Παρουσίασε το Σχέδιο Δράσης της Κ.Δ. για την Αγορά Εργασίας η Ζέτα Αιμιλιανίδου. Τι προνοεί

Παρουσιάστηκε σήμερα το Σχέδιο Δράσης της Κυπριακής Δημοκρατίας για την Κύπρο του Αύριο στους τομείς της Αγοράς Εργασίας, της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Εργαζομένων και της Κοινωνικής Πρόνοιας και Ενσωμάτωσης, από την Υπουργό Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ζέτα Αιμιλιανίδου.

Σύμφωνα με την κυρία Αιμιλιανίδου πρόκειται για «ένα νέο παραγωγικό και αναπτυξιακό μοντέλο οικονομίας χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς το οποίο συνεχίζει τις μεταρρυθμίσεις και πολιτικές που έχουν εφαρμοστεί τα τελευταία 8 χρόνια και στο οποίο έχουν ενσωματωθεί πλειάδα δράσεων και πολιτικών οι οποίες καλύπτουν όλο το φάσμα των κοινωνικών προτεραιοτήτων σε αυτούς τους τομείς, τόσο με βάση τις αρχές του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων όσο και με βάση τα νέα δεδομένα που αναπόφευκτα δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της πανδημίας αλλά και της ψηφιοποίησης, της μετάβασης στην πράσινη οικονομία και των νέων αναδυόμενων μορφών εργασίας.»

«Πολιτικές που αφορούν τις θέσεις εργασίας, την εκπαίδευση, την οικονομία, τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας και την κοινωνική ζωή των πολιτών.

Τα Έργα και Πολιτικές που έχουν δρομολογηθεί δεν αφορούν μόνο σε όσα θα συγχρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αλλά και σειρά άλλων δράσεων και μεταρρυθμίσεων που συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για την προγραμματική περίοδο 2021-2027. Η συνολική δαπάνη για τα δρομολογούμενα έργα και μεταρρυθμίσεις ανέρχεται σε €366,5 εκατομμύρια.

Όλα τα Έργα και Πολιτικές που περιλαμβάνονται στον σχεδιασμό που παρουσιάζουμε σήμερα είναι πλήρως κοστολογημένα, έχουν τεθεί οι παράμετροι υλοποίησής τους και τα σχετικά χρονοδιαγράμματα και αποτελούν στο σύνολό τους αλλά και κάθε ένα ξεχωριστά, προτάσεις πολιτικής για την Κύπρο του Αύριο.

Κύριοι άξονες προτεραιότητας των πολιτικών που παρουσιάζουμε σήμερα για την αγορά εργασίας και το Κράτος Προνοίας είναι:

• Οι σημαντικότατες επενδύσεις προς όφελος όλων των παιδιών, από τη βρεφική ηλικία, αλλά και όλων των οικογενειών με παιδιά,
• Η προστασία των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων,
• Η συνεχής εκπαίδευση, κατάρτιση και επανακατάρτιση ανέργων και εργαζομένων για ενίσχυση των προοπτικών τους στη συνεχώς μεταβαλλόμενη αγορά εργασίας,
• Η ιδιαίτερη έμφαση στην έμφυλη διάσταση σειράς κοινωνικών φαινομένων και ανισοτήτων, η οποία διαπνέει οριζόντια όλες τις πολιτικές που προωθούνται ώστε να αντιμετωπιστούν ζητήματα ισότητας γυναικών και ανδρών και ίσων ευκαιριών για όλους,
• Ο εκσυγχρονισμός τόσο των διαδικασιών όσο και του νομοθετικού πλαισίου προς όφελος των πολιτών με ιδιαίτερη έμφαση στη ψηφιοποίηση και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση,
• Η αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος για διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων, δίκαιες συντάξεις και διόρθωση διαχρονικών στρεβλώσεων,
• Η κοινωνική ενσωμάτωση και ένταξη ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και των ατόμων με αναπηρία, και
• Η μείωση ακόμη περισσότερο του αριθμού των συμπολιτών μας που αντιμετωπίζουν υλικές στερήσεις.

Προς επίτευξη αυτών των  μετρήσιμων στόχων, έχουν ήδη γίνει πάρα πολλά και τώρα, βάσει και των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται μετά από την πανδημία, έχουν προσαρμοστεί και αναθεωρηθεί οι πολιτικές μας ώστε να καταφέρουμε, όλοι μαζί, να δημιουργήσουμε την Κύπρο του Αύριο, την Κύπρο που αξίζει σε όλους μας και ιδιαίτερα στα παιδιά μας.

