Σύμφωνα με το Έθνος της Κυριακής το κυβερνητικό επιτελείο αναμένει κινήσεις και πρωτοβουλίες από τις ΗΠΑ, που θα καταδείξουν µε τρόπο εµφατικό πως επιλέγουν ως κύριο στρατηγικό τους εταίρο στην ευρύτερη περιοχή την Ελλάδα
Τις πρώτες ενδείξεις µιας κυοφορούµενης, στρατηγικού χαρακτήρα µετατόπισης του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ στη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία αναµένεται να προσλάβει τους επόµενους µήνες τη µορφή στενότερου εναγκαλισµού Αθήνας-Ουάσιγκτον, εντοπίζουν στη συνάντηση Μητσοτάκη – Τραµπ αλλά και στις λοιπές επαφές του πρωθυπουργού, όπως και των Νίκου ∆ένδια, Νίκου Παναγιωτόπουλου, Αδώνιδος Γεωργιάδη, Νίκης Κεραµέως και Στέλιου Πέτσα, στην αµερικανική πρωτεύουσα κυβερνητικές πηγές µε γνώση των λεπτοµερειών των συνοµιλιών της ελληνικής αποστολής.
Η εντυπωσιακή, όπως χαρακτηρίζεται, διείσδυση των ελληνικών θέσεων σε όλους ανεξαιρέτως τους θύλακες του αµερικανικού συστήµατος διακυβέρνησης έχει τις ρίζες της, όπως επισηµαίνουν ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωµατούχοι, σε δύο αλληλοσυνδεόµενα µεταξύ τους δεδοµένα. Αφενός στον αρνητικό αντίκτυπο που έχουν στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού οι αποσταθεροποιητικές, όπως χαρακτηρίζονται στην αµερικανική πρωτεύουσα, τουρκικές πρωτοβουλίες στη Λιβύη και αφετέρου στο αίσθηµα αυτοπεποίθησης που αποπνέει η έγκαιρη, πολυεπίπεδη και ζωηρή ενεργοποίηση της ελληνικής διπλωµατίας τους τελευταίους µήνες.
Κυβερνητικά στελέχη µε µεγάλη εµπειρία στις διεργασίες και στις λεπτές ισορροπίες του αµερικανικού πολιτικού συστήµατος προδιαθέτουν πως τις επόµενες εβδοµάδες και µήνες κινήσεις και πρωτοβουλίες, είτε ευθέως προερχόµενες από τις ΗΠΑ είτε υπό την πολιτική καθοδήγησή τους, θα καταδείξουν µε τρόπο εµφατικό πως οι Ηνωµένες Πολιτείες επιλέγουν πλέον ως κύριο στρατηγικό τους εταίρο στην ευρύτερη περιοχή την Ελλάδα, καθώς είναι πεπεισµένοι, όπως ειπώθηκε πίσω από τις κλειστές πόρτες του Οβάλ Γραφείου, ότι αυτή θα είναι ο κύριος φορέας πρωτοβουλιών υπέρ της ειρήνης, της ασφάλειας και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η επανατοποθέτηση των ΗΠΑ υπέρ των ελληνικών συµφερόντων είχε διαφανεί από την αµερικανική οµπρέλα στον αγωγό φυσικού αερίου EastMed µέσω του EastMed Act, ενώ πιστοποιήθηκε επί αµερικανικού εδάφους µε το «πράσινο φως» των ΗΠΑ ώστε να ενταχθεί η Ελλάδα στο πρόγραµµα των µαχητικών αεροσκάφων 5ης γενιάς F-35.
Λιβύη, όχι όπως Συρία
Η αναγνώριση εκ µέρους της αµερικανικής προεδρίας του αναβαθµισµένου πλέον ρόλου της Αθήνας στις στρατηγικές προκλήσεις του υποσυστήµατος της Ανατολικής Μεσογείου, εξέλιξη όχι κατ’ ανάγκη νοµοτελειακή, όπως σπεύδει να σηµειώσει πολύ στενός συνεργάτης του κ. Μητσοτάκη, συµβαδίζει και µε την κατάρριψη ενός εκ των πλέον δηµοφιλών µύθων, όπως λέγεται χαρακτηριστικά.
