48 χρόνια από τη δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής στο νησί – Οι Αττίλές σφράγισαν το έγκλημα τους μέσα σε μόλις δυόμιση μέρες – Από το φιάσκο στην Γενεύη μέχρι τις θρυλικές μάχες στην Κύπρο και την κατάληψη της Αμμοχώστου και της Μόρφου
Ξημέρωμα της 14ης Αυγούστου 1974…
26 ημέρες μετά την πρώτη φάση της εισβολής, οι Αττίλες βάζουν μπροστά το σχέδιο με το οποίο σκόπευαν να ολοκληρώσουν το αποτρόπαιο έγκλημα τους στο νησί. Και τα κατάφεραν μέσα σε δυόμισι μόλις μέρες.
Διαπραγματεύσεις – φιάσκο
Η δεύτερη φάση της τουρκικής εισβολής στο νησί άρχισε μία ώρα μετά την αποτυχημένη κατάληξη της δεύτερης Διάσκεψης στην Γενεύη, οι εργασίες της οποίας είχαν αρχίσει στις 10 Αυγούστου.
Ο Ντενκτάς είχε προτείνει τότε στον Κληρίδη τη συγκρότηση μιας ομοσπονδίας αποτελούμενης από δύο κρατίδια. Η τουρκική πλευρά, δια του τότε υπουργού Εξωτερικών Τουράν Γκιουνές, είχε προτείνει τη συγκρότηση δύο αυτόνομων περιοχών (καντόνια). Και στις δύο περιπτώσεις οι Τουρκοκύπριοι θα έλεγχαν το 34% του νησιού.
Τις προτάσεις απέρριψε η ελληνοκυπριακή πλευρά για δύο λόγους. Αφενός θεωρούσε πως επρόκειτο για μη βιώσιμη και λειτουργική λύση και αφετέρου πως κάτι τέτοιο θα αποτελούσε επισφράγισμα των τετελεσμένων που δημιούργησε η εισβολή. Αντιπροτείνει θεσμική συμφωνία για τη συνύπαρξη των δύο κοινοτήτων, οι οποίες θα ασκούν κάποιες εξουσίες στις δικές τους ζώνες.
Ψηφιακός Ηρόδοτος – Αρχειακό Μαγνητοσκοπημένο Υλικό (digital-herodotus.eu)
Ο Γκιουνές επικοινωνεί με τον Πρωθυπουργό Ετζεβίτ ενημερώνοντας τον ότι «η Αϊσέ μπορεί να… ξαναπάει διακοπές».
Τύμπανα πολέμου ξανά…
Μέχρι εκείνη τη στιγμή οι Τούρκοι είχαν καταβάλει το 8% του νησιού.
Στο μεσοδιάστημα ενισχύουν με στρατιώτες και μέσα την επιθετική ισχύ τους. Στις 4 και 35 τουρκικές δυνάμεις εξαπολύουν ταυτόχρονη επίθεση σε πολλά μέτωπα.
Κινούνται προς την ανατολή και καταλαμβάνουν αμέσως την Μεσαορία. Κινούνται δυτικά και παρά την αντίσταση του 11ου Τακτικού Συγκροτήματος καταφέρνουν να καταλάβουν την Μόρφου.
Προχωρούν προς την Λάρνακα και φτάνουν μέχρι τους Τρούλλους. Κινούνται προς την Αμμόχωστο, την οποία είχαν ήδη εγκαταλείψει οι κάτοικοι της. Σταματούν λίγο έξω από την πόλη, για να επιστρέψουν σ’ αυτήν και να την καταβάλουν στις 17 Αυγούστου.
Στην Λευκωσία η Εθνική Φρουρά αντιστέκεται «σώζοντας» τον Άγιο Παύλο.
Σχεδόν τρεις μέρες κράτησαν οι μάχες γύρω από το στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ. Τουρκικές δυνάμεις περικυκλώνουν το στρατόπεδο και περίπου 300 στρατιώτες δίνουν μάχες σώμα με σώμα.
Το αποτέλεσμα…
Μετά από εκείνον το μαύρο Αύγουστο, η Τουρκία θέτει παρανόμως υπό τον έλεγχο της σχεδόν το 37% των εδαφών του νησιού. Δεκάδες χιλιάδες Ελληνοκύπριοι γνώρισαν την προσφυγιά.
Εκατοντάδες νεκροί και αγνοούμενοι. Τραυματίες πολέμου. Πληγές που δεν κλείνουν με το πέρασμα των χρόνων.
