Τα εργασιακά δικαιώματα έχουν υποστεί σοβαρό πλήγμα τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα στους μισθούς, στις συντάξεις, στα ωφελήματα και τους όρους εργασίας.
Του Στέλιου Γεωργίου
Υποψήφιος Βουλευτής Λευκωσίας – ΕΔΕΚ
Σε πολλούς επαγγελματικούς κλάδους έχουν καθιερωθεί μισθοί των €700, έχει άτυπα θεσμοθετηθεί η εξαήμερη εργασία, ενώ η μερική απασχόληση, τα ωρομίσθια συμβόλαια και η υποαπασχόληση, κυρίως των νέων, είναι μια πραγματικότητα.
Δυστυχώς τα κεκτημένα πολλών ετών καταστρατηγούνται και οι συλλογικές συμβάσεις έχουν παραμεριστεί ή και καταργηθεί εντελώς σε πολλά επαγγέλματα. Η Ευρωπαϊκή Οδηγία για θέσπιση κατώτατου μισθού προβάλλεται ως «λύση για την ανισότητα και την εργασιακή φτώχεια». Συνδέεται μάλιστα με τη διασφάλιση «πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή και ποιοτική υπηρεσία παιδικής φροντίδας» ώστε να επιτευχθεί ισορροπία ανάμεσα σε επαγγελματική και οικογενειακή ζωή.
Από την 1η Ιανουαρίου 2021 τα 21 από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν θεσπίσει εθνικούς κατώτατους μισθούς. Εξαίρεση αποτελούν η Κύπρος, η Ιταλία, η Αυστρία, η Δανία, η Φιλανδία και η Σουηδία. Κάθε κράτος, ανάλογα με τις συνθήκες και τα οικονομικά δεδομένα όρισαν από πολύ χαμηλά (Βουλγαρία στα €332) και μεσαία (Ελλάδα €758) έως σχετικά υψηλά (Ισπανία €1108) τον κατώτατο μισθό. Υπάρχουν βέβαια και οι περιπτώσεις όπως η Γερμανία (€1614) και το Λουξεμβούργο (€2202) που έχουν εντελώς άλλα δεδομένα από τα δικά μας!
Εξαίρεση στη θέσπιση κατώτατου μισθού, αποτελούν η Κύπρος, η Ιταλία, η Αυστρία, η Δανία, η Φιλανδία και η Σουηδία. Στις τέσσερις τελευταίες χώρες αυτό αντισταθμίζεται με άλλους τρόπους, έτσι στην ουσία παραμένουμε εμείς και η Ιταλία. Μέχρι σήμερα η Κύπρος θεωρούσε ότι τα εργασιακά θέματα ρυθμίζονταν με συλλογικές συμβάσεις και δεν ήταν απαραίτητη η θέσπιση κατώτατου μισθού. Σήμερα όμως δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο.
Η θέσπιση κατώτατου μισθού όπως και η θέσπιση κατώτατης σύνταξης (αντί επιδομάτων) είναι επιτακτική ανάγκη και η συζήτηση πρέπει να ξεκινήσει ανεξάρτητα από τις οικονομικές συνθήκες που επέβαλε η πανδημία. Η Κυβέρνηση θεωρεί ότι αυτή η συζήτηση θα πρέπει να ξεκινήσει όταν η ανεργία πέσει κάτω από το 6%. Στην πραγματικότητα όως κάθε καθυστέρηση εδραιώνει εργασιακά τετελεσμένα. Η κατοχύρωση κατώτατου μισθού είναι αναγκαία για τους ακόλουθους λόγους:
- Για να καταπολεμήσουμε την μεγάλη ανισότητα στους μισθούς μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που δημιουργεί εργαζόμενους δύο ταχυτήτων.
- Για να καταπολεμήσουμε την εκμετάλλευση αλλοδαπών που προτιμώνται σε θέσεις εργασίας με εξευτελιστικούς μισθούς, με αποτέλεσμα να δημιουργούνται εργασιακά «γκέτο».
- Για να δώσουμε αξιοπρέπεια στους νέους οι οποίοι μετά τις σπουδές τους «προσλαμβάνονται» από την φτώχεια και την υποαπασχόληση, ή αναγκάζονται να παραμείνουν εγκλωβισμένοι στην οικονομική εξάρτηση από τους γονείς τους.
- Για να προστατευθούν από τον αθέμιτο ανταγωνισμό οι εργοδότες που πληρώνουν αξιοπρεπείς μισθούς.
- Η κατάρρευση των συλλογικών συμβάσεων σε πάρα πολλούς τομείς εργασίας δημιούργησαν ένα κενό που αφήνει τους εργαζόμενους εκτεθειμένους στην εκμετάλλευση.
Τέλος, η ανισότητα των μισθών και οι εργασιακές συνθήκες όπως έχουν διαμορφωθεί στις δύσκολες οικονομικές συνθήκες των τελευταίων ετών, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν αποσπασματικά. Υπάρχει απόλυτη ανάγκη μιας Ενιαίας Πολιτικής για την Απασχόληση και Ρύθμιση των Εργασιακών θεμάτων. Η ανεργία, οι μισθοί πείνας, η εκμετάλλευση αλλοδαπών που συντηρεί εξευτελιστικούς μισθούς σε κάποια επαγγέλματα ώστε να μην είναι ελκυστικά σε Κύπριους, τα ωφελήματα και η στήριξη του γονεϊκού ρόλου, πρέπει να περιληφθούν σε ένα γενικό στρατηγικό πλάνο.