Οι άξονες πολιτικής για τα έργα και μεταρρυθμίσεις που δρομολογούνται είναι:

Α.        Επένδυση στις Δεξιότητες, την Κατάρτιση και Επανακατάρτιση

Βασική αρχή του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων είναι: «Κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα σε ποιοτική και χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση, κατάρτιση και διά βίου μάθηση προκειμένου να διατηρήσει και να αποκτήσει δεξιότητες που θα του επιτρέψουν να συμμετέχει πλήρως στην κοινωνία και να διαχειρίζεται με επιτυχία τις αλλαγές στην αγορά εργασίας.»

Η βελτίωση των δεξιοτήτων μέσω της κατάρτισης έχει τεράστια σημασία για τη βελτίωση της απασχολησιμότητας των ανέργων, την ενίσχυση της καινοτομίας, τη διασφάλιση της κοινωνικής δικαιοσύνης, την επίτευξη της ψηφιακής και πράσινης μετάβασης που θα διασφαλίσουν την μακροπρόθεσμη και βιώσιμη ανταγωνιστικότητα και ανάπτυξη.

Από το 2013 μέχρι σήμερα:

• Συμμετείχαν σε προγράμματα κατάρτισης ή απόκτησης εργασιακής πείρας 21.000 περίπου άνεργοι ή οικονομικά αδρανείς με συνολική δαπάνη 71.3 εκ.
• Παράλληλα, την ίδια περίοδο έλαβαν κατάρτιση 381,000 περίπου εργαζόμενα άτομα μέσα από επιδοτούμενα μονοεπιχειρησιακά και πολυεπιχειρησιακά προγράμματα, για αναβάθμιση δεξιοτήτων ή απόκτηση νέων, συμβάλλοντας έτσι στη βελτίωση της παραγωγικότητας και ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση της οικονομίας

Η στροφή προς την κλιματική ουδετερότητα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό αλλάζουν τον τρόπο που εργαζόμαστε, μαθαίνουμε και συμμετέχουμε στην κοινωνία. Η Κύπρος μπορεί να αξιοποιήσει αυτές τις ευκαιρίες μόνο εάν οι πολίτες της αναπτύξουν τις σωστές δεξιότητες.

Η πανδημία COVID-19 είχε επίσης σοβαρό αντίκτυπο σε μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Πολλοί θα πρέπει να αποκτήσουν νέες δεξιότητες και να μετακινηθούν σε νέες θέσεις εργασίας σε διαφορετικό οικονομικό τομέα αφού υπάρχουν τομείς με περιορισμένες δυνατότητες ανάκαμψης ενώ υπάρχουν άλλοι, νέοι και αναδυόμενοι τομείς. Περισσότεροι θα πρέπει να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους για να διατηρήσουν τη δουλειά τους σε ένα νέο εργασιακό περιβάλλον, πιθανόν με μια νέα μορφή εργασίας όπως η τηλεργασία.  Για τους νέους και για τις γυναίκες η είσοδος και παραμονή στην αγορά εργασίας επηρεάζεται από προϋπάρχουσες ανισότητες και αντιλήψεις.

Βάσει των δεδομένων αυτών, επιπρόσθετα με τα συνήθη μονοεπιχειρησιακά και πολυεπιχειρησιακά προγράμματα κατάρτισης που προσφέρονται για εργαζόμενους και άνεργους στη βάση των διαπιστωμένων αναγκών της αγοράς εργασίας:

• Έχουν προγραμματιστεί δράσεις κατάρτισης για την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων, δεξιοτήτων που σχετίζονται με την πράσινη και γαλάζια οικονομία και την επιχειρηματικότητα και την απόκτηση ψηφιακών δεξιοτήτων από άτομα άνω των 55 ετών,
• Προωθείται η εγκαθίδρυση συστήματος ατομικών λογαριασμών μάθησης και η κατάρτιση νέων ηλικίας 15 – 29 ετών με στόχο την ενίσχυση της απασχολησιμότητάς τους και των προοπτικών τους στην αγορά εργασίας.

Οι Ατομικοί Λογαριασμοί Μάθησης αφορούν μια πολύ σημαντική καινοτομία και θα παρέχονται πιστώσεις σε απασχολούμενους και ανέργους για την παρακολούθηση προγραμμάτων κατάρτισης για την απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων ή/και την αναβάθμιση υφιστάμενων γνώσεων και δεξιοτήτων και στοχεύουν στην προώθηση της δια βίου μάθησης παρέχοντας ευκαιρίες για ευέλικτη προώθηση της αναβάθμισης των γνώσεων και δεξιοτήτων, αποτρέποντας τους κοινωνικούς αποκλεισμούς.

