Στην πρόληψη θα πρέπει να εστιάσουμε τις προσπάθειές μας για να αποτρέψουμε καταστροφικές πυρκαγιές όπως η πρόσφατη στην ορεινή Λεμεσού και Λάρνακας, δηλώνει στη Cyprus Times η Επίτροπος Περιβάλλοντος, Κλέλια Βασιλείου. «Μια πυρκαγιά αφού ξεκινήσει είναι ήδη ένα πρόβλημα. Το στοίχημα όλων μας θα πρέπει να δημιουργήσουμε εκείνες τις δομές που θα αποτρέπουν κάθε ενέργεια δυνητικής απειλής», δηλώνει χαρακτηριστικά η κ. Βασιλείου και τονίζει την ανάγκη αλλαγών σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης για αποτελεσματική διαχείριση τέτοιων ζητημάτων.
Ποιο είναι το μεγάλο μάθημα που πήραμε και από αυτή την πυρκαγιά;
Καταρχάς επαναλάβαμε το πρώτο και κυριότερο μάθημα της ανεκτίμητης αξίας της ανθρώπινης ζωής και υπόστασης. Κατά δεύτερον, η Κλιματική Κρίση που είναι εδώ και παραμένει, μας έδειξε με τον χειρότερο τρόπο τη δύναμή της, αποδεικνύοντας ότι δεν είναι απλά θεωρήματα κινδυνολόγων αλλά απόλυτη πραγματικότητα, που απαιτεί την προσοχή και την προστασία του τόπου μας, με κάθε μας ενέργεια, κάθε μέρα.
Έχετε προβεί σε αποτίμηση της περιβαλλοντικής ζημιάς προκάλεσε η πρόσφατη πυρκαγιά;
Δεν χρειάζεται κάποιος να είναι ειδικός για να αποτιμήσει το εύρος της καταστροφής. Η προσβολή στο οικοσύστημα είναι πολύ μεγάλη και απαιτεί συντονισμό από όλους μας ως προς εκείνα τα σωστά μέτρα αποκατάστασης αλλά και τις νέες προκλήσεις που εγείρονται μετά τον όλεθρο. Αν μπορεί να υπάρξει ένα ευτυχώς σε αυτή τη συζήτηση, είναι η μη προσβολή των Κρατικών Δασών παρά μόνο ο επηρεασμός των παρυφών του Δάσους του Μαχαιρά και της Παπούτσας, κι αυτό χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των επιχειρησιακών της Δημοκρατίας και εθελοντών τους, οποίους ευχαριστώ μέσα από τη ψυχή μου. Επίσης, καταγράψαμε επηρεασμό της λεκάνης απορροής του Βασιλικού ποταμού, αλλά τον μερικό επηρεασμό των Ζωνών Προστασίας των Πτηνών που καταγράφονται στην περιοχή.
Πώς αποκαθίσταται το περιβάλλον στο συγκεκριμένο χώρο; Θα υπάρξει κάποιο συγκεκριμένο πλάνο; Και ποιος έχει την αρμοδιότητα να το εκτελέσει;
Η συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί κατά το μεγαλύτερο ποσοστό ιδιωτική γεωργική γη και ως εκ τούτου δεν είναι εύκολη η απάντηση ως προς την γενικευμένη αρμοδιότητα αποκατάστασης. Οπωσδήποτε οι Υπηρεσίες της Δημοκρατίας, έχουν ήδη λάβει οδηγίες από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας μέσω των αρμόδιων Υπουργών, να ενεργήσουν άμεσα αξιοποιώντας κάθε γνώση, τρόπο και μέσο ως προς την κάλυψη των υποχρεώσεων του Κράτους για την αποκατάσταση των ποταμών, προστασία και αποκατάσταση των Ταμιευτήρων νερού, και πέραν των αποζημιώσεων που ήδη αποφασίστηκαν να εξεταστεί κάθε τρόπος ορθής καθοδήγησης της Τοπικής Κοινωνίας ούτως ώστε με σωστή υποστήριξη να επανέλθουν στην κανονικότητα το συντομότερο δυνατό.
Πού εστιάζεται η προσοχή σας ως προς το τι θα πρέπει να βελτιώσουμε για να μην γίνουμε ξανά μάρτυρες τέτοιων καταστροφών;
Στην πρόληψη. Μια πυρκαγιά αφού ξεκινήσει είναι ήδη ένα πρόβλημα. Το στοίχημα όλων μας θα πρέπει να δημιουργήσουμε εκείνες τις δομές που θα αποτρέπουν κάθε ενέργεια δυνητικής απειλής. Οι αλλαγές στο Κλίμα, θα πρέπει να μας ενεργοποιούν κάθε μέρα ως μονάδες, ως σύνολα, ως Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ως Επαρχίες, ως Κεντρικό Κράτος.
Γίνεται πολύς λόγος για τα πτητικά μέσα και τον υπόλοιπο εξοπλισμό. Προφανώς από μόνα τους αυτά δεν μπορεί να είναι η λύση, δεν είναι;
Η ερώτηση σας αφορά στο τελικό σκέλος της όποιας επιχειρησιακής προσπάθειας. Οπωσδήποτε όταν κτίζουμε ένα σπίτι πρώτα φροντίζουμε να έχει στέρεα θεμέλια, και μετά με κάθε προσοχή τον τύπο της στέγης. Αλληλένδετα μεταξύ τους αλλά η στέγη δεν μπορεί να υπάρξει μόνη της.
Η αιτία που προκάλεσε την πυρκαγιά αποτελεί αντικείμενο έρευνας και δεν θέλω να μπούμε σε λεπτομέρειες. Είναι όμως γεγονός ότι ο ανθρώπινος παράγοντας παραμένει η γενεσιουργός αιτία στις πλείστες περιπτώσεις. Πώς το αντιμετωπίζουμε αυτό;
Με την ενεργοποίηση όλων μας στον εντοπισμό και την πρόληψη είτε ανθρώπινων δραστηριοτήτων, είτε ευρύτερων απειλών όπως συσσώρευση αποβλήτων, εκτεθειμένης καύσιμης ύλης, τον σχεδιασμό και παρακολούθηση σχεδίων δράσης πρόληψης φυσικών καταστροφών πριν την καταστροφή. Σε αυτό το ζήτημα επιμένω ξανά, ότι οι παρούσες υποδομές στην σύσταση των Αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν είναι βοηθητικές. Πρώτο και σχεδόν απόλυτο ρόλο θα διαδραματίσει η Μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία θα επιταχύνει τους μηχανισμούς πρόληψης αφού θα δώσει ευχέρεια ουσιαστικού ανασχεδιασμού για τις αντιπυρικές λωρίδες εντός ιδιωτικών τεμαχίων, την αντιμετώπιση καθαριότητας τέτοιων χώρων, την καταγραφή των απειλών σε τοπικό επίπεδο προσμετρώντας ουσιωδώς το ανάγλυφο κάθε γεωγραφικού συγκροτήματος, τις σταθερές ανέμων και θερμοκρασίας καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά βλάστησης και διαχείρισης των απειλών. Ο συντονισμός νιώθω προκύπτει από τα κάτω προς τα πάνω. Δεν θα αναφερθώ στα ζητήματα αναθεώρησης και εφαρμογής της νομοθεσίας όσον αφορά τις ποινές που πρέπει να είναι πιο αυστηρές, ακόμα και για τις απόπειρες ή την αμέλεια πρόληψης, ούτε και στην εκπαίδευση καθότι τα θεωρώ εκ των ων ουκ άνευ.
