Δεν ταυτίζω την πολιτική ισότητα με την εκ περιτροπής προεδρία, ανέφερε ο Πρόεδρος σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» – Ήταν αναμενόμενο είπε η Τουρκία να σκληρύνει την θέση της
Το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας είναι εκτός συζήτησης αυτή τη στιγμή, δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, σε συνέντευξή στην εφημερίδα “Ο Φιλελεύθερος”, που δημοσιεύεται στο κυριακάτικο της φύλλο.
Πρόσθεσε τι «για να μπορείς να δεχθείς συζήτηση θα πρέπει να γνωρίζεις τί είναι οι παραχωρήσεις που η άλλη πλευρά θα κάνει έτσι ώστε η εκ περιτροπής να μην θεωρείται ποτέ ότι θα δημιουργήσει καταστάσεις που αυξάνουν τις ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων ιδιαίτερα σ’ ότι αφορά τη λειτουργικότητα και τη βιωσιμότητα».
Δεν ταυτίζω, συνέχισε, την πολιτική ισότητα με την εκ περιτροπής προεδρία – η πολιτική ισότητα εκφράζεται μέσα από την ίση εκπροσώπηση στην Άνω Βουλή και σ’ ορισμένα άλλα θέματα όπως δικαστικά ή οιονεί δικαστικά θέματα.
Ερωτηθείς υπό ποιές προϋποθέσεις μπορεί να διασωθεί πλέον η τρέχουσα διαδικασία, είπε ότι θέλει να ελπίζει ότι θα γίνουν δεύτερες σκέψεις τόσο από πλευράς της τουρκοκυπριακής ηγεσίας, όσο και της Τουρκίας, κι ότι αυτό αναμένει να επισυμβεί μετά το δημοψήφισμα του Απριλίου στην Τουρκία.
“Θεωρώ ότι η στόχευση της τουρκικής πλευράς και ιδιαίτερα του Προέδρου Ερντογάν να επιτύχει ένα θετικό αποτέλεσμα στο δημοψήφισμα αποτελεί, χωρίς αμφιβολία, ένα σημαντικό εμπόδιο στο να προχωρήσει στις όποιες υποχωρήσεις που άπτονται των εγγυήσεων και της αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων. Είναι ένα από τα θέματα του Κυπριακού που η Τουρκία δεν βρίσκει ανταπόκριση είτε εντός Ευρώπης είτε ευρύτερα διεθνώς”, σημείωσε.
Συνεπώς, συνέχισε, ενόψει του δημοψηφίσματος και των στόχων του Προέδρου Ερντογάν, ήταν αναμενόμενο είτε να σκληρύνουν τις θέσεις τους, ακόμα και να αποφύγουν την όποια συζήτηση προκειμένου να αποτρέψουν ενδεχόμενες αρνητικές εξελίξεις εντός της τουρκικής κοινής γνώμης. Λαμβάνοντας κανείς υπόψη και τις συμμαχίες του κ. Ερντογάν με το εθνικιστικό κόμμα του κ. Μπαχτσελί.
Ο ΠτΔ εξέφρασε την ελπίδα το συντομότερο να επαναρχίσει ο διάλογος, να ξεπεραστούν τα προβλήματα. Μετά το δημοψήφισμα στην Τουρκία, σημείωσε, να επαναρχίσει ο διάλογος και η άλλη πλευρά να έρθει με πραγματική διάθεση να εργαστούμε για λύση. Όχι να εργαστεί για να επιβληθεί λύση των προδιαγραφών που ενδεχομένως, κατ’ εντολή άλλων, να ζητήσουν να επιβάλουν, ανέφερε.
Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι θέτουν κάποιες προϋποθέσεις, πέραν των όρων που σχετίζονται και συνδέονται με την απόφαση της Βουλής, επί της ουσίας του Κυπριακού όπως είναι το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας, των τεσσάρων ελευθεριών και των βέτο στη λήψη αποφάσεων, ο Πρόεδρος είπε πως αυτά τα εγείρουν τώρα.