Η ελληνική αποστολή ουδέποτε διαισθάνθηκε κατά την παραµονή της στην αµερικανική πρωτεύουσα την αύρα της υποτιθέµενης ειδικής σχέσης ανάµεσα στον Ντόναλντ Τραµπ και τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που πιθανώς θα µπορούσε να υπερκεράσει τα υπαρκτά και πολύ σηµαντικά αγκάθια στις αµερικανοτουρκικές σχέσεις. Καλά πληροφορηµένη πηγή µεταδίδει πως κατάτη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ντόναλντ Τραµπ απέφυγαν… επιµελώς να αναφερθούν στο όνοµα του Τούρκου προέδρου, µιλώντας µόνο για την Τουρκία, γεγονός που -το δίχως άλλο- έχει τη δική του ξεχωριστή συµβολική βαρύτητα.
Επιτελικές πηγές της κυβέρνησης εξηγούν πως ο πρωθυπουργός δεν προσήλθε στον Λευκό Οίκο µε στόχο να… διαµαρτυρηθεί για την τουρκική προκλητικότητα σε Λιβύη, Κύπρο και Αιγαίο και να ζητήσει τη δηµόσια αποδοκιµασία τη Αγκυρας. Τουναντίον, κύρια στόχευση του κ. Μητσοτάκη ήταν να εκµεταλλευθεί πλήρως το κενό ασφαλείας που δηµιουργούν οι νευρικές και στρατηγικά ανερµάτιστες ενέργειες της Τουρκίας και να θέσει τα θεµέλια µιας αναβαθµισµένης όσο και διευρυµένης στρατηγικής σχέσης Ελλάδας – ΗΠΑ, που θα δείξει σηµάδια ανθεκτικότητας και πέραν της τρέχουσας ευνοϊκής συγκυρίας.
Στη συνάντηση Μητσοτάκη – Τραµπ κατέστη, επίσης, ευδιάκριτη, σύµφωνα µε πληροφορίες, η απογοήτευση της αµερικανικής πλευράς για τον τουρκικό δάκτυλο στη Λιβύη: από το µνηµόνιο για τον καθορισµό των θαλασσίων ζωνών ανάµεσα σε Αγκυρα και Λιβύη έως και -πολύ περισσότερο- τη στρατιωτική εµπλοκή της Τουρκίας στον εµφύλιο της βορειοαφρικανικής χώρας.
Σύµφωνα µε τις ίδιες πηγές, ο Αµερικανός πρόεδρος φρόντισε µε τη στάση του και τα λεγόµενά του να αποσυνδέσει πλήρως την τουρκική εµπλοκή στη Συρία από αυτήν στη Λιβύη, επιβεβαιώνοντας πως η Τουρκία δεν ζήτησε την άποψη των ΗΠΑ για τις πρωτοβουλίες της στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και πως η Ουάσιγκτον ουδέποτε ενέκρινε τη διά αυτού του τρόπου απόπειρα ενίσχυσης της επιρροής της Αγκυρας στην Τρίπολη.
Πλέον, και σύµφωνα µε τα όσα άκουσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης πίσω από τις κλειστές πόρτες των συναντήσεών του στα δύο βασικά κέντρα του αµερικανικού imperium, τον Λευκό Οίκο και το Καπιτώλιο, οι εφεξής πρωτοβουλίες της Ουάσιγκτον θα εστιαστούν στη διαδικασία του… damage control, αλλά και της συγκράτησης της Τουρκίας σε τροχιά ∆ύσης, πάντα µέσω της αύξησης της σηµασίας του ρόλου της Αθήνας στην περιοχή.
Σύµφωνα µε καλά διασταυρωµένες πληροφορίες, η ελληνική αποστολή αποκόµισε την εντύπωση πως αποδυναµώνεται θεαµατικά η θέση της κυβέρνησης Σάρατζ στη Λιβύη, του µόνου στρατηγικού πλέον εταίρου της Τουρκίας στην περιοχή, γεγονός που δεν αποκλείεται να λάβει τη µορφή συγκεκριµένων εξελίξεων τις επόµενες εβδοµάδες. Επιπλέον, η Ουάσιγκτον δεν φέρεται διατεθειµένη να εγκαταλείψει την Τουρκία σε αυτήν την άκριτη και βλαπτική για την ισορροπία ισχύος στην Ανατολική Μεσόγειο στροφή που πραγµατοποιεί προς Ανατολάς και θα κινηθεί για τη συγκράτησή της στο δυτικό τόξο.
