“Η εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής αποτελεί πρόκληση για την Κύπρο”, σύμφωνα με σημερινή διετή έκθεση της Κομσιόν για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ, την οποία παρουσίασε ο αρμόδιος Επίτροπος Καρμένου Βέλλα, παρότι όπως παραδέχεται “σε γενικές γραμμές, δεν υπάρχουν μεγάλα προβλήματα όσον αφορά την ποιότητα της μεταφοράς των οδηγιών της ΕΕ στο εθνικό δίκαιο”.
Σύμφωνα με το κεφάλαιο της έκθεσης που αναφέρεται στην Κύπρο “οι κακές επιδόσεις όσον αφορά στη διαχείριση αποβλήτων, με μεγάλη παραγωγή αποβλήτων, χαμηλά ποσοστά ανακύκλωσης και μεγάλη εξάρτηση από χώρους υγειονομικής ταφής, συμπεριλαμβανομένων παράνομων χώρων, είναι ένα από τα κύρια ζητήματα που εγείρουν ανησυχίες”.
Η Κομισιόν ζητά “βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και τη θέσπιση μιας πολιτικής τιμολόγησης του νερού σύμφωνα με την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, που καλύπτει ευρύ φάσμα υπηρεσιών σχετικά με το νερό”, η οποία όπως λέει “έχει μεγάλη σημασία για την Κύπρο, όπου η υπεράντληση υπόγειων υδάτων και η λειψυδρία αποτελούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις”
Σε σχέση με το φυσικό περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα, η Κομισιόν αναφέρει ότι “είναι ένα από τα μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της χώρας, ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις ανάπτυξης υποδομών σε προστατευόμενες περιοχές μπορεί να παρατηρηθεί ότι οι απαραίτητες αξιολογήσεις που προβλέπονται από την ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία δεν πραγματοποιούνται ορθά”. Προειδοποιεί δε για “αποδυνάμωση της ασφάλειας δικαίου, επιβράδυνση των έργων και για μεγάλη περιβαλλοντική ζημία, όπως κατακερματισμό ή υποβάθμιση αυτών των περιοχών και μεγάλο κίνδυνο για τα προστατευόμενα είδη”.
Δεν παραβλέπει να καταγράψει δε ότι “ένα από τα πιο επίμονα προβλήματα αφορά την ευρεία πρακτική της παράνομης παγίδευσης άγριων πτηνών, ιδίως των μεταναστευτικών ειδών” και ζητά επιτακτικά “ενίσχυση των πολιτικών και των μέτρων επιβολής της νομοθεσίας για την καταπολέμηση της παράνομης παγίδευσης πτηνών”.
Με βάση την έκθεση που παρουσίασε ο Επίτροπος Βέλλα, η Κύπρος οφείλει να προχωρήσει σε κλείσιμο των παράνομων χώρων υγειονομικής ταφής και σε κατασκευή των απαραίτητων υποδομών για την επεξεργασία αποβλήτων, καθώς και στην αποφυγή δημιουργίας υπερβολικά μεγάλου αριθμού εγκαταστάσεων για την επεξεργασία των υπολειμμάτων αποβλήτων, “μέσω πολιτικών και επενδύσεων που εστιάζουν στην εφαρμογή της υποχρέωσης για χωριστή αποκομιδή με σκοπό την αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης”.
Την καλεί δε να προβεί σε βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων με σκοπό την αποτελεσματική αντιμετώπιση προβλημάτων όπως είναι η λειψυδρία και η υπεράντληση υδάτων.
Πιο συγκεκριμένα η Κομισιόν αναφέρει ότι “η διαχείριση αποβλήτων Στην Κύπρο, παρόλο που η παραγωγή δημοτικών αποβλήτων έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, παραμένει ακόμα σε επίπεδα υψηλότερα από τον μέσο όρο της ΕΕ”.
Το μεγαλύτερο μέρος των δημοτικών αποβλήτων καταλήγει σε χώρους υγειονομικής ταφής (80 % σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ της τάξης του 28 %). Η ανακύκλωση αντιστοιχεί στο 19 %, συμπεριλαμβανομένου του 4 % της λιπασματοποίησης, που βρίσκεται σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο από τον μέσο όρο της ΕΕ (44 %).
“Είναι αναγκαίο η Κύπρος να καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για τη βελτίωση της απόδοσης του συστήματός της διαχείρισης αποβλήτων με σκοπό να επιτύχει τους τρέχοντες στόχους της ΕΕ για τα απόβλητα, αυξάνοντας κατά κύριο λόγο τη χωριστή αποκομιδή και την ανακύκλωση, μειώνοντας τον αριθμό των χώρων υγειονομικής ταφής και κλείνοντας τους παράνομους χώρους υγειονομικής ταφής”.
Σε σχέση με τη ποιότητα του αέρα, η Κύπρος είναι σε γενικές γραμμές σε καλό δρόμο όσον αφορά στην επίτευξη των προτύπων της ΕΕ , αλλά υπάρχει ακόμα περιθώριο βελτιώσεων. Οι εξωτερικές δαπάνες που σχετίζονται με την υγεία λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Κύπρο είναι πάνω από 549 εκατομμύρια €/έτος (μετά από προσαρμογή των εσόδων, 2010), που συμπεριλαμβάνουν όχι μόνο την εγγενή αξία του να ζεις μια πλήρη, υγιή ζωή αλλά και το άμεσο κόστος στην οικονομία. Αυτό το άμεσο οικονομικό κόστος συνδέεται με 213 000 εργάσιμες μέρες που χάνονται κάθε χρόνο εξαιτίας κάποιας ασθένειας που συνδέεται με την ατμοσφαιρική ρύπανση, με σχετικό κόστος για τους εργοδότες της τάξης των 17 εκατομμυρίων/ έτος (μετά από προσαρμογή των εσόδων, 2010) και κόστος για το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της τάξης του 1 με 3 εκατομμυρίων €/έτος (μετά από προσαρμογή των εσόδων, 2010).
Προτείνει δε τη μετατροπή των φόρων επί της εργασίας σε φόρους για το περιβάλλον. Αν αυτό γίνει σωστά, θα μπορούσε να αποφέρει 0,17 δισεκατομμύρια ευρώ το 2018, φτάνοντας τα 0,23 δισεκατομμύρια το 2030 (και τα δύο σε πραγματικούς όρους του 2015). Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση του ΑΕγχΠ της τάξης του 0,95 % και 1,09 % το 2018 και το 2030, αντίστοιχα. Η μεγαλύτερη πιθανή συνεισφορά στα έσοδα ενδεχομένως να προέλθει από τον προτεινόμενο φόρο για τις αεροπορικές μεταφορές επιβατών. Λόγω της έλλειψης φόρων για τους πόρους και τη ρύπανση, η Κύπρος θα μπορούσε να σκεφτεί την εφαρμογή φόρων για τη χρήση πόρων, όπως έναν φόρο άντλησης νερού, έναν φόρο αδρανών υλικών και έναν φόρο χώρων υγειονομικής ταφής.
Πηγή: ΚΥΠΕ
