Η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για την έφεση σε σχέση με δημοσίευμα για Λ. Λουκαϊδη στην εφημερίδα “Πολίτης”
Το Ανώτατο Δικαστήριο απεφάνθη πως η έφεση που ασκήθηκε σε σχέση με απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας που έκρινε ως δυσφημιστικό δημοσίευμα στην εφημερίδα “Πολίτης” για τον νομικό και δικηγόρο, πρώην Βοηθό Γενικού Εισαγγελέα και Δικαστή του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Λουκή Λουκαϊδη, επιτυγχάνει μερικώς.
Το δημοσίευμα αφορούσε άρθρο του δικηγόρου Ιορδάνη Νικόλα Κυριάκου και δημοσιεύθηκε σε στήλη, όπου αυτός αρθρογραφούσε από το έτος 2005, στην κυριακάτικη έκδοση της εφημερίδας «Πολίτης», ημερομηνίας 21.12.2008. Το πρωτόδικο δικαστήριο είχε καταλήξει ότι το επίδικο δημοσίευμα είναι δυσφημιστικό και έκρινε ότι θίγει την τιμή, τη φήμη και την υπόληψη του κ. Λουκαϊδη ως επαγγελματία. Αποφάσισε την καταβολή αποζημίωσης εις βάρος των εναγομένων – εφεσειόντων (Ιορδάνης Νικόλα Κυριάκου και Εκδόσεις Αρκτίνος ΛΤΔ), προσωπικώς και/ή αλληλεγγύως, η οποία καθορίστηκε στο ύψος των €40.000, με νόμιμο επιτόκιο από τις 23.12.2008, ημερομηνία καταχώρησης της αγωγής.
Στην απόφασή του για την έφεση που ασκήθηκε, που εκδόθηκε τον Δεκέμβριο και η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα, το Ανώτατο Δικαστήριο αναφέρει, μεταξύ άλλων, πως “επικαλούμενος, ουσιαστικά, ο συντάκτης την έντονη διαφωνία του, καταφεύγει σε σκληρές εκφράσεις, υπό μορφή σαρκαστικών αναφορών, ότι «….. κάτι τέτοιοι τύποι δεν θα μπορούσαν ούτε περίπτερο να ανοίξουν, πόσο μάλλον δικηγορικό γραφείο ….».
Η επιθετική αυτή γλώσσα, δεν θα έπρεπε να είχε κριθεί αποσπασματικά από το πρωτόδικο Δικαστήριο, στα πλαίσια στενής ερμηνευτικής προσέγγισης και μόνο και κατά τρόπο που να αποδίδει, αποκλειστικά, την έννοια της απαξίωσης και του εμπαιγμού για τις ικανότητες του Εφεσίβλητου ως δικηγόρου.
Προσθέτει πως όφειλε η πρωτόδικος Δικαστής να λάβει υπόψη το όλο φάσμα των δεδομένων, σημειώνοντας πως τα δημοσιεύματα αυτά είχαν ως κυρίαρχο κίνητρο τον σχολιασμό επί θέματος έντονου δημοσίου ενδιαφέροντος. “Οι σαρκαστικές αναφορές και οι σκληρές τοποθετήσεις ήταν τρόπος έκφρασης και αποτύπωσης της έντονης διαφωνίας του συντάκτη ως προς την ορθότητα της γραμμής `δικαστηριοποίησης` του Κυπριακού και της δυνατότητας συμβολής των μαζικών προσφυγών στο ΕΔΑΔ στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος”, επισημαίνει.
Επισημαίνει ακόμη πως προέκταση της έντονα διαφορετικής γνώμης του συντάκτη ήταν η αμφισβήτηση της ορθότητας της κρίσης του κ. Λουκαϊδη , ως πολιτικής θέσης που πρέσβευε και της, συνακόλουθης, νομικής επάρκειάς του επί του συγκεκριμένου και μόνο ζητήματος.
