Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από πολλούς δύσκολη, κυρίως για οικονομικούς λόγους.
Της Γεωργίας Μιχαήλ
Κάποιοι γεννήθηκαν «βουτηγμένοι» σε τέτοιες δυσκολίες. Πολλοί επειδή τους έλαχε να γεννηθούν σε μέρη υπανάπτυκτα, εκεί όπου τα στοιχειώδη για μας είναι γι’ αυτούς πολυτέλεια. Είναι κι αυτοί που από την πολυτέλεια βίαια βρέθηκαν στα καθόλου επιθυμητά. Κι αυτό γιατί η φύση αγρίεψε. Ένας σεισμός ή ένα τσουνάμι τους ισοπέδωσε τη μέχρι τότε αμέριμνη ζωή τους. Εκείνη την ώρα της πείνας, της εξαθλίωσης, του πόνου περιμένεις ένα χέρι βοηθείας. Ένα χέρι που θα απλωθεί γιατί το επιθυμεί ολόψυχα να σε σηκώσει και να σου δώσει ελπίδα. Το πιο συγκινητικό απ’ όλα είναι όταν αυτό το χέρι δεν είναι κρατικό αλλά ενός απλού πολίτη που ονομάζεται εθελοντής.
Τέτοιοι άνθρωποι είναι και οι Εθελοντές Γιατροί Κύπρου και όσοι τους πλαισιώνουν. «Το κάνω μέσα από τη ψυχή. Ούτε ξεχωρίζω που θα πάω. Πάω εκεί που υπάρχει ανάγκη. Είτε Μουσουλμάνοι είναι, είτε Καθολικοί είτε Ορθόδοξοι, για μένα είναι το ίδιο. Η Οργάνωση μας δε ξεχωρίζει κανένα. Βλέπει τον άνθρωπο», λόγια αληθινά από τον Διευθυντή αποστολών Εθελοντών Γιατρών Δρ. Γιώργο Μακρυγιάννη που μίλησε στη Cyprus Times.
Μία εικοσαετή εμπειρία γεμάτη δοτικότητα αλλά και από εικόνες που κανείς δε θα ευχόταν να αντικρίσει. «Όπου υπάρχει πόλεμος, όπου υπάρχει φυσική καταστροφή οι εικόνες είναι πανομοιότυπες. Άνθρωποι νηστικοί, τραυματισμένοι, ταλαιπωρημένοι, χωρίς μέλλον. Αυτά αντικρίζεις. Πρόσφατα όταν πήγαμε στα σύνορα της Ρουμανίας όπου κατέφθαναν Ουκρανοί πρόσφυγες, το χειρότερο πρόβλημα που είχαν ήταν η ψυχολογική καταπόνηση που είχαν. Έβλεπες ηλικιωμένα άτομα να κρατούν μία μικρή βαλίτσα, να έρχονται οι περισσότεροι με τα πόδια από την Ουκρανία για να σωθούν. Εκτός από τις ελλείψεις φαρμάκων που είχαν, ήταν ψυχολογικά ράκη λόγω της εγκατάλειψης των σπιτιών τους, του θανάτου δικών τους ανθρώπων, της καταστροφής που έβλεπαν μπροστά τους. Αν και ζούσαν φτωχικά, είχαν μία φυσιολογική ζωή. Εκείνη τη στιγμή που τους βλέπαμε, δεν είχαν τίποτα. Ούτε τα φτωχικά τους, ούτε την ηρεμία τους ούτε την ασφάλεια τους. Κάθε φορά έχουμε τα ίδια συναισθήματα».
Από την αποστολή στη Ρουμανία. Φωτογραφία της Κάτιας Χριστοδούλου
«Εικόνες αποκαρδιωτικές»… Μετά από τσουνάμι, σεισμούς και πολέμους
Η Οργάνωση έχει ταξιδέψει σε πάρα πολλές χώρες που υπάρχει ανάγκη και αντιμετωπίζουν καταστάσεις κρίσεως. «Είμαστε από τις πρώτες οργανώσεις παγκοσμίως που καταφθάνουμε στις διάφορες χώρες που αντιμετωπίζουν προβλήματα. Σκοπός μας είναι να βοηθάμε άμεσα. Η πρώτη μου αποστολή ήταν στην Ινδονησία όταν μετά από μεγάλο σεισμό, δημιουργήθηκε τσουνάμι και είχε καταστρέψει μία μεγάλη περιοχή στο νησί Σουμάτρα. Πήγαμε μία πενταμελής ομάδα από ιατρούς και νοσηλευτές και παρείχαμε βοήθεια για περίπου δέκα ημέρες στην πληγείσα περιοχή».