Β.        Επένδυση στην Απασχόληση και τη Δημιουργία Νέων Θέσεων Εργασίας

Η κρίση της νόσου COVID-19 σταμάτησε μια 5ετή πορεία εξαιρετικά θετικής προόδου στον τομέα της απασχόλησης. Μεταξύ 2015 και 2019 είχαν δημιουργηθεί 72.118 νέες θέσεις εργασίας, μια καθαρή αύξηση της απασχόλησης της τάξης του 20,9%. Το ίδιο διάστημα, η ανεργία είχε μειωθεί από 16% στο 6,5% σημειώνοντας τη μεγαλύτερη μείωση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

Για την επίτευξη του στόχου αυτού είχαν εφαρμοστεί σειρά πολιτικών, περιλαμβανομένων:

• 25 συνολικά σχέδια επιδότησης της απασχόλησης και της κατάρτισης σε συνδυασμό με πρόσληψη, από τα οποία επωφελήθηκαν 25.000 άνεργοι
• Ειδικά Σχέδια για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας από τα οποία έχουν στηριχθεί πέραν των 210.000 εργαζομένων, αυτοεργοδοτουμένων, ανέργων και εργοδοτών με δαπάνη πέραν των 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, επιτυγχάνοντας μία από τις μικρότερες αυξήσεις ανεργίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Εφαρμογή Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Εργασίας που διευκολύνει και απλοποιεί τη διαδικασία επιλογής και πρόσληψης προσωπικού,
• Ενίσχυση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης με 30 επιπρόσθετους εξειδικευμένους Σύμβουλους Απασχόλησης,
• Σχέδιο Αντιμετώπισης της Εποχικότητας, βάσει του οποίου το επίδομα ανεργίας που λάμβαναν εργαζόμενοι μετατρέπεται σε επίδομα κατάρτισης και παραμένουν στην εργασία,
• Σχέδια κατάρτισης και πλήρως επιδοτούμενης πρόσληψης φροντιστών για άτομα με αναπηρία.

Στο Στρατηγικό Σχέδιο για την Κύπρο του Αύριο έχουν περιληφθεί σειρά δράσεων για τη στήριξη της απασχόλησης, με ιδιαίτερη έμφαση στην προώθηση των ίσων ευκαιριών για όλους τους πολίτες και ιδιαίτερα για τους νέους και τις γυναίκες. Σε αυτό το πλαίσιο προωθούνται:

• Εισαγωγή νομοθεσίας για τη ρύθμιση της τηλεργασίας για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των εργαζομένων,
• Σχέδιο επιδότησης της απασχόλησης με τηλεργασία. Προβλέπει 10μηνη επιδότηση με υποχρέωση 12μηνης απασχόλησης,
• Σχέδιο επιδότησης της εργοδότησης γυναικών,
• Σχέδια επιδότησης της εργοδότησης άνεργων νέων ηλικίας 15-29 ετών,
• Ψηφιοποίηση του συστήματος διαχείρισης των σχεδίων επιδότησης της απασχόλησης,
• Περαιτέρω ενίσχυση της Δημόσιας Υπηρεσίας Απασχόλησης με την εισαγωγή Συστήματος Διαχείρισης της Απόδοσης και ενίσχυση των εξειδικευμένων συμβούλων απασχόλησης,
• Ειδικό Σχέδιο για ενεργοποίηση στην αγορά εργασίας δικαιούχων Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος
• Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης και παρακολούθησης για τους νέους ηλικίας 15-29 που βρίσκονται εκτός Απασχόλησης, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης,
• Σειρά δράσεων για ενίσχυση της προσέγγισης των νέων ηλικίας 15-29 εκτός Απασχόλησης, Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με κινητές μονάδες με στόχο την εγγραφή στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης και τη συμμετοχή στις συνεδρίες καθοδήγησης,
• Πρόγραμμα καθοδήγησης σταδιοδρομίας για νέους,
• Σχέδια επιδότησης της απασχόλησης στοχευμένων ομάδων του πληθυσμού (δικαιούχων Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, αποφυλακισθέντων, ατόμων άνω των 50 ετών),
• Σχέδια επιδότησης της απασχόλησης ατόμων με αναπηρία και ατόμων με χρόνιες παθήσεις.