Παράλληλα αναφέρει πως μέρος του επίμαχου δημοσιεύματος είναι δυσφημιστικού χαρακτήρα. “Συγκεκριμένα, η απόδοση ευτελών κινήτρων στον Εφεσίβλητο (κ. Λουκαϊδη), ότι δηλαδή μέσω της διαφήμισης των υπό αναφορά νομικών του θέσεων, είχε ως απώτερο σκοπό την κάρπωση εργασίας, ήτοι την καταχώρηση μαζικών προσφυγών, όχι προς το συμφέρον των πελατών του, αλλά με αποκλειστικό σκοπό τον πλουτισμό εις βάρος τους. Με αυτό ως υπόβαθρο, χαρακτηρίζεται και ως `ξεδιάντροπος`. Τα πιο πάνω στοιχεία είναι δυσφημιστικά και δεν είχαν καμία θέση σε ένα κείμενο άποψης, όπου, η μεταξύ του συντάκτη και του Εφεσίβλητου διάσταση απόψεων, αφορούσε και περιστρεφόταν γύρω από τη διαφορετική, πολιτική, προσέγγιση, για το ζήτημα της ορθότητας καταχώρησης μαζικών προσφυγών εις βάρος της Τουρκίας”, αναφέρει το Ανώτατο.
Προσθέτει πως “χωρίς κανένα σχετικό υπόβαθρο γεγονότων προς στήριξη, ο συντάκτης αποδίδει στον Εφεσίβλητο αντιδεοντολογική συμπεριφορά και τον παρουσιάζει ως πρόσωπο το οποίο, υπό την κάλυψη γνήσιων δήθεν θέσεων, αποσκοπεί, στην ουσία, στην εξαπάτηση των πελατών του, εκμεταλλευόμενος τις ευαισθησίες τους σε σχέση με την καταπάτηση από την Τουρκία των περιουσιακών τους δικαιωμάτων”.
Στα πλαίσια της στάθμισης του δικαιώματος της ελευθερίας λόγου και έκφρασης και του δικαιώματος προάσπισης της φήμης, είναι η κατάληξή μας, για τους πιο πάνω λόγους, ότι το επίδικο κείμενο υπερέβη τα επιτρεπόμενα όρια και ενείχε τα προαναφερθέντα δυσφημιστικά στοιχεία για τον Εφεσίβλητο. Δυσφημιστικό περιεχόμενο σε σχέση με το οποίο, για τους λόγους που ορθά κρίθηκε πρωτοδίκως και στην απουσία σχετικής μαρτυρίας που να τις υποστυλώνει, οι προβληθείσες υπερασπίσεις δεν είχαν περιθώριο επιτυχίας, αναφέρει το Ανώτατο.
Σημειώνει περαιτέρω πως στο δίκαιο της δυσφήμισης ο προσδιορισμός του ύψους των αποζημιώσεων είναι θέμα πολύπλοκο και γίνεται με βάση τη συνεκτίμηση διαφόρων παραμέτρων και πως θέμα αρχής, η αποζημίωση πρέπει να είναι δίκαιη και εύλογη.
Προσθέτει πως στην παρούσα υπόθεση κρίνει “έχοντας κατά νουν το σύνολο των ενώπιόν μας δεδομένων και υπό το φως της κατάληξής μας ως προς τα δυσφημιστικά στοιχεία που παραμένουν, ότι η επιδίκαση ποσού €10.000, πλέον νόμιμο τόκο από 1.1.2011, συνιστά δίκαιη και εύλογη αποζημίωση. Ως προς τον χρόνο επιδίκασης τόκου, λάβαμε υπόψη όλα τα δεδομένα της πορείας ολοκλήρωσης πρωτοδίκως της υπόθεσης, περιλαμβανομένης της καθυστέρησης που οφειλόταν στην πλευρά του Εφεσίβλητου – Ενάγοντα, μεταξύ άλλων, στην καταχώρηση της έκθεσης απαίτησης και στη συμμόρφωση με εκδοθέν διάταγμα αποκάλυψης”.
Πηγή: ΚΥΠΕ