Τότε έγινε μόνο η αρχή καθώς μετά ακολούθησαν αποστολές και σε άλλες χώρες. «Στη Συρία πήγαμε τρεις φορές. Δουλέψαμε κυρίως στα σύνορα Λιβάνου- Συρίας, στην περιοχή Χομς όπου υπήρχαν πολλοί βομβαρδισμοί και καταστροφές. Οι πρόσφυγες ήταν σε κακά χάλια, χωρίς τροφή, χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Βρεθήκαμε και στην Αϊτή, στη Σρι Λάνκα στο μεγάλο τσουνάμι όπου εκεί μέλη μας παρέμειναν για ένα περίπου μήνα. Οι εικόνες ήταν αποκαρδιωτικές. Βλέπεις κατεστραμμένα σπίτια, ανθρώπους που δεν είχαν που να παν, άρρωστοι, τραυματισμένοι».
«Κρύο αφόρητο, νηστικοί και άρρωστοι»
Όταν η Ειδομένη «βούλιαζε» από τους μετανάστες η Οργάνωση έδωσε και εκεί το παρών της. Στο μυαλό του Δρ. Μακρυγιάννη είναι ακόμη χαραγμένα τα όσα δραματικά βίωσε.
«Εκατοντάδες πρόσφυγες είχαν εγκλωβιστεί στα σύνορα Ελλάδας με Βουλγαρία. Εκεί πήγαμε με δύο, τρεις αποστολές. Για παράδειγμα στην Ειδομένη ήταν κάτι το τραγικό. Μέσα στο καταχείμωνο οι πρόσφυγες έμεναν σε αντίσκηνα βουλιαγμένα μέσα στη λάσπη. Το κρύο αφόρητο και ήταν νηστικοί και άρρωστοι. Τότε είχαμε περιθάλψει πάρα πολλούς ασθενείς και σε συνθήκες πολύ άσχημες. Όλες οι αποστολές έχουν το αίσθημα της τραγικότητας και κάθε φορά που πάμε νιώθουμε ότι βοηθούμε σημαντικά. Τότε ήταν στην αρχή της έναρξης του μεταναστευτικού προβλήματος στην Ελλάδα, που οι ροές ήταν συνεχείς. Στείλαμε ομάδες να υποδεχθούν τους πρόσφυγες που έφθαναν καταβρεγμένοι και καταπονημένοι από τη θάλασσα. Είχαμε, επίσης, ταξιδέψει και στην άγονη γραμμή, όπως επικαλείται στο Αιγαίο, όπου πολλά νησάκια με λιγοστούς κατοίκους δεν είχαν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Πήγαμε εκεί τους εξετάσαμε και τους φροντίσαμε».
Δρ. Γιώργος Μακρυγιάννης
«Ίσως η πιο άθλια κατάσταση που αντίκρισα» – Η φυλή που εκδιώχθηκε
Πέραν από τη βοήθεια στα έκτακτα καταστροφικά φαινόμενα η Οργάνωση βρίσκεται δίπλα σε ανθρώπους που βρίσκονται σε τριτοκοσμικές χώρες και το θέμα επιβίωσης είναι καθημερινό ζήτημα. Πριν τρεισήμισι χρόνια οι Εθελοντές Γιατροί ταξίδεψαν στο Μπαγκλαντές όπου περίθαλψαν σε μεγάλους καταυλισμούς των Ροχίνγκια.
«Ήταν μία πολύ δύσκολη αποστολή. Η Ροχίνγκια είναι μια φυλή που ζούσαν στη Μιανμά, εκδιώχθηκαν και περίπου ενάμιση εκατομμύριο κάτοικοι μεταφέρθηκαν σε καταυλισμούς. Άνθρωποι που δεν τους είχαν καν καταγεγραμμένους, ήταν χωρίς ταυτότητα, χωρίς διαβατήρια. Δεν έχουν τίποτα εδώ και αιώνες. Είναι χωρίς πατρίδα. Σε πολύ άθλια κατάσταση. Ίσως η πιο άθλια κατάσταση που έχω αντικρίσει μέχρι τώρα».