Εν µέσω των συγκεκριµένων διεργασιών, ο ρόλος της χώρας µας, ως µέρος µιας ευρύτερης λύσης, θεωρείται από τις ΗΠΑ καθοριστικός, εξ ου και η Ουάσιγκτον ενθαρρύνει -κατά πληροφορίες- τη συνέχιση του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Μάλιστα, η αµερικανική προεδρία αντιµετώπισε µε ικανοποίηση και… ανακούφιση την εκπεφρασµένη θέση του Κυριάκου Μητσοτάκη να διατηρήσει ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας µε την Τουρκία.
Πάντως, η επαφή του Κυριάκου Μητσοτάκη µε τον Ντόναλντ Τραµπ -στον απόηχο της οποίας ο Αµερικανός αντιπρόεδρος, Μάικ Πενς, συµπέρανε πως οι δύο άνδρες απέκτησαν πολύ καλή χηµεία- συνέβαλε τα µέγιστα ώστε να αντιληφθεί συνολικά ο αµερικανικός παράγοντας τόσο το πραγµατικό εύρος της γεωπολιτικής απειλής που αντιπροσωπεύουν οι τουρκικοί ελιγµοί, όσο και την πρόθεση της Ελλάδας να θωρακίσει µε κάθε νόµιµο µέσο τα εθνικά της συµφέροντα και τη θέση της στην ευρύτερη περιοχή.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, ο Ελληνας πρωθυπουργός κατέστησε µε κάθε λεπτοµέρεια σαφή την αποτρεπτική στρατηγική της χώρας στους Αµερικανούς συνοµιλητές, ξεκαθαρίζοντας πως η χώρα µας είναι αποφασισµένη να απαντήσει µε τρόπο πειστικό στην απευκταία περίπτωση που η Τουρκία επιλέξει την κλιµάκωση.
Ακόµη µία παράµετρος, διόλου ευκαταφρόνητη, που µοιάζει να λειτουργεί υπέρ των ελληνικών συµφερόντων είναι η ιδιοµορφία της τρέχουσας πολιτικής συγκυρίας στις ΗΠΑ. Εν µέσω της διαδικασίας καθαίρεσής του (impeachment), ο Ντόναλντ Τραµπ βαδίζει προς τις προεδρικές εκλογές του Νοεµβρίου του 2020 και είναι απολύτως φυσιολογικό να επιδιώκει γύρω του τη µεγαλύτερη δυνατή εκλογική συσπείρωση.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπενθύµισε, σύµφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, στον κ. Τραµπ τη χρησιµότητα της ψήφου των περίπου 3 εκατοµµυρίων Ελληνοαµερικανών, οι οποίοι κατά µεγάλη πλειοψηφία στήριξαν τον εν ενεργεία πρόεδρο στην αναµέτρηση του 2016, µε τον Αµερικανό πρόεδρο να επιφυλάσσει εγκωµιαστικά σχόλια για τη συµβολή της ελληνικής Οµογένειας στην εκλογή του πριν από περίπου 4 χρόνια. Η νέα σελίδα στις ελληνοαµερικανικές σχέσεις αποτυπώνεται ευκρινώς στο πεδίο της οικονοµίας.
Η ελληνική αποστολή προϊδεάζει για την ωρίµανση πολύ συγκεκριµένων projects στο µέτωπο των επενδύσεων, καθώς, όπως τονίζει, τα εγκώµια Τραµπ για τη «φοβερή επαναφορά» («tremendous comeback») της ελληνικής οικονοµίας στον παγκόσµιο χάρτη ισοδυναµούν µε ένα πολύ ισχυρό… σινιάλο προς τους επενδυτές µε χαρτοφυλάκια δισεκατοµµυρίων και τρισεκατοµµυρίων δολαρίων να επιλέξουν και την Ελλάδα ως προορισµό µέρους του κεφαλαίου τους.
Επενδυτικό ενδιαφέρον
Η αµεσότητα του µηνύµατος Τραµπ ήταν εντυπωσιακή, καθώς ένα 24ωρο αργότερα ο κ. Μητσοτάκης αντιλήφθηκε από πρώτο χέρι το ζωηρό ενδιαφέρον επενδυτικών κολοσσών, όπως η ExxonMobil, η BlackRock, η Goldman Sachs και η Interenergy, την ώρα που υποδεχόταν στο Blair House, τόπο φιλοξενίας των Ελλήνων ηγετών, τους CEO εταιρειών µε τεράστια οικονοµική επίδραση παγκοσµίως.