Ανέφερε εξάλλου πως σ’ όλα τα θέματα εσωτερικής πτυχής, όταν έρθεις σε επαφή με ξένους, δηλώνουν έτοιμοι να αποδεχθούν οτιδήποτε συμφωνηθεί ή βλέπουν με πολλή κατανόηση ή και με αδιαφορία.
Ο Πρόεδρος σημείωσε πως εκεί που γίνονται κατανοητές οι θέσεις μας είναι στο θέμα των εγγυήσεων. Ιδιαίτερα, συνέχισε, όταν τους ρωτήσεις «ποιά από τις δικές σας χώρες θα δεχόταν ο κατακτητής να μετατρέπεται σε εγγυητή».
Μετά τη Γενεύη, σημείωσε, προέβαλλαν ως προαπαιτούμενα για να επαναληφθεί μια σύνοδος για το Κυπριακό, ότι θα έπρεπε απαραιτήτως να παραχωρηθούν οι τέσσερις ελευθερίες στους Τούρκους υπηκόους και αναφορά στην αποτελεσματική συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων – δύο θέματα, τα οποία ουδέποτε προηγουμένως προέβαλλαν ως προϋπόθεση για να συγκληθεί η πολυμερής διάσκεψη για το Κυπριακό.
Όταν ήρθε η ώρα να δοκιμαστούν και για πρώτη φορά στο τραπέζι του διαλόγου τέθηκαν τα θέματα του εδαφικού και των εγγυήσεων, είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, παρατηρείται η σημερινή συμπεριφορά, με το πρόσχημα ενός κανονισμού της Βουλής.
“Αν μου επιτρέπεται ατυχέστατη απόφαση, αφού το Ενωτικό Δημοψήφισμα διδάσκεται σε τρεις περιπτώσεις. Η 1η Απριλίου, που ήταν και η ένοπλη εξέγερση για την Ένωση, γιορτάζεται πανηγυρικά και δεν αντιδρούν οι Τουρκοκύπριοι. Συνεπώς δεν θεωρώ ότι, παρά το εσφαλμένο της απόφασης, ήταν επαρκής λόγος για να διακοπούν οι συνομιλίες”, πρόσθεσε.
Ο λόγος που διεκόπησαν, σημείωσε, ήταν γιατί δεν είναι σε θέση να συμβάλουν μέσα από υποχωρήσεις στην αποκατάσταση αυτού που θεωρείται από όλους δίκαιο, είτε αυτό αναφέρεται στις εδαφικές αναπροσαρμογές είτε στις εγγυήσεις, στην αποχώρηση των στρατευμάτων και επεμβατικών δικαιωμάτων και των αναχρονιστικών εγγυήσεων.
Ο Πρόεδρος ερωτηθείς αν υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να κάνει για να πλησιάσει μια μέση οδό, είπε: “Nα πω τι έκανα από την πρώτη ημέρα όταν αντέδρασε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης. Συνέπεσε να έχουμε Εθνικό Συμβούλιο. Ήγειρα εγώ το θέμα. Ότι κακώς η Βουλή αυτή την κρίσιμη ώρα αποφάσισε μέσα από κανονισμούς να γίνεται αναφορά στο Ενωτικό Δημοψήφισμα. Από την ώρα που διδάσκεται, από την ώρα που εορτάζεται η 1η Απριλίου, δεν χρειαζόταν κάτι περισσότερο.
“Ύστερα από προβληματισμό οι αρχηγοί των κομμάτων, το σύνολο των αρχηγών των κομμάτων, εξέδωσαν ανακοίνωση –για πρώτη φορά από το 2009– στην οποία ρητά αναφέρεται ότι ομοφώνως αποφασίζεται πως δεν επιδιώκεται η Ένωση. Πέραν αυτού και παρά τις διαφωνίες που υπάρχουν, ως προς τη μορφή της λύσης, προκειμένου να καθησυχάσουμε τις ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων, είχαμε αποφασίσει ότι εμμένουμε σε λύση στη βάση των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, των ψηφισμάτων της Γενικής Συνέλευσης και των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας, των ομοφώνων αποφάσεων του Εθνικού Συμβουλίου”, ανέφερε.
