράλληλα να συνεχιστεί- και εκεί που δεν έχει ξεκινήσει, να ξεκινήσει- ένας διάλογος που αφορά όλα αυτά τα θέματα που σχετίζονται με την πρώτη ημέρα της λύσης του Κυπριακού, με την οικονομική πτυχή της λύσης κ.τ.λ. Δηλαδή, όλα εκείνα τα οποία θα πρέπει να είναι έτοιμα έτσι ώστε όταν κληθεί ο κυπριακός λαός να τοποθετηθεί επί μιας ενδεχόμενης λύσης να υπάρχουν απαντήσεις σε όλα τα θέματα. Σε καμία περίπτωση να υπάρχουν οι οποίες ασάφειες ή τα όποια κενά τα οποία θα δημιουργούν προβλήματα. Πρέπει να μάθουμε από λάθη τα οποία έγιναν στο παρελθόν. Λάθη που έγιναν και μετά από δική μας συναίνεση έτσι ώστε να μην οδηγηθούμε στα ίδια αποτελέσματα».
Ο κ. Χριστοδουλίδης πρόσθεσε: Συζητήθηκαν δύο σημαντικά θέματα με την κα Νουλαντ και θα ήθελα να τα αναφέρω. Το ένα αφορά την ανάγκη όπως δούμε σημαντικές ενέργειες από πλευράς Τουρκίας, οι οποίες να αποδεικνύουν στην πράξη αυτά που δημόσια δηλώνονται περί ετοιμότητας και επιθυμίας επίλυσης του Κυπριακού, το συντομότερο το δυνατόν. Επίσης, το άλλο θέμα, ήταν πολύ σημαντική η συζήτηση περί συγκεκριμένων πτυχών του Κυπριακού λαμβάνοντας υπόψη και το σύστημα διακυβέρνησης στις ΗΠΑ και το τι επιδιώκουμε να πράξουμε στην Κύπρο».
Ερωτηθείς για την επιστολή της ΠΣΕΚΑ σχετικά με το ζήτημα της Αμμοχώστου και την προσπάθεια που κατέβαλε ο κ. Μπάιντεν είπε: «Σίγουρα όλα τα ΜΟΕ συμβάλλουν στην προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη. Σε καμία περίπτωση δεν θα αντικαταστήσουν τη διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού. Λειτουργώντας, όμως, παράλληλα με τη διαδικασία και ενισχυτικά προς αυτή βοηθούν προς την επίτευξη του τελικού στόχου. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που συζητούμε και βρίσκονται σε εξέλιξη οι διαβουλεύσεις για άνοιγμα των δύο οδοφραγμάτων. Υπάρχει πρόταση για το θέμα της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Οι ομογενειακές οργανώσεις, λαμβάνοντας υπόψη και τη συνάντηση που ακολουθεί με τον κ. Μπάιντεν και τον ρόλο που διαδραμάτισε το 2014 σε αυτή την προσπάθεια, θεωρούν ότι θα πρέπει να επαναληφθεί ή να συνεχιστεί αυτή η προσπάθεια. Εμείς είναι κάτι που φυσικά και θεωρούμε ως μια θετική εξέλιξη να μπορεί να προχωρήσει και επαναλαμβάνω κάτι τέτοιο θα λειτουργήσει παράλληλα με τη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη και τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας σε σχέση με την επίλυση του Κυπριακού».
Σε ερώτηση αν υπάρχει κάτι νεότερο ή αν είναι απλώς η επιμονή των ομογενών να θέσουν ξανά το ζήτημα της πόλης της Αμμοχώστου ως πρωταρχικής σημασίας ο κ. Χριστοδουλίδης τόνισε: «Υπάρχει ένας αριθμός θεμάτων που θα τεθούν από πλευράς των ηγετικών στελεχών της ομογένειας σε συνάντηση με τον κ. Μπάιντεν αλλά και σε συναντήσεις με άλλους αμερικανούς αξιωματούχους μέσα στο πλαίσιο των εργασιών των συνεδρίων της ΠΣΕΚΑ. Εισηγήσεις και μέτρα που αποσκοπούν, αν υλοποιηθούν, να οδηγήσουν και σε απαντήσεις σε σχέση με το πώς δημόσιες δηλώσεις από πλευράς Τουρκίας περί επιθυμίας επίλυσης του Κυπριακού μετουσιώνονται σε πολύ συγκεκριμένες ενέργειες».
Αναφορικά με τη δήλωση του Προέδρου της Ρωσίας κ. Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της συμφιλίωσης Τουρκίας-Ισραήλ, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος σημείωσε: «Σε συναντήσεις με μέλη της αμερικανοεβραϊκής ένωσης, η οποία πραγματοποιεί την ίδια περίοδο συνέδριο εδώ στην Ουάσιγκτον, επιβεβαιώνονται αυτά που είχαν συζητηθεί ανάμεσα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό στην πολύ πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν. Βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια, η οποία κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πότε θα φέρει συγκεκριμένα αποτελέσματα, αλλά σίγουρα όποιο και αν είναι το τελικό αποτέλεσμα, δεν επηρεάζει σε καμία απολύτως περίπτωση τη στρατηγικής σημασίας σχέση που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα στο Ισραήλ και την Κύπρο. Αυτή είναι η ξεκάθαρη θέση της Ισραηλινής Κυβέρνησης και ξεκάθαρη θέση και της Κυπριακής Κυβέρνησης. Είναι μια πολιτική επιλογή και των δυο χωρών. Έχουμε δει συγκεκριμένα δείγματα γραφής της συνεργασίας και όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα της προσπάθειας αυτής δεν θα επηρεάσει τις σχέσεις μας με τον Ισραήλ. Εξάλλου, δεν προσεγγίζουν τα θέματα εξωτερικής πολιτικής ως παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Αν θέλετε να προχωρήσουμε και ένα βήμα περισσότερο μια ενδεχόμενη συμφιλίωση μεταξύ Τουρκίας-Ισραήλ, που θα επιτρέψει, ή που σύμφωνα με εκτιμήσεις κάποιων, θα οδηγήσει στην έναρξη συζητήσεων για άλλου είδους συνεργασίες ανάμεσα στις δύο χώρες αναβαθμίζει ακόμα περισσότερο τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Κυπριακή Δημοκρατία. Αφού όπως είναι γνωστό, μια ενδεχόμενη συνεργασία σε άλλους τομείς προϋποθέτει και την εμπλοκή της Κυπριακής Δημοκρατίας και κάτι τέτοιο θα μπορεί να συμβεί μόνο μετά την επίλυση του Κυπριακού. Άρα ενισχύονται ακόμη περισσότερο τα κίνητρα που μια ορθολογιστικά σκεπτόμενη Τουρκία μπορεί να αντιληφθεί για να προχωρήσει σε επίλυση του Κυπριακού».