Μέσα από αυτές τις νέες δράσεις και πολιτικές επικεντρώνουμε πλέον τις προσπάθειές μας για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και ποιοτικών ευκαιριών απασχόλησης με βάση τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται μετά και από την πανδημία, ούτως ώστε η αλλαγή προς ένα πιο πράσινο και δίκαιο μέλλον να γίνει πραγματικότητα στην Κύπρο του Αύριο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Κέντρου Οικονομικών Ερευνών του Πανεπιστημίου Κύπρου, το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα δημιουργήσει έως 11.000 νέες θέσεις εργασίας.

Γ.         Στήριξη του παιδιού, της γυναίκας και της οικογένειας

Ως Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγμή θέσαμε σε προτεραιότητα τη στήριξη της οικογένειας και του κάθε παιδιού. Πιστεύουμε ακράδαντα ότι κάθε επένδυση που γίνεται επ’ όφελος των παιδιών είναι επένδυση για το επιτυχημένο μέλλον τους, αλλά και για το μέλλον της χώρας. Η ισχυρή κοινωνική μέριμνα αποτελεί το θεμέλιο όχι μόνο για την ευημερία και την ευζωία των πολιτών, αλλά και για μια ανταγωνιστική οικονομία.

Ταυτόχρονα, οι γυναίκες συνεχίζουν να επωμίζονται το μεγαλύτερο μέρος των ευθυνών φροντίδας και αντιμετωπίζουν ως εκ τούτου περισσότερες δυσκολίες να εισέλθουν, να παραμείνουν αλλά και να ανελιχθούν στο περιβάλλον εργασίας, με συνέπειες και για τις συντάξεις τους.

Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε κατά τα προηγούμενα χρόνια εφαρμόσει:

• Αύξηση της πληρωμένης άδεια μητρότητας σε περιπτώσεις πολλαπλών κυήσεων κατά 4 βδομάδες για κάθε επιπλέον παιδί,
• Νομική αναγνώριση του δικαιώματος της γυναίκας η οποία αποκτά τέκνο μέσω παρένθετης μητέρας ώστε να λαμβάνει πλήρη άδεια μητρότητας και όλα τα σχετικά ωφελήματα,
• Το Σχέδιο «Προίκα του Μωρού» μέσω του οποίου παρέχονται βασικά καταναλωτικά αγαθά φροντίδας για μωρά, συνολικής αξίας €1.649, σε οικογένειες που έχουν ανάγκη,
• Επαναφορά του Επιδόματος Μάνας που είχε καταργήσει η προηγούμενη Κυβέρνηση το 2012,
• Εθνική Στρατηγική και Σχέδιο Δράσης για Καταπολέμηση Σεξουαλικής Κακοποίησης και Εκμετάλλευσης Παιδιών, περιλαμβανομένης νέας νομοθεσίας με αυστηρότατες και αναλυτικές διατάξεις για την προστασία των παιδιών από την κακοποίηση και την εκμετάλλευση,
• Δημιουργήθηκε και λειτουργεί το πλαίσιο για την προστασία των παιδιών «Σπίτι του Παιδιού» για την πρόληψη και προστασία του παιδιού από τη σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση,
• Δημιουργήθηκε και λειτουργεί το πλαίσιο για την προστασία των γυναικών από τη βία «Σπίτι της Γυναίκας»,
• Αναθεώρηση της νομοθεσίας για τη Βία στην Οικογένεια καθώς και όλων των διατμηματικών διαδικασιών για την αντιμετώπιση των περιστατικών βίας,
• Αύξηση εισοδηματικών κριτηρίων για παροχή Επιδόματος Τέκνου, ανάλογα με τον αριθμό των τέκνων,
• Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την ίση αμοιβή ανδρών και γυναικών,
• Άδεια πατρότητας μετ’ απολαβών για ουσιαστικό επιμερισμό των ευθυνών και στήριξη της νέας μητέρας,
• Σύνταξη χηρείας για άντρες επί ίσοις όροις με τις γυναίκες, αίροντας μια διαχρονική αδικία ενάντια τόσο προς τους άντρες όσο και προς τις γυναίκες.

Σήμερα, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε επιπρόσθετα και τα αποτελέσματα της πανδημίας. Η εστίαση στις γυναίκες, στην οικογένεια και ιδιαίτερα και πάνω απ’ όλα στα παιδιά, δεν θα δώσει απλώς τη δυνατότητα να τους παρασχεθεί πρόσβαση σε νέες ευκαιρίες, αλλά θα συμβάλει στην καταπολέμηση της φτώχειας, ώστε κατά την ενηλικίωσή τους να μην διατρέχουν τον κίνδυνο κοινωνικού αποκλεισμού, παράγοντας έτσι μακροπρόθεσμα συστημικά αποτελέσματα.