Μάλιστα, η απάντηση του πρωθυπουργού στον κυριότερο προβληµατισµό που αναπτύχθηκε από τα µεγαλοστελέχη των 22 επιχειρήσεων, µήπως οι ευεργετικές για το επιχειρείν αλλαγές που δροµολογεί η κυβέρνηση της Νέας ∆ηµοκρατίας ανατραπούν από µια επόµενη κυβέρνηση, ήταν, σύµφωνα µε αυτήκοους µάρτυρες, άµεση και χωρίς επιστροφές. «Εκλογές θα γίνουν το 2023» διαβεβαίωσε ο κ. Μητσοτάκης τους συνοµιλητές του, λύνοντας την απορία τους για την αντοχή της πολιτικής σταθερότητας στην Ελλάδα.
Πέραν τούτου, αξιοσηµείωτο είναι και το γεγονός πως το περιεχόµενο των συζητήσεων, όσον αφορά τους τοµείς της ενέργειας, των υποδοµών, του real estate, του τουρισµού, του χρηµατοπιστωτικού τοµέα και των νέων τεχνολογιών, έχει συγκεκριµένο χρονικό ορίζοντα, εντός του 2020, και αφορούσε σε πρώτη φάση τα Ναυπηγεία Ελευσίνας (κατά πληροφορίες, προωθείται το σχέδιο της αµερικανικής ONEX, η οποία εντός του πρώτου τριµήνου τοποθετεί και τα πρώτα χρήµατα στην επένδυση), το Ελληνικό, τη ∆ΕΠΑ, την αξιοποίηση των περιφερειακών λιµανιών της Αλεξανδρούπολης, του Βόλου και της Ηγουµενίτσας, την αγορά µεγάλων ξενοδοχειακών µονάδων και τις τράπεζες. «Αγκάθι», πάντως, εξακολουθούν να παραµένουν οι αµερικανικοί δασµοί στις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων.
Σύµφωνα µε πληροφορίες, στόχος των επαφών του υφυπουργού Εξωτερικών Κώστα Φραγκογιάννη, ο οποίος επίσης µετείχε στην ελληνική αποστολή στην Ουάσιγκτον, ήταν σε πρώτη φάση να µη µεγαλώσει η λίστα των προϊόντων στα οποία επιβάλλονται δασµοί.
Άνοιξε δρόµος συνεργασίας µε τα αµερικανικά πανεπιστήµια
Γέφυρα συνεργασίας µεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ στον τοµέα της εκπαίδευσης έστησε η ελληνική κυβέρνηση, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του πρωθυπουργού και υπουργών στην Αµερική, µε στόχο την ανταλλαγή φοιτητών, τη θέσπιση υποτροφιών και την προώθηση διµερών προγραµµάτων για όλες τις εκπαιδευτικές βαθµίδες. Σε αυτό το πλαίσιο, τον προσεχή Μάρτιο θα επισκεφθεί τη χώρα µας αντιπροσωπεία αµερικανικών πανεπιστηµίων µε σκοπό να καθιερωθεί µια σταθερή σχέση συνεργασίας µεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ.
Εκπρόσωποι των ΑΕΙ θα επισκεφθούν πανεπιστήµια της Αθήνας καθώς και άλλων µεγάλων πόλεων, προκειµένου να αναπτύξουν τις µεταξύ τους συνεργασίες. Ο δρόµος πάντως φαίνεται ότι ήδη έχει ανοίξει, καθώς περισσότεροι κατά 3,3% σε σύγκριση µε τα προηγούµενα χρόνια ήταν οι Ελληνες φοιτητές που σπούδαζαν στις ΗΠΑ το ακαδηµαϊκό έτος 2017-18, ενώ ο αριθµός των Αµερικανών σπουδαστών που φοιτούσαν στην Ελλάδα το ακαδηµαϊκό έτος 2016- 17 παρουσίασε αύξηση κατά 21,1%, σύµφωνα µε στοιχεία της πρεσβείας των ΗΠΑ.
Το ελληνικό υπουργείο Παιδείας έχει δροµολογήσει σε συνεργασία µε την πρεσβεία των ΗΠΑ και πρόγραµµα που στοχεύει στη διευκόλυνση της προσέγγισης αµερικανικών και ελληνικών πανεπιστηµίων, ώστε να δροµολογηθούν µακροπρόθεσµες συνέργειες όπως η εκπόνηση κοινών προγραµµάτων σπουδών, η συµµετοχή αλλοδαπών φοιτητών σε ξενόγλωσσα και θερινά προγράµµατα στη χώρα µας, η ανταλλαγή φοιτητών, ακαδηµαϊκών, ερευνητών
Πηγή: Έθνος