Εκεί, όπως θυμάται ο Δρ. Μακρυγιάννης, βρέθηκε μία δωδεκαμελής αποστολή ιατρών και νοσοκόμων, οι οποίοι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες και επισκέφθηκαν τους πιο μεγάλους καταυλισμούς.
«Οι άνθρωποι αυτοί διέμεναν σε καλύβες που έφτιαχναν μόνοι τους με καλάμια και νάιλον. Ολόκληρες εκτάσεις μέσα στη ζούγκλα με τέτοιες εγκαταστάσεις. Το πιο βασικό όμως είναι πως δεν έχουν πόσιμο νερό. Έπαιρναν από λίμνες που είναι καταπράσινες, μπαίνουν μέσα βόδια, ζώα κτλ. Πλένονται, μάλιστα, σε αυτό και παίρνουν και στις καλύβες τους για να μαγειρέψουν και να πιούν. Αντιλαμβάνεσαι πόσες ασθένειες μπορούν να προκύψουν. Επίσης το φαγητό τους ήταν ελάχιστο. Ήταν όλοι καταβεβλημένοι, λιποβαρείς. Τόσες χιλιάδες άτομα που είδαμε, δεν υπήρχε ένας με φυσιολογικό βάρος. Είχαν να δουν γιατρό πέραν από ένα χρόνο, κάποιοι πολύ πιθανόν να μην είχαν καν εξεταστεί ποτέ. Οπότε κάθε βοήθεια που τους δίδεται, γι’ αυτούς είναι εξαιρετικά σημαντική. Όταν τελειώνουμε την κάθε αποστολή έχουμε ως καθήκον να ετοιμάζουμε μία έκθεση με τις εισηγήσεις μας για το τι πρέπει να γίνει στον τόπο που επισκεφθήκαμε και την αποστέλνουμε στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Για παράδειγμα στο Μπαγκλαντές το πρώτο που έκανα ήταν να ζητήσω επίμονα από τα Η.Ε. να φροντίσουν να μεταφέρουν εκεί μεγάλες δεξαμενές με νερό ώστε αυτοί οι άνθρωποι να έχουν τουλάχιστον πόσιμο νερό».
Ο νεαρός Αζίς που κρυφά διδάσκει παιδιά με κίνδυνο τη ζωή του
Εκεί στο Μπαγκλαντές γνώρισαν και τον ξεχωριστό νεαρό ονόματι Αζίς. Ένας νεαρός που δίνει ελπίδα ότι τα πράγματα ίσως κάποια μέρα βελτιωθούν. Όλα αυτά όμως με κίνδυνο τη δική του ζωή.
«Ο Αζίς είναι ένας 25χρονος, ο οποίος έχει υποστεί βασανιστήρια και κινδυνεύει η ζωή του καθημερινά προσπαθώντας να βοηθήσει τη φυλή του. Τι έκανε αυτός ο νεαρός; Μέσα στη ζούγκλα, έφτιαξε μια μεγάλη καλύβα και κρυφά, καθώς τους απαγορεύουν την εκπαίδευση, καθημερινά διδάσκει 120 παιδιά».
Βλέποντας τη θέληση του και το θάρρος του οι Εθελοντές Γιατροί φεύγοντας απ’ εκεί έφτιαξαν πρόγραμμα εκπαίδευσης γι’ αυτούς τους ανθρώπους. «Κάθε μήνα στέλνουμε 240 ευρώ για να δίδεται σε αυτά τα παιδιά πρόγευμα, να τους αγοράζει ο Αζίς γραφική ύλη και ότι άλλο χρειάζεται για να μπορεί να συντηρεί το σχολείο».
Τον πρότειναν για Νόμπελ Ειρήνης αλλά… καλύτερα στα κρυφά
Το έργο του είναι τόσο αξιοθαύμαστο που η Οργάνωση είχε ζητήσει όπως ο Αζίς προταθεί για Νόμπελ Ειρήνης. «Επιχειρήσαμε να κάνουμε επαφές με τέτοιου είδους οργανώσεις για να προταθεί ωστόσο μας είπαν ότι, προς το παρόν, πρέπει να τον προστατεύσουμε και να μη βγάλουμε το όνομα του προς τα έξω επειδή κινδυνεύει άμεσα η ζωή του. Είναι πάρα πολλές οι περιπτώσεις ακτιβιστών, που «ενοχλούν» τις τοπικές αρχές όπου βρίσκονται και δυστυχώς χάνουν τη ζωή τους από αυτές τις διαπλοκές. Ο Αζίς είναι τόσο χρήσιμος για να δουλεύει για τους πρόσφυγες που προς το παρόν καλύτερα να μείνει άγνωστος στην παγκόσμια κοινότητα».