Σε αυτό το πλαίσιο προωθούνται προς υλοποίηση οι ακόλουθες πολιτικές:

• Επιδότηση της ανέγερσης/επέκτασης/ανακαίνισης πολυδύναμων κέντρων και κέντρων φροντίδας παιδιών από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους φορείς. Τα κέντρα φροντίδας παιδιών θα αφορούν παιδιά ηλικίας 0-4 ετών, ενώ στα πολυδύναμα κέντρα δύναται να περιλαμβάνονται και κέντρα απασχόλησης μεγαλύτερων παιδιών μέχρι την ηλικία των 13 ετών κατά τις απογευματινές ώρες,
• παροχή επιδότησης προς τους γονείς, βάσει οικονομικών κριτηρίων, για τη φοίτηση των παιδιών τους σε εγκεκριμένες δομές ποιοτικής φροντίδας,
• επιδότηση των λειτουργικών εξόδων των δομών ποιοτικής φροντίδας παιδιών 0-4 ετών που λειτουργούνται από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις ώστε να διατηρούν χαμηλά και προσβάσιμα τροφεία (κόστος φοίτησης),
• επέκταση της πληρωμένης άδειας μητρότητας για απόκτηση 2^ου ή περισσότερων παιδιών ή και καθιέρωση
• Μελέτη από τον Μηχανισμό Τεχνικής Βοήθειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χαρτογράφηση διαθεσιμότητας και αναγκών για δομές φροντίδας στην Κύπρο, μελέτη καλών πρακτικών, ανάπτυξη πλαισίου ποιότητας και συστήματος παρακολούθησης της προσχολικής Εκπαίδευσης και Φροντίδας,
• Ανάπτυξη Εθνικής Στρατηγικής και Σχεδίου Δράσης για την προσχολική Εκπαίδευση και Φροντίδα στη βάση των δεδομένων που θα προκύψουν από την πιο πάνω μελέτη.

Η διαθεσιμότητα προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας η οποία να είναι οικονομικά προσιτή και καλής ποιότητας έχουν ισχυρή θετική επίδραση στην κατάσταση απασχόλησης των γονέων, και ιδίως των γυναικών, και αποτελούν σημαντικό καθοριστικό παράγοντα για το χάσμα μεταξύ των φύλων όσον αφορά τις αμοιβές και τις συντάξεις.

Στόχος μας μέσα από τις πιο πάνω μεταρρυθμίσεις και πολιτικές είναι να μην μένει κανένα παιδί χωρίς την ποιοτική φροντίδα και εκπαίδευση που χρειάζεται από την βρεφική ηλικία ενώ παράλληλα, στηρίζουμε την οικογένεια και κυρίως τις γυναίκες για να εισέλθουν, να παραμείνουν ή να ανελιχθούν επί ίσοις όροις στην αγορά εργασίας.

Δ.        Προστασία των Δικαιωμάτων των Εργαζομένων – Μεταρρύθμιση Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης – Ψηφιοποίηση Διαδικασιών – Κοινωνική Προστασία

Το ραγδαία μεταβαλλόμενο εργασιακό και κοινωνικό περιβάλλον επιβάλλει συνεχείς προσπάθειες για διασφάλιση της αποδοτικότητας και βιωσιμότητας του συστήματος κοινωνικής προστασίας, επάρκεια των συντάξεων και των υπόλοιπων παροχών, καθώς και διαδικασίες που να εξυπηρετούν τον πολίτη. Ο κόσμος της εργασίας βρίσκεται σε διαρκή αλλαγή, ιδίως λόγω της ψηφιοποίησης και των νέων μορφών εργασίας.

Κατά τα προηγούμενα χρόνια δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την εμβάθυνση της θεσμοθετημένης κοινωνικής προστασίας μέσα από εφαρμογή πολιτικών όπως:

