MC MEDIA NETWORK

#mood

Όλες οι Ειδήσεις

Advertisement

Aρχαιολόγοι της ΔΕΑ: «O χρόνος δεν τελειώνει… ήδη τέλειωσε χθες» (video)

Advertisement

Sponsored by exness

O χρόνος δεν τελειώνει, ήδη τέλειωσε χθες, λένε αρχαιολόγοι της ΔΕΑ – Εικόνες από το χώρο εκσκαφής στην κατεχόμενη Λάπηθο στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων

Advertisement

«Για εμάς τους αρχαιολόγους που εργαζόμαστε σε εκσκαφές και εκταφές για οστά αγνοουμένων, δεν έχει σημασία αν αυτοί που ψάχνουμε είναι Ελληνοκύπριοι ή Τουρκοκύπριοι, στρατιώτες ή άμαχοι, σημασία έχει να συνδράμουμε στην επούλωση πληγών των οικογενειών αυτών των ανθρώπων, των οικογενειών μας, κάθε μέρα είναι ψυχοφθόρα και για εμάς, κάθε διαδικασία χωρίς αποτέλεσμα μας απογοητεύει εξίσου», διηγείται στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων ένας από τους αρχαιολόγους που εργάζεται σε χώρο εκσκαφής στην κατεχόμενη Λάπηθο, κοντά στην αρχαία Λάμπουσα, ακριβώς δίπλα από το κύμα.

Επισκεφθήκαμε την Λάπηθο με την φωτορεπόρτερ του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων Κάτια Χριστοδούλου και τον κινηματογραφιστή Αντώνη Κούττη μια μέρα μουντή και μελαγχολική, με ψιλόβροχο και με αρκετή δόση σκόνης στην ατμόσφαιρα. Όμως πολλοί ήταν αυτοί που περπατούσαν ή έτρεχαν, μόνοι ή με τα σκυλιά τους, δίπλα ακριβώς από το σημείο των εκσκαφών, πλάι στη θάλασσα όπου κατασκευάστηκε ένας τεράστιος πεζόδρομος.

Η παρουσία εκσκαφέων και αρχαιολόγων με γιλέκα και ειδικά καπέλα δεν ενοχλεί τόσο όσο τα πρώτα χρόνια που ξεκίνησαν οι εκσκαφές και εκταφές λειψάνων όταν πολλοί περίοικοι και μη, και στα κατεχόμενα αλλά και στις ελεύθερες περιοχές σταματούσαν από περιέργεια ή ακόμη για να μεταφέρουν πληροφορίες ή και άλλα στοιχεία για αγνοούμενους και χώρους ταφής.

«Τώρα πια γνωρίζουν από πριν ποιοι είμαστε και τι κάνουμε στην περιοχή, ξέρετε οι χωριανοί μιλάνε μεταξύ τους, ανταλλάζουν στοιχεία, αλλά εμείς τους καλούμε αν έχουν οποιεσδήποτε πληροφορίες να μας τις δώσουν», μας λέει η Ρουσάνα Θεοκλή, επικεφαλής αρχαιολόγος της εκσκαφής στην κατεχόμενη Λάπηθο.

Στην περιοχή εργάζεται από τα μέσα Φεβρουαρίου συνεργείο με δώδεκα άτομα. Συνήθως οι ομάδες είναι τετραμελείς, δύο Ε/κ και δυο Τ/κ, στη συγκεκριμένη όμως περίπτωση η ομάδα ενισχύθηκε λόγω της φύσης των εργασιών. Στην περιοχή έγινε άλλη μια εκσκαφή το 2014 κατά την οποία εντοπίστηκαν οστά δέκα ατόμων, τα οποία και έχουν ταυτοποιηθεί και παραδοθεί στις οικογένειες. Δεν επρόκειτο για ολοκληρωμένους σκελετούς αλλά υπολείμματα οστών.

Η πληροφορία από Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους είναι ότι στην περιοχή αγνοούνται 20 ή και περισσότεροι Ε/κ στρατιώτες. Η πληροφορία δεν ήρθε όμως από αυτόπτη μάρτυρα απευθείας .