Επιδιόρθωση σχολικού εξοπλισμού από τον εθελοντή Δημήτρη
Τα άλλα… «ήρεμα» αλλά σπουδαία προγράμματα
Όπως και στο Μπαγκλαντές έτσι η Οργάνωση δραστηριοποιείται κι αλλού. «Διερευνούμε που μπορούμε να στήσουμε ένα πρόγραμμα, ερχόμαστε σε επικοινωνία με τις τοπικές αρχές και ξεκινάμε δουλειά. Στην Κένυα συνεργαζόμαστε με τον Μητροπολίτη Μακάριο, ο οποίος είναι ο βασικός άξονας σύνδεσης. Μας βοηθάει και σε συνεργασία μαζί του, κάνουμε το πρόγραμμα. Στη Ζιμπάμπουε γνωρίσαμε την Εζέλ και εδώ και πάρα πολλά χρόνια με τη βοήθεια της καταφέρνουμε να συντηρούμε τρία σχολεία, ένα ορφανοτροφείο και μία φάρμα στην περιοχή».
Τα προγράμματα αυτά μπορούν να χαρακτηριστούν, όπως είπε ο Δρ. Μακρυγιάννης, και ήρεμα καθώς αυτό που γίνεται ως συνήθως είναι διόρθωση θρανίων, φτιάξιμο πατωμάτων. «Εκτός από τις αποστολές που πάμε με τα τρέχοντα προγράμματα, όπως Κένυα, Ζιμπάμπουε και στην Κάζα, όπου πάμε για να επιθεωρήσουμε και να συντηρήσουμε τα προγράμματα, να διορθώσουμε τις υποδομές, τα σχολεία, ορφανοτροφεία, όλες οι άλλες είναι πραγματικά συγκλονιστικές καθώς υπάρχει ανθρωπιστική κρίση».
Στη Βηρυτό
«Δεν είναι μόνο να κάνουμε ευχές»
Ένας από τους στόχους της Οργάνωσης είναι φεύγοντας να αφήνει πίσω της και ένα πρόγραμμα με το οποίο να συντηρούνται ανάδοχοι. Κάτι που μέχρι σήμερα γίνεται και έχει ανταπόκριση.
«Ο καθένας μας μπορεί να προσφέρει κάθε μήνα 20 ευρώ και να γίνει ανάδοχος ενός μωρού από αυτές τις χώρες. Με αυτά τα χρήματα εξασφαλίζουμε τη μόρφωση τους. Αν όταν μεγαλώσουν δείξουν διάθεση να συνεχίσουν, τα βοηθάμε για να σπουδάσουν. Πριν τρία χρόνια στη Ζιμπαμπούε τρία παιδιά του ορφανοτροφείου πέρασαν τις εξετάσεις εισχώρησης σε πανεπιστήμιο αλλά δεν είχα χρήματα για να ξεκινήσουν. Τότε μέσω του ταμείου της Οργάνωσης δώσαμε 27 χιλιάδες ευρώ για να τελειώσουν το πανεπιστήμιο και οι τρεις. Ο ένας, μάλιστα, θα κάνει και μεταπτυχιακό και θα είναι και πάλι υπό τη δική μας οικονομική στήριξη».
Αν και προσφέρει τόσα πολλά ο Δρ. Μακρυγιάννης όπως μας εξομολογήθηκε δίνει απλόχερα χωρίς να περιμένει κάποιο αντάλλαγμα. Το κάνει απλά γιατί γεμίζει τη ψυχή του. Μάλιστα θέλησε να στείλει ένα μήνυμα προς όλους λέγοντας ότι «Δεν είναι μόνο να κάνουμε ευχές για να βοηθιούνται οι συνάνθρωποι μας που έχουν προβλήματα αλλά ο κάθε άνθρωπος να κάνει το μέγιστο της δυνατότητας του για να βοηθά ανθρωπιστικά έστω κι αν κάποιος είναι μακριά. Να υπάρχει η ευαισθησία ότι σε οποιοδήποτε σημείο του κόσμου υπάρχει δυστυχία πρέπει εμείς, ακόμη κι από μακριά, να είμαστε ευαίσθητοι και να βοηθούμε. Να βοηθάμε όσο μπορούμε να υπάρχει πάντα ειρήνη και ευημερία».