• Επέκταση του ανεργιακού επιδόματος από τον Απρίλιο 2020 λόγω της πανδημίας για 12 επιπλέον μήνες, πέραν των 6 μηνών που προβλέπει η νομοθεσία,
• Παροχή Ειδικού Ανεργιακού Επιδόματος σε αυτοτελώς απασχολούμενους για πρώτη φορά από ιδρύσεως του Ταμείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων,
• Το Σχέδιο Επιχορηγημένων Θερινών Διακοπών για Εργαζόμενους με Χαμηλά Εισοδήματα,
• Αύξηση της θεσμοθετημένης σύνταξης των πολεμιστών, αιχμαλώτων και αναπήρων του πολέμου του 1974,
• Ειδική θεσμοθετημένη σύνταξη σε θαλασσαιμικούς από την ηλικία των 50 ετών λόγω του χαμηλού προσδόκιμου ζωής τους,
• Σχέδιο Αποπληρωμής Ληξιπρόθεσμων Κοινωνικών Εισφορών με Δόσεις,
• Δημιουργία της Ενιαίας Υπηρεσίας Επιθεώρησης για προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και θέσπιση σχετικής νομοθεσίας,
• Νομοθεσία με αυστηρές αποτρεπτικές ποινές και διατάξεις για αντιμετώπιση της αδήλωτης εργασίας,
• Κοινωνικός διάλογος για όλα τα θέματα που αφορούν και τους κοινωνικούς εταίρους, περιλαμβανομένης της ανανέωσης όλων των συλλογικών συμβάσεων κατά τα προηγούμενα χρόνια,
• Νομοθετική κατοχύρωση της πενθήμερης εργασίας στα γενικά καταστήματα,
• Νομοθετική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των εργαζομένων στους δύο μεγαλύτερους οικονομικούς κλάδους, που είναι η ξενοδοχειακή και η οικοδομική βιομηχανία.

Με βάση τα νέα δεδομένα που έχουν δημιουργηθεί και στο πλαίσιο μιας στρατηγικής προσέγγισης για τη σταδιακή μετάβαση από τα μέτρα έκτακτης ανάγκης, που είχαμε λάβει για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, σε διαρθρωτικά και μόνιμα μέτρα που μπορούν να συμβάλουν στην ανάκαμψη αλλά και στην εμβάθυνση των δικαιωμάτων των πολιτών, έχουμε τροχοδρομήσει τα ακόλουθα:

• Έναρξη κοινωνικού διαλόγου για καθιέρωση εθνικού κατώτατου μισθού, στη βάση των αναλύσεων και μελετών που έχουν ήδη ετοιμαστεί από το Υπουργείο με τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας
• Αναθεώρηση του Συστήματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων και της σχετικής Νομοθεσίας σε συνεργασία με Διεθνές Γραφείο Εργασίας, με σκοπό μεταξύ άλλων την απλοποίηση της Νομοθεσίας προς όφελος των πολιτών και την ενίσχυση της κάλυψης αυτοαπασχολούμενων και εργαζόμενων με νέες μορφές απασχόλησης,
• Συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση για δίκαιες συντάξεις για όλους,
• Αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων σε σχέση με την οργάνωση και τις διαδικασίες και μελέτη καλών πρακτικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες,
• Ανασχεδιασμό και απλοποίηση των διαδικασιών των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων και κατάρτιση των στελεχών,
• Ψηφιακό μετασχηματισμό των Υπηρεσιών Κοινωνικών Ασφαλίσεων με ανάπτυξη ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος και διασύνδεση με άλλα πληροφοριακά συστήματα για ηλεκτρονική υποβολή και επεξεργασία των αιτήσεων για παροχές και σύντμηση του χρόνου εξέτασης τους,
• Εφαρμογή του Πληροφοριακού Συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, το οποίο έχει ετοιμαστεί και βρίσκεται ήδη στην τελική φάση δοκιμών. Μέσω του ΕΡΓΑΝΗ θα παρακολουθείται σε πραγματικό χρόνο η συμμόρφωση εργοδοτών με τις νομοθεσίες που προβλέπουν για τα δικαιώματα των εργαζομένων και η αδήλωτη εργασία, με στοχευμένους ελέγχους από την Ενιαία Υπηρεσία Επιθεωρήσεων,

Στόχος μας μέσα από αυτές τις επιπρόσθετες μεταρρυθμίσεις και πολιτικές είναι η καθοριστική βελτίωση της ποιότητας εξυπηρέτησης του πολίτη αναφορικά με παροχές μέσω της ψηφιοποίησης, η εμβάθυνση της κοινωνικής προστασίας για όλους και η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων με την αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων και διαδικασιών.

Παράλληλα, η διασφάλιση ότι οι θέσεις εργασίας παρέχουν επαρκή μισθό είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση επαρκών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης, την οικοδόμηση μια δίκαιης και ανθεκτικής οικονομίας και τη στήριξη της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς.