Αυτό από μόνο του, συνέχισε, θα έπρεπε να είχε καθησυχάσει τον Τουρκοκύπριο ηγέτη και την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Γιατί εκείνοι που είχαν την Παρασκευή ψηφίσει την αναφορά σ’ ένα ιστορικό γεγονός ήρθαν τη Δευτέρα να διαβεβαιώσουν ότι ουδείς λόγος συνέτρεχε για ανησυχίες και λοιπά, είπε ενώ πρόσθεσε ότι είναι καλά γνωστό, ακόμα και όταν εορτάζεται η 1η Απριλίου, πως κανένας δεν προβάλλει ότι θα πρέπει να συνεχίσουμε τον αγώνα για Ένωση.
Σε ερώτηση αν υπάρχει ενδεχόμενο να παρέμβει για να αποσυρθεί η απόφαση, ο Πρόεδρος είπε πως το έχει εξηγήσει στον κ. Ακιντζί πρόκειται για κανονισμούς δεν υπάρχει η δυνατότητα. “Και δεν είχα ούτε και έχω την πρόθεση να επεμβαίνω στη νομοθετική εξουσία που είναι ανεξάρτητος θεσμός. Εκεί και όπου το σύνταγμα επιτρέπει για λόγους συνταγματικούς ή για λόγους δημοσίου συμφέροντος εάν και εφόσον πρόκειται για νομοθεσία, θα μπορούσα να ασκήσω το δικαίωμα. Για κανονισμούς δεν πρόκειται να ενεργήσω αντισυνταγματικά, γιατί έτσι επιμένει εσκεμμένα ο κ. Ακιντζί και να προφασίζεται ότι χωρίς την αλλαγή δεν μπορεί να επιστρέψει στον διάλογο”, σημείωσε.
Είναι η τουρκική πλευρά που πρέπει να έλθει να δει, τόνισε, πώς μπορεί να ικανοποιήσει ένα εύλογο αίτημα της ε/κ κοινότητας, να γίνουν τέτοιες εδαφικές αναπροσαρμογές που, επιτέλους, να υπάρχει και το αίσθημα του δικαίου. “Αν μη τι άλλο να μειωθούν οι αντιδράσεις που προκαλούνται από την αδικία των γεγονότων του 1974 και να υπάρξει μια ομαλή περίοδος και μετεξέλιξη με τη νέα κατάσταση πραγμάτων. Παράλληλα, το αίσθημα ασφάλειας που επικαλείται για τη δική του κοινότητα θα πρέπει να δει και τα αισθήματα ασφάλειας από την αξίωση να παραμείνουν στρατεύματα, επεμβατικά δικαιώματα και να παραχωρηθούν οι τέσσερις ελευθερίες στους Τούρκους υπηκόους”, πρόσθεσε.
Σε ερώτηση, εάν η τουρκική πλευρά ανταποκριθεί στο θέμα του εδαφικού, ο ίδιος θα μπορούσε να ανταποκριθεί π.χ. στο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας, ο ΠτΔ απάντησε αρνητικά.
Και το λέω, είπε, γιατί υπάρχει και η άποψη που λέει ‘γιατί δεν κλείνετε πρώτα τα εσωτερικά θέματα και να μείνει η διεθνής πτυχή’. Είναι όλα τα θέματα, σημείωσε, “που θα πρέπει να εξεταστούν, και να συνειδητοποιήσουμε ότι αν κλείσουμε όλα τα θέματα που αφορούν το εσωτερικό, ποιο θα είναι το οποιοδήποτε όπλο που θα μπορεί να αποτελέσει το οποιοδήποτε κίνητρο για να ανταποκριθούν στα θέμα της ασφάλειας”.