«Τα οστά που εντοπίστηκαν τη δεύτερη φορά είναι στην επιφάνεια, σε σωρούς χώματος από οικοδομικές εργασίες στην περιοχή, για ανέγερση ξενοδοχείου. Δυστυχώς δεν έχουμε πληροφορία για το συγκεκριμένο σημείο ή αν υπήρξε χώρος ταφής. Απλώς μια γενική πληροφορία ότι εδώ χάθηκαν περισσότεροι από 20 Ελληνοκύπριοι στρατιώτες. Στόχος μας να ελεγχθούν όλες οι σωροί χώματος για να δούμε αν υπήρχαν εκεί οστά, αλλά και αν υπήρχαν τάφοι από κάτω», εξηγεί η κ. Θεοκλή.

Επειδή, όπως μας εξήγησε, τα οστά ήταν σε σωρούς χώματος όλη η διαδικασία γίνεται με το χέρι, διαδικασία αρκετά χρονοβόρα, γιατί πρέπει να ελεγχθούν πρώτα οι σωροί με το χέρι από τους αρχαιολόγους. Υπάρχει επίσης περίπτωση λόγω των τελευταίων βροχών, οστά να έχουν μετακινηθεί.

«Εδώ υπάρχουν και αρχαιολογικά ευρήματα, τάφοι, είναι η αρχαία Λάμπουσα, και ίσως τα οστά να είναι αρχαία και αυτό θα το δείξει το DNA. H διαδικασία είναι όντως χρονοβόρα», αναφέρει.

Για τη δύσκολη και χρονοβόρα διαδικασία της συγκεκριμένης εκσκαφής μας μίλησε και ο αρχαιολόγος Ανδρέας Χρίστου, που εξηγεί ότι υπάρχουν κάποιες σωροί χώματος που έχουν μεταφερθεί από κάποια κοντινά σημεία στον συγκεκριμένο χώρο και τα περισσότερα οστά έχουν εντοπιστεί στις σωρούς αυτούς, γι’ αυτό και η μεθοδολογία που εφαρμόζεται είναι ο χειρωνακτικός έλεγχος του χώματος με μικρά εργαλεία, ακολούθως γίνεται έλεγχος του χώματος κάτω από το έδαφος με τη μέθοδο του trenching (άνοιγμα τάφρων) μέχρι οι αρχαιολόγοι να θεωρήσουν ότι έχει εντοπιστεί το εδαφικό οδόστρωμα όπου από κει και πέρα δεν μπορούν να υπάρχουν άλλα ευρήματα ή άλλα οστά.

«Αυτή η χειρωνακτική εργασία είναι και αρκετά χρονοβόρα γιατί πρέπει να εξεταστεί με κάθε λεπτομέρεια και επιμέλεια κάθε κόκκος χώματος γιατί όπως γνωρίζετε υπάρχουν οστά που είναι πάρα πολύ μικρά και για να μην υπάρχει πιθανότητα να χάσουμε το οτιδήποτε, ελέγχεται με αυτό τον τρόπο», αναφέρει.

Τον Ανδρέα τον είχαμε συναντήσει και πέρσι σε εκσκαφές στην Κερύνεια και τον Γερόλακκο. Η έκκληση και πάλι η ίδια. Ο χρόνος έχει τελειώσει και όσοι έχουν πληροφορίες πρέπει να τις δώσουν, έπρεπε να τις είχαν δώσει χθες, μας λέει χαρακτηριστικά.

«Με βάση τους αριθμούς και τις πληροφορίες τα πάντα μειώνονται. Λογικότατο, έχει περάσει πολύς χρόνος, οι μάρτυρες ξεχνούν, είτε έχουν πεθάνει τα άτομα που έχουν συμμετάσχει σε αυτά τα γεγονότα είτε που ήταν παρόντες ως μάρτυρες, άρα ακόμη και αν ακούγεται τετριμμένο, ακόμη μια φορά πρέπει να κάνουμε έκκληση ακόμη και την υστάτη, όσοι γνωρίζουν κάτι ή όσοι μπορούν να βοηθήσουν, να δηλώσουν παρόντες αυτή τη στιγμή», μας λέει.

