Έντονη κινητικότητα γύρω από τον αγωγό φυσικού αερίου East Med – Πώς από… outsider, βρέθηκε να αποτελεί την πρώτη επιλογή – Αυξημένο ενδιαφέρον και από τρίτες χώρες – Ραγδαίες εξελίξεις – Τα ενδεχόμενα που έθεσαν ενώπιον τους Αναστασιάδης, Τσίπρας και Νετανιάχου
Ολοένα και αυξάνονται οι ενδείξεις που θέλουν τον East Med να αποτελεί ένα απολύτως εφικτό τεχνικά και βιώσιμο έργο. Πρόκειται για τον αγωγό φυσικού αερίου που θα συνδέει τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου με την Ευρώπη, μέσω Ελλάδος. Η υλοποίηση του έργου κυριάρχησε στη συζήτηση που είχαν την Πέμπτη στην Ιερουσαλήμ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας με τους Πρωθυπουργούς Τσίπρα και Νετανιάχου. Οι τρεις ηγέτες συμφώνησαν πως πρόκειται για μια άκρως αποτελεσματική επιλογή, η οποία μπορεί να αλλάξει πλήρως το τοπίο της ενεργειακής περιφερειακής συνεργασίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Cyprus Times, τα εμπλεκόμενα μέρη όχι μόνον επαναβεβαίωσαν το ενδιαφέρον τους για την προώθηση της υλοποίησης του αγωγού, αλλά καθόρισαν από κοινού και τα επόμενα βήματα.
Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι συμφωνήθηκε η διεξαγωγή μιας πολυμερούς ενεργειακής συνόδου, με αποκλειστικό θέμα συζήτησης την πορεία υλοποίησης του East Med. Στη σύνοδο, η οποία θα διεξαχθεί πιθανότατα τον Ιανουάριο, θα συμμετάσχουν -εκτός από την Κύπρο, την Ελλάδα και το Ισραήλ- και άλλες χώρες που έχουν ήδη εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή στο έργο. Μεταξύ αυτών η Ιταλία. Δεδομένη θεωρείται και η παρουσία εκπροσώπου της Κομισιόν.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη η Τριμερής στην Ιερουσαλήμ, ο Υπουργός Ενέργειας παρουσίαζε σε ενεργειακή σύνοδο στο Νέο Δελχί της Ινδίας, τις προοπτικές που διανοίγονται για την κατασκευή του East Med.
Τι άλλαξε
Σημειώνεται ότι οι τρεις πλευρές δεν έβλεπαν εξ αρχής τόσο θερμά αυτό το ενδεχόμενο, εξαιτίας των -μη ενθαρρυντικών- αποτελεσμάτων των πρώτων μελετών για το κόστος της κατασκευής του έργου. Με βάση τις εν λόγω μελέτες η κατασκευή του έργου θα κόστιζε περί τα 10 δις. Το ποσό αυτό κατέβηκε σε δεύτερη φάση στα 6,2 δις και βάσει των τελευταίων αποτελεσμάτων στα 5 δις. Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης του έργου, προτίθεται να αναλάβει η ΕΕ.
Στα χέρια των εμπλεκόμενων μερών βρίσκεται και η μελέτη εμπορικών, οικονομικών και γεωστρατηγικών επιπτώσεων (της IHS CERA), η οποία επιβεβαιώνει την οικονομική ανταγωνιστικότητα του έργου.
Το Project
Η δυνατότητα κατασκευής του έργου ξεκίνησε να διερευνάται το 2011, με αρχικό σχεδιασμό μεταφοράς 8 δις κ.μ. φυσικού αερίου ανά έτος. Στην πορεία η ετήσια δυναμικότητα του έφτασε στα 10 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου.
Η αφετηρία του θα είναι υποθαλάσσια από τα κοιτάσματα της Λεβαντίνης προς το Βασιλικό. Θα συνεχίζει προς τις ακτές της Κρήτης και ακολούθως μέσω Πελοποννήσου και Δυτικής Ελλάδος θα φτάνει στην Ιταλία, μέσω του αγωγού IGI-Poseidon.
Αποτελεί έργο Ευρωπαϊκού Κοινού Ενδιαφέροντος, καθώς θεωρείται ότι εάν πάρει σάρκα και οστά θα συνεισφέρει στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι από τη στιγμή που θα ξεκινήσουν οι επόμενες φάσεις ανάπτυξης του έργου, απαιτείται περίπου μια επταετία για να τεθεί σε εμπορική λειτουργία.
Οι τρεις δρόμοι
Πέραν της κατασκευής του υποθαλάσσιου αγωγού Ισραήλ-Κύπρου-Ελλάδας, η Λευκωσία εξετάζει και το ενδεχόμενο εξαγωγής αερίου προς την Αίγυπτο για μετατροπή του σε υγροποιημένη μορφή και επανεξαγωγή του. Ήδη έχουν μπει οι υπογραφές στην πρώτη, από μια σειρά τριών συμφωνιών που απαιτούνται για την κατασκευή αγωγού που θα συνδέει τα κοιτάσματα της κυπριακής ΑΟΖ με τα τερματικά της Αιγύπτου. Σ’ αυτή την περίπτωση, το φυσικό αέριο θα φτάνει στην Ευρώπη μέσω Ελλάδος και Βουλγαρίας.
Σημειώνεται ότι το Ισραήλ εξέτασε και το ενδεχόμενο διοχέτευσης φυσικού αερίου μέσω του υφιστάμενου δικτύου της Τουρκίας στην Ελλάδα και από εκεί στην Ιταλία. Ωστόσο, όπως όλα δείχνουν για την ώρα το σενάριο αυτό είναι απομακρυσμένο.