Σε ερώτηση αν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτό ένα σύστημα εγγυήσεων για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και μετά να τελειώσει, ο Πρόεδρος απάντησε : “Βεβαίως ναι. Εγγυήσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης…” απορρίπτοντας ωστόσο τις τουρκικές εγγυήσεις.
Σε ερώτηση αν κρίνει ικανοποιητικούς τους χειρισμούς των Ηνωμένων Εθνών, είπε πως έχει την εντύπωση ότι είναι η πρώτη φορά που τα Ηνωμένα Έθνη σέβονται απολύτως αυτό που λέμε, ότι δηλαδή η λύση του Κυπριακού είναι υπόθεση των Κυπρίων.
“Εκεί που ενδεχομένως να κρίνεται ο κ. Άιντα είναι απλώς στη μεθοδολογία που έπρεπε να ακολουθείτο”, ανέφερε, σημειώνοντας πως στις συναντήσεις “υπάρχουν οι παρεμβολές, οι αναφορές σε θέματα που δεν είναι στην ημερήσια διάταξη, εκτεταμένες συζητήσεις άνευ ουσίας, χωρίς να υπάρχει μια συγκεκριμένη μεθοδολογία που θα βοηθούσε με πρακτικό τρόπο να ξεπεραστούν υφιστάμενες δυσκολίες”.
Κληθείς να σχολιάσει τις δηλώσεις Ακιντζί ότι το μισό μυαλό του ΠτΔ είναι στη λύση και το άλλο μισό στις προεδρικές εκλογές, ανέφερε ότι έχει πει στον κ. Ακιντζί και το έχει δηλώσει κατ’ επανάληψη προς τα ελληνοκυπριακά κόμματα πως “το τελευταίο πράγμα που διανοούμαι είναι τις προεδρικές εκλογές”.
“Στο παρελθόν οσάκις μια εκ των δύο κοινοτήτων βρισκόταν σε προεκλογική περίοδο εδιακόπτετο ο διάλογος προσωρινά μέχρι ξεπεραστεί το προεκλογικό κλίμα. Ουδέποτε δέχθηκα να διακοπούν οι συνομιλίες. Ούτε και στο μυαλό μου είναι οι προεδρικές ή οτιδήποτε άπτεται των εκλογών”, ανέφερε.
Ερωτηθείς αν θα είναι υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές του 2018, απάντησε : “Mα λέω δεν με απασχόλησαν, δεν με απασχολούν και δεν έχω λόγο να με απασχολούν”..
Ερωτηθείς αν έχουν επηρεαστεί οι σχέσεις με τον κ. Ακιντζί, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως “όταν αρχίζουν και προσωπικές επιθέσεις, πέραν των παράλογων αξιώσεων, πέραν των υπερβολών και των αιτιάσεων προκειμένου να εγκαταλείψει το τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αντιλαμβάνεστε ότι μολύνονται και οι φιλικές σχέσεις που είχαν δημιουργηθεί τα τελευταία δύο χρόνια. Εν πάση περιπτώσει, είναι πολύ καλά γνωστό ότι δεν είμαι εξ εκείνων που κρατούν πικρία για απαράδεκτες συμπεριφορές”.
Παραμένοντας σταθερός στο όραμά μου να δω την πατρίδα μου να επανενώνεται, σημείωσε, είμαι πανέτοιμος ανά πάσα στιγμή να συμμετάσχω και πάλι στις συνομιλίες, αρκεί η άλλη πλευρά να συνειδητοποιήσει –κι αυτό δεν είναι προϋπόθεση– πως προκειμένου να έχουμε αποτέλεσμα θα πρέπει επιτέλους να συμμεριστούν και τις ανησυχίες της ελληνοκυπριακής κοινότητας.
Πηγή: ΚΥΠΕ