Ε.        Κοινωνική Συνοχή και Κοινωνική Πρόνοια

Από την πρώτη στιγμή της ανάληψης της διακυβέρνησης του τόπου, έχουμε ως Κυβέρνηση θέσει σε ύψιστη προτεραιότητα τις πολιτικές για την Κοινωνική Πρόνοια και την Κοινωνική Συνοχή. Μία από τις πρώτες μεταρρυθμίσεις που έχουμε υλοποιήσει ήταν η εισαγωγή του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και η σύσταση της Υπηρεσίας Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας στο Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Μέσα από αυτή την κεφαλαιώδη μεταρρύθμιση, επήλθε ριζική αλλαγή στην Κοινωνική Πρόνοια αφού δόθηκε για πρώτη φορά δικαίωμα σε εργαζόμενους με χαμηλά εισοδήματα, σε όσους έχουν ακίνητη περιουσία μικρής αξίας και γενικότερα σε όλους τους πολίτες να λάβουν στήριξη από το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα ενώ ταυτόχρονα εισήχθηκαν νέα συστήματα ελέγχου αλλά και νομικές υποχρεώσεις των ικανών προς εργασία δικαιούχων για ένταξη στην αγορά εργασίας.

Έκτοτε έχουμε εισαγάγει και εφαρμόσει πλειάδα πολιτικών και δράσεων για αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των πολιτών και στήριξη των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και αναφέρω ενδεικτικά:

• Εφαρμογή σχεδίων παροχής ή και επιδότησης των υπηρεσιών φροντίδας για χιλιάδες άτομα με αναπηρία και ηλικιωμένους που χρειάζονται καθημερινή βοήθεια,
• Αύξηση του Επιδόματος σε Χαμηλοσυνταξιούχους 3 φορές κατά τα έτη 2016, 2019 και 2020 αυξάνοντας το μέγιστο μηνιαίο επίδομα από €150 σε €369 και διασφαλίζοντας ότι όλοι οι δικαιούχοι θα έχουν συνολικά εισοδήματα που υπερβαίνουν το όριο της φτώχειας, δηλαδή άνω των €710 μηνιαίως για μονήρες άτομο ή €1210 για ζεύγος συνταξιούχων,
• Εισαγωγή νέων παροχών για τους συνταξιούχους με χαμηλά εισοδήματα όπως:
  • Παροχή Χριστουγεννιάτικου Δώρου σε όλους τους Χαμηλοσυνταξιούχους
  • Σχέδιο Δωρεάν 4ήμερων Διακοπών για συνταξιούχους
  • Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη μέσω του ΓΕΣΥ
  • Δωρεάν διακίνηση με δημόσιες συγκοινωνίες για Χαμηλοσυνταξιούχους
  • Αύξηση του Επιδόματος Ενοικίου για δικαιούχους Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος και για Άτομα με Αναπηρία κατά 50%,
  • Ένταξη για πρώτη φορά στους δικαιούχους του επιδόματος διακίνησης για νεφροπαθείς και θαλασσαιμικούς,
  • Εισαγωγή για πρώτη φορά αξιόπιστου Συστήματος Αξιολόγησης της Αναπηρίας, βάσει διεθνών προτύπων και αναγνωρισμένων πρωτοκόλλων για αξιολόγηση της αναπηρίας,
  • Δημιουργία τριών Κέντρων Αξιολόγησης και Πιστοποίησης της Αναπηρίας σε Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα,
  • Αύξηση επιδομάτων φροντίδας και διακίνησης ατόμων με αναπηρία κατά 30%,
  • Εισαγωγή Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας, μέσω της οποίας περίπου 20.000 άτομα με αναπηρία μπορούν να επωφελούνται υπηρεσιών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες,
  • Δημιουργήθηκαν 11 κατοικίες αυτόνομης διαβίωσης ατόμων με αναπηρίες για την αποφυγή ιδρυματοποίησης και την ποιοτική, αξιοπρεπή, υποστηριζόμενη διαβίωση εντός της κοινότητας για πρώτη φορά,
  • Στελεχώθηκαν οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας με την πρόσληψη πέραν των 150 λειτουργών όλων των βαθμίδων. Σημειώνεται ότι από το 2008 μέχρι το 2013 δεν είχε γίνει οποιαδήποτε πρόσληψη στις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας,
  • Εφαρμόζεται με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα πλήρες Σχέδιο Αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας, το οποίο καταρτίστηκε μετά από πολυσχιδή κοινωνικό διάλογο και τη συμμετοχή τόσο της κοινωνίας των πολιτών όσο και των ίδιων των λειτουργών και άλλων ειδικών,
  • Η επικείμενη σύσταση του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας καταδεικνύει τη σημασία που αποδίδει η Κυβέρνηση στον τομέα της Κοινωνικής Πρόνοιας.