Ο Γιαννάκης Φιλίππου εργάζεται στη ΔΕΑ τα τελευταία εννέα χρόνια. Εκφράζει την ελπίδα με την αποπεράτωση των εργασιών στην περιοχή να βρεθούν οστά. Εξηγεί ότι επειδή ο χώρος είναι τεράστιος και λόγω του ότι τα οστά είχαν βρεθεί στην επιφάνεια αλλά και λόγω της παρουσίας αρχαίων, έχει γίνει κάποιο πλάνο για τη συνέχεια και η ομάδα έχει ενισχυθεί σημαντικά.

«Όλη η περιοχή εδώ είναι αρχαίος χώρος, είναι η αρχαία Λάμπουσα πιο κάτω, βρισκόμαστε σε αρχαιολογικό χώρο, επομένως είναι λογικό ότι κάποια από αυτά (τα οστά) τουλάχιστο θα είναι αρχαιολογικά, αλλά θα το επιβεβαιώσουμε με τις αναλύσεις των εργαστηρίων που θα γίνουν», εξηγεί.

Ο Γιαννάκης Φιλίππου ανήκει στη μαρωνιτική κοινότητα και λέει ότι είναι πολύ σημαντικό όλες οι κοινότητες της Κύπρου να είναι παρούσες σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια για ανεύρεση οστών και για επούλωση των μεγάλων πληγών του παρελθόντος. «Κάποιοι από εμάς έχουμε και αγνοούμενους συγγενείς και άρα καταλαβαίνετε τη φόρτιση, αγκαλιάζουμε το πρόγραμμα και βλέπουμε την κάθε περίπτωση ως δική μας», ανέφερε.

Η Χριστιάνα Ζήνωνος , Ε/κ συντονίστρια εκσκαφών στη ΔΕΑ, μαζί με την Τ/κ αναπληρώτρια συντονίστρια Gulseren Baranhan μας συνόδευσε στις επισκέψεις μας σε Λάπηθο και Στρόβολο.

Σημειώνει πως στις εργασίες ως τώρα εντοπίστηκαν οστά τα οποία ενδεχομένως να ανήκουν σε άλλα δύο άτομα. Τα οστά αυτά ίσως συνδέονται με τα οστά που εντοπίστηκαν το 2014 ίσως και όχι και γι’ αυτό γίνεται ενισχυμένη και κατά προτεραιότητα εργασία ώστε αυτά τα οστά να αναλυθούν και να υπάρχει αποτέλεσμα όσο το δυνατό πιο σύντομα. Μας εξήγησε ότι είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι στην περιοχή εντοπίστηκαν τα πρώτα οστά το 2014 που ανήκουν σε δέκα αγνοούμενους, πράγμα που υποδεικνύει ότι κάπου γύρω είναι και οι υπόλοιποι και οι αρχαιολόγοι βασικά ακολουθούν τα ευρήματά τους και αυτά τους καθοδηγούν.

Σε λιγότερο από μία ώρα βρισκόμαστε από την κατεχόμενη Λάπηθο στον Στρόβολο, σε κατοικημένη περιοχή κοντά στο Απολλώνειο.

Στον Στρόβολο πιστεύεται ότι βρίσκονται θαμμένοι οι περισσότεροι Τ/κ αγνοούμενοι της περιόδου ‘63-‘64 αλλά και του ‘74, στις ελεύθερες περιοχές, εκτός βεβαίως από την περίπτωση της Τόχνης με τους 80 Τ/κ τα οστά των οποίων  εντοπίστηκαν στην Γεράσα και στην Παρεκκλησιά. Η εκταφή της Γεράσας ήταν από τις πρώτες μεγάλες εκταφές που διενήργησε η ΔΕΑ την περίοδο 2006-2007.

Ο αρχαιολόγος Γιάννης Ιωάννου μας εξηγεί ότι στην περιοχή έγιναν το τελευταίο τρίμηνο άλλες δύο εκσκαφές σε παρακείμενα τεμάχια γης, χωρίς αποτέλεσμα.  Στο συγκεκριμένο σημείο, βάσει πληροφοριών αναζητείται ένα πιθανό σημείο ταφής από την περίοδο του ’64. Οι εργασίες σε αυτό το σημείο, που πριν ήταν μάντρα αυτοκινήτων, άρχισαν πριν από 3 εβδομάδες.

«Η πληροφορία ήταν για 4 ή 5 άτομα, Τ/κ της περιόδου ‘63-‘64 και ψάχνουμε για χώρο ταφής που πιθανότατα έγινε με κάποιο μηχανικό εκσκαφέα, δηλαδή σκάφτηκε κάποιος λάκκος και ψάχνουμε εμείς το σημείο αυτό», μας εξηγεί.

Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου η διαδικασία περιλαμβάνει το άνοιγμα σκαμμάτων όπως και σε κάθε περίπτωση που υπάρχει πληροφορία για τάφο. «Όταν με το καλό βρούμε κάτι, η διαδικασία με τον εκσκαφέα σταματά και προχωράμε χειρωνακτικά με τους συναδέλφους πρώτα από όλα να δείξουμε τα όρια, κατά πόσο μπορούμε να αναγνωρίσουμε πόσα άτομα ήταν θαμμένα στο σημείο και μετά με τις διαδικασίες που χρειάζονται γίνεται η εκταφή», αναφέρει.

Η έκκληση και από τον Γιάννη Ιωάννου η ίδια.  Η πάροδος του χρόνου είναι αρνητικό στοιχείο. «Παρόλο που όλες οι εκσκαφές ξεκινούν με την ελπίδα ότι θα βρεις κάτι, δεν πας κάπου και να σκάψεις ξέροντας εκ των προτέρων ότι δεν θα βρεις κάτι επομένως ναι όσο πιο ατυχή αποτελέσματα έχουμε, τόσο πιο δύσκολο είναι στο ψυχολογικό κυρίως κομμάτι για όλους μας που εργαζόμαστε στο πεδίο, στο ανθρωπολογικό εργαστήριο και στη ΔΕΑ, ελπίζουμε ότι η χρονιά τώρα να έχουμε καλύτερα αποτελέσματα και να βρούμε περισσότερους αγνοούμενους», αναφέρει.

Στον Στρόβολο συναντήσαμε και τον Τ/κ Mete Tosun. Θέλησε ο ίδιος να μας ρωτήσει για την εμπειρία μας. Του είπαμε ότι προσπαθούμε ως ΜΜΕ να δείξουμε στον κόσμο το έργο που επιτελεί η ΔΕΑ και να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο, ώστε να δώσει πληροφορίες γιατί ο χρόνος χάνεται. «Αν μπορείτε και σεις να βοηθήσετε είναι σημαντικό, αυτές οι οικογένειες πονούν και ο πόνος είναι ο ίδιος», μας ανέφερε.

Η περιοχή του Στροβόλου αναπτύχθηκε πολύ την τελευταία 20ετία και στο σημείο όπου τώρα γίνονται εργασίες, αλλά και στα απέναντι τεμάχια, υπάρχει πληροφόρηση ότι σύντομα θα ανεγερθούν οικίες και επομένως η προσπάθεια των αρχαιολόγων είναι στις πόλεις όλα τα τεμάχια στα οποία θα υπάρξει ανέγερση οικιών και άλλων υποδομών, να ανασκαφτούν όσο το δυνατό πιο γρήγορα.

Αυτή τη στιγμή γίνονται εκσκαφές σε πέντε περιοχές σε ολόκληρη την Κύπρο. Διπλή ομάδα εργάζεται στη Λάπηθο, μία στο Γεράνι, μια στο Τέμπλος, μια στο Στρόβολο και μια στην Επιχώ στη Μεσαορία όπου υπάρχει πληροφορία για έναν Ε/κ στρατιώτη.

Στο Γεράνι εντοπίστηκαν τα οστά ενός αγνοούμενου, στο Τέμπλος τα οστά που εντοπίστηκαν μάλλον ανήκουν σε αρχαιολογική περίοδο  και αναμένονται τα αποτελέσματα αναλύσεων. Σε όλες τις περιπτώσεις υπάρχει συνεργασία, μεταξύ άλλων και με το τμήμα κτηματολογίου το οποίο προμηθεύει τους αρχαιολόγους με αεροφωτογραφίες οι οποίες και συγκρίνονται με παλαιότερες της περιοχής για πιο στοχευμένες και ακριβείς εκσκαφές.

Ακολουθήστε την Cyprus Times στο Google news και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις Ειδήσεις από την Κύπρο και τον κόσμο στη Cyprus Times

Advertisement

Trending

Advertisement

Ροή Ειδήσεων

Advertisement
Advertisement
Advertisement

Διαβάστε Επίσης

Advertisement
Advertisement

Best of Network