Σε αναμονή της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου, που θα κρίνει την τύχη του νόμου για παράταση της αναστολής των εκποιήσεων βρίσκονται παράγοντες της οικονομίας και στελέχη της αγοράς.
Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου δεν θα έχει πρακτική εφαρμογή ως προς την ουσία του, μιας και ο επίμαχος νόμος προβλέπει την παράταση της αναστολής των εκποιήσεων μέχρι την 31η Οκτωβρίου 2021, ημερομηνία η οποία έχει παρέλθει. Ωστόσο, η ετυμηγορία του Ανώτατου Δικαστηρίου αναμένεται ότι θα δρομολογήσει εξελίξεις γύρω από το θέμα των εκποιήσεων.
Μετά την αναφορά του Νόμου από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ο νόμος δεν βρίσκεται σε ισχύ και η διαδικασία των εκποιήσεων υλοποιείται κανονικά. Σε περίπτωση που το Ανώτατο κρίνει τον νόμο ως αντισυνταγματικό τότε τα πράγματα θα παραμείνουν ως έχουν. Σε διαφορετική περίπτωση είναι ορατό το ενδεχόμενο η Βουλή να επανέλθει αξιώνοντας νέα παράταση στις εκποιήσεις. Κάτι τέτοιο εκτιμάται από παράγοντες της αγοράς ότι θα προκαλέσει πισωγύρισμα και ενδεχομένως να δημιουργήσει πρόσθετες πιέσεις στο τραπεζικό σύστημα.
Σε περίπτωση κατά την οποία υπάρξουν περαιτέρω αλλαγές στη νομοθεσία των εκποιήσεων είναι υπαρκτός ο κίνδυνος πρόκλησης αβεβαιότητας, η οποία σε συνάρτηση με το οικονομικό περιβάλλον, λόγω της πανδημίας, θα επιτείνει την ανασφάλεια των επενδυτών και μοιραία θα προκαλέσει αρνητική αποτίμηση από τους οίκους αξιολόγησης. Η διαδικασία των εκποιήσεων θεωρείται σημαντικό εργαλείο στις προσπάθειες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για ανάκτηση των κεφαλαίων που χορηγούν σε πελάτες τους, τα οποία προέρχονται από τις καταθέσεις άλλων πελατών τους. Συνεπώς, η διατήρηση ενός σταθερού νομικού πλαισίου που θα διέπει τις εκποιήσεις θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ στην επιτυχή προσπάθεια των τραπεζών για ανάκτηση οφειλών.
Τυχόν προσπάθεια αλλαγής του νομικού πλαισίου ουσιαστικά θα λειτουργήσει υπέρ των στρατηγικών κακοπληρωτών, οι οποίοι θα εκμεταλλευτούν ρυθμίσεις που γίνονται για ανθρωπιστικούς λόγους και αποφεύγουν τις υποχρεώσεις τους. Οποιοδήποτε αποδυνάμωση του νομοθετικού πλαισίου μειώνει την πειθαρχία του δανειολήπτη στις πληρωμές του, αλλά και τη διάθεσή του να προβεί σε διακανονισμό.
SOS από τον Διοικητή
Τα δεδομένα παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η Κεντρική Τράπεζα, η οποία τάσσεται υπέρ της διατήρησης του υφιστάμενου νομικού καθεστώτος για το θέμα των εκποιήσεων, ανησυχώντας ότι τυχόν αλλαγή θα προκαλέσει αναστάτωση και θα αποδυναμώσει ίσως το πιο πολύτιμο εργαλείο για την αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων. Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Απρίλιο ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Κωνσταντίνος Ηροδότου, είχε αποστείλει επιστολή στον τότε πρόεδρο της Βουλής, Αδάμο Αδάμου, εκφράζοντας έντονες ανησυχίες για τις προθέσεις πολιτικών κομμάτων για αλλαγή του πλαισίου των εκποιήσεων. Προειδοποίησε μάλιστα ότι τέτοιες ενέργειες ενδεχομένως «να οδηγήσουν σε αυξημένες κεφαλαιακές απαιτήσεις» για τις κυπριακές τράπεζες.
Η επιστολή του κ. Ηροδότου είχε σταλεί ενόψει συζήτησης στη Βουλή για την τροποποίηση του περί μεταβιβάσεως και υποθηκεύσεως νόμου. «Οι συνεχείς αλλαγές στο νομικό πλαίσιο, ειδικότερα μέσα στο αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον που βιώνουμε λόγω της πανδημίας, εντείνουν την αβεβαιότητα των ξένων επενδυτών και οδηγούν τους οίκους αξιολόγησης σε αρνητικές αντιδράσεις, που αναμφίβολα θα επιφέρουν ανεπιθύμητες εξελίξεις για την κυπριακή οικονομία σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο», σημείωνε ο κ. Ηροδότου.
Σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας, οι εκποιήσεις χρησιμοποιούνται ως έσχατη λύση και με μεγάλη προσοχή. Τα τελευταία 5 χρόνια έχουν γίνει λιγότερες από 10 εκποιήσεις πρώτης κατοικίας και αυτές αφορούσαν επαύλεις αξίας πέραν των €350.000.