Η προώθηση της κοινωνικής ένταξης και η καταπολέμηση της φτώχειας αποτελούν βασικές αξίες του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής μας. Αν και τα επίπεδα φτώχειας έχουν μειωθεί σημαντικά τα τελευταία 5 χρόνια, η πανδημία επιδεινώνει τις προϋπάρχουσες ανισότητες.

Η διάσπαση των διαγενειακών κύκλων μειονεκτημάτων ξεκινά με την επένδυση στα παιδιά, όπως έχω προαναφέρει, ούτως ώστε να μειωθεί το χάσμα μεταξύ των παιδιών που έχουν ανάγκη και των συνομηλίκων τους που βρίσκονται σε καλύτερη κατάσταση όσον αφορά την πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες επαρκούς ποιότητας.

Ταυτόχρονα, οι επενδύσεις στους τομείς κοινωνικής συνοχής και ενσωμάτωσης χρειάζεται να συνεχιστούν μέσα από την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους πολίτες και στις ευάλωτες ομάδες, επιπλέον των οποιωνδήποτε επιδομάτων, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν φαινόμενα όπως η γηράσκουσα κοινωνία και να επιτευχθεί η μείωση των ανισοτήτων.

 

Σε αυτό το πλαίσιο, έχουν τεθεί σε τροχιά υλοποίησης τα ακόλουθα:

• Δημιουργία 5 επιπρόσθετων κατοικιών για το πρόγραμμα υποστηριζόμενης διαβίωσης στην κοινότητα για τα άτομα με αναπηρία,
• Ανάπτυξη νέου δικτύου υπηρεσιών Κοινωνικής Ενσωμάτωσης ατόμων με αναπηρίες που προβλέπει μεταξύ άλλων τη δημιουργία μητρώων πιστοποιημένων παρόχων υπηρεσιών Κοινωνικής Ενσωμάτωσης, την ανάπτυξη και παρακολούθηση εξατομικευμένου σχεδίου κοινωνικής ενσωμάτωσης για κάθε δικαιούχο άτομο με αναπηρία, και την προσφορά νέων υπηρεσιών όπως υπηρεσιών προσωπικού βοηθού, κοινωνικού συνοδού, καθοδηγητή εργασίας, εκπαιδευτή και συμβούλου λήψης αποφάσεων,
• Λειτουργία Κέντρου Οικογενειακής παρέμβασης και Στήριξης για τον Αυτισμό,
• Απλοποίηση διαδικασιών και ανάπτυξη Ενιαίου μηχανογραφικού Συστήματος Επιδομάτων για την Υπηρεσία Διαχείρισης Επιδομάτων Πρόνοιας, που θα συμβάλει τα μέγιστα στην αποτελεσματική υλοποίηση της επιδοματικής πολιτική προς όφελος των πολιτών με ταχύτερες διαδικασίες,
• Προώθηση, μέσω του Σχεδίου Κρατικών Ενισχύσεων, της δημιουργίας από Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλους φορείς, δομών για φιλοξενία ατόμων με ανάγκες μακροχρόνιας φροντίδας όπως οι ηλικιωμένοι και τα άτομα με εξαρτήσεις. Προβλέπεται η δημιουργία  6 δομών μακροχρόνιας φροντίδας μέχρι το 2026,
• Δημιουργία οκτώ επιπρόσθετων δομών 24ωρης φροντίδας για παιδιά ηλικίας 15-18 ετών (κυρίως ασυνόδευτα ανήλικα) και ενός ειδικού σπιτιού για έγκυες νέες και νεαρές μητέρες με βρέφη,
• Εξασφάλιση κτηρίων για 2 εφηβικούς ξενώνες για παιδιά ηλικίας 13-18 και μία παιδική στέγη για παιδιά ηλικίας 5-12 ετών,
• Δημιουργίας 5 επιπρόσθετων δομών για έφηβους με διαταραχή συμπεριφοράς. Κάθε δομή θα περιλαμβάνει 24ωρη φροντίδα με χωρητικότητα 10-15 έφηβους και πρόγραμμα ημερήσιας φροντίδας για 30 έφηβους,
• Ολοκλήρωση της εφαρμογής του Σχεδίου Αναδιάρθρωσης των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας και της σύστασης του Υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας,
• Πρόγραμμα εξασφάλισης κοινωνικών λειτουργών που θα είναι τοποθετημένοι σε κοινότητες ή συμπλέγματα κοινοτήτων και σε Δήμους,
• Υποστήριξη της άτυπης φροντίδας και των άτυπων φροντιστών μέσα από εξειδικευμένο για τον σκοπό αυτό σχέδιο.